Xitaydiki wirus wabasida ölgenlerning sani dunyani heyran qaldurmaqta

Uzun muddet “Wirusni nölge chüshürüsh” siyasitini ijra qilghan xitay hökümiti ‍ürümchi shehridiki “24-Noyabir ot apiti”din kéyin yüz bergen bir qatar puqralar namayishi sewebidin 2022-yili dékabirda “Tajisiman wirusini kontrol qilish qamal chariliri”ni bikar qilghan idi. Yéqinda ashu qamal chariliri bikar qilin'ghandin buyan xitayda partlighan wirus yuqumida az dégendimu 1 milyondin 1 milyon 600 mingghiche kishining ölgenliki deslepki qedemde muqimlashturuldi.

“Nyo-york waqti géziti”ning 15-féwraldiki obzorida éytilishiche, xitay hökümiti 9-féwral küni “Hazirghiche bolghan ikki ay ichide dölitimizde wirus sewebidin ölgenler 83 mingdin ashidu” dep élan qilghan. Gherp mutexessisliri we analizchilar bu sanning peqet doxturxanida jan üzgen yuqumdarlarnila körsitidighanliqini, doxturxanida yétish imkaniyiti bolmay öyliride ölgen kishilerni öz ichige almaydighanliqini tekitligen. Mezkur gézitni sanliq melumatlar bilen temin etken mutexessisler guruppliri birdek “Xitaydiki yéngi wirus dolqunida az dégendimu bir milyondin artuq adem ölgen. Bu mölcher biz igiligen ispatlar bilen toluq mas kélidu” dégen.

Obzorda éytilishiche, xitayda zadi qanchilik ademning ölgenliki xitay kompartiyesi üchün bekmu ehmiyetlik mesile bolup qalghan. Chünki tajisiman wirusigha qarshi bir qatar kontrol chariliri deslepki qedemde ijra bolghanda, shi jinping rehberlikidiki xitay kompartiyesi “Biz qollan'ghan wirusqa qarshi turush tedbirliri ölüm-yitimni zor derijide töwenlitip, sotsiyalistik tüzümning gherp kapitalizimidin qanchilik ewzel ikenlikini yene bir qétim namayen qildi” dep maxtan'ghan.

Nöwette xitay hökümiti izchil türde tajisiman wirusi heqqidiki herqandaq uchurni mexpiyetlik qatarida tutup kéliwatqanliqtin wirusqa qarshi qamal chariliri bikar qilin'ghandin buyan zadi qanchilik kishining wirustin yuqumlan'ghanliqi sir bolup kelgen. Yuqumluq késellik mutexesisliri bu jehettiki sanliq melumatlar we bashqa pakitlargha asasen “Nöwette az dégendimu xitay puqralirining 90 pirsenti wirustin yuqumlan'ghan” dep xulase chiqarghan. Yene beziler bolsa bu sanni 80 pirsent etrapida, dep qarashqa mayil boluwatqanliqi melum.