Хоңкоң даирилири йеңи “хәвпсизлик қануни” ни мақуллиди

Вашингтондин мухбиримиз әзиз тәйярлиди
2024.03.19

19-Март күни хоңкоң даирилири “сайлам” арқилиқ йеңидин түзүп чиқилған “хәвпсизлик қануни” ни толуқ аваз билән мақуллиди. Буниң билән хоңкоңниң хәвпсизлик қануни мәзмун җәһәттә чоң қуруқлуқтики хәвпсизлик қануниға техиму йеқинлаштурулди.

CNN Ниң бу һәқтики хәвиридә ейтилишичә, 200 бәттин ашидиған бу йеңи қанунда хәвпсизлик мәсилилири бойичә “җинайәт” дәп бекитишкә болидиған ишларниң сани техиму көпәйтилгән. Җүмлидин “хаинлиқ”, “җасуслуқ”, “ички ишларға арилашқанлиқ” дәп характерлинидиған қилмишларниң даириси зор дәриҗидә кеңәйтилгән. Буниң билән 2020-йили елан қилинған “хәвпсизлик қануни” техиму күчлүк асасқа игә қилинған. Хоңкоңниң баш иҗраийә әмәлдари җон ле качю (John Lee Ka-chiu) бу һәқтә сөз қилип: “бу қанунниң мақуллиниши хоңкоң үчүн бир тарихий вәқәдур. Биз мәркизий һөкүмәтниң үмидини йәрдә қоймидуқ” дегән.

Һалбуки, һәр саһә кишилири бу һалниң хоңкоңдики демократийәни техиму илгирилигән һалда вәйран қилишқа актип хизмәт қилидиғанлиқини билдүргән. Җорҗтавн университетиниң қануншунаслиқ профессори ерик лай (Eric Lai) бу һәқтә сөз қилип “хоңкоң даирилири һазир бу йеңи қанун арқилиқ хоңкоңдики учур әркинлики вә пикир әркинликини техиму қаттиқ боғушни көзләватиду” дегән.

Әнглийә һөкүмити 1997-йили хоңкоңни хитайға қайтуруп бәргәндә, хитай һөкүмити “бир дөләттә икки хил түзүм болуш һалити 50 йилғичә өзгәрмәйду” дәп вәдә бәргән. Шундақла буниң һәқиқий мәнидики аптономийә бойичә идарә қилинидиғанлиқини җакарлиған. Әмма аридин 20 йилму өтмәстин хоңкоңдики демократийә вә әркинлик бастурулушқа башлиған. Әмди бу йеңи қанунниң мақуллиниши болса хоңкоңдики аптономийәниң ахирқи қәләлирини вәйран қилиду, дәп қаралмақта.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.