Хитай һөкүмитиниң «вирустин кейинки ишләпчиқиришни әслигә кәлтүрүш» чақириқи бойичә уйғур дияридин зор түркүмдики уйғур яшлириниң хитай өлкилиридики завутларға «ешинча әмгәк күчи» намида йөткиливатқанлиқи арқиму-арқидин мәлум болмақта. Әмма кишиләрниң диққитидин халий қеливатқан бир һадисә хитай өлкилиригә елип кетилгән бу хил мәҗбурий әмгәк ишчилириниң өз юртлирида қелип қалған бала-чақиси һәмдә аилиси болмақта.
«Зимистан» журнилиниң 1-апрелдики санида елан қилинған бу һәқтики хәвәрдә ейтилишичә, һазир нурғунлиған уйғур яшлири лагерларға елип кетилгәнликтин йезилардики көп қисим терилғу йәрләр ташлинип қалған. Гөдәк балилар болса яшинип қалғанларниң қолиға қарашлиқ болуп қалған. Буниң билән көплигән иҗтимаий паҗиәләр көрүлүшкә башлиған.
Мақалида көрситилишичә, өткән мәзгилләрдин буян давам қиливатқан лагер тутқунлирини хитай өлкилиридики завутларға ишчилиққа йөткәш сәвәбидин уйғур дияриниң һәрқайси җайлиридики деһқанчилиқ районлирида әмгәк күчи қәһәтчилики әвҗ алған. Буниң билән лагер сиртида қалған яшинип қалған әр-аяллар вә гөдәк балилар деһқанчилиқниң һөддисидин чиқалмай иқтисадий җәһәттә ғайәт зор вәйранчилиққа дуч кәлгән. Бир уйғур аял бу һәқтә дәрдини төкүп «көзүмдин һазир яш қурумайду. Әмма буниң һечнәрсигә пайдиси йоқ. Өлүпла қалмисақ болатти,» дегән.
