ﺋﺎﺭﺧﯩﭗ
2014-12-25
تونۇلغان موڭغۇل ئۆكتىچى خادا خىتاي ھۆكۈمىتى ئۈسىتىدىن ئەرز قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. رويتېرس ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، خادا خىتاينىڭ ئۆزىنى قانۇنسىز تۇتقۇن قىلىشى ۋە قېيىن-قىستاققا ئېلىپ مېيىپ قىلىپ قويغانلىقى ئۈچۈن ھۆكۈمەت ئۈستىدىن ئەرز سۇنىدىكەن.
2014-12-25
يېقىندا خىتايدىكى تور بەتلەردە خىتايدىكى ھەردەرىجىلىك ھەربىي ئەمەلدارلاردىن 40 نەچچە نەپىرىنىڭ پارىخورلۇق سەۋەبىدىن ئەمىلىدىن ئېلىپ تاشلانغانلىقى ھەققىدە خەۋەر تارقالغان. بىراق، بۈگۈن خىتاي دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرىنىڭ باياناتچىسى ياڭ يۈجۈن مۇخبىرلارنىڭ بۇ ھەقتىكى سوئالىغا جاۋاب بېرىپ، بۇ 40 نەچچە نەپەر ھەربىي ئەمەلدارغا ئادەتتىكى مەمۇرىي تەڭشەش ئېلىپ بېرىلغانلىقىنى، ئەھۋالنىڭ توردا دېيىلگەندەك ئەمەسلىكىنى بىلدۈرگەن.
2014-12-25
«يەرشارى ۋە مەكتۇپلار» ناملىق گېزىتنىڭ مۇخبىرى ناتان ۋەندېركلىپنىڭ ئۇيغۇرلار ھەققىدە ئېلان قىلغان خەۋەر ماقالىسى مۇكاپاتقا ئېرىشكەن. مەزكۇر مۇكاپات خەلقئارا كەچۈرۈم تەشكىلاتى تەرىپىدىن ھەر يىلى بىر قېتىم كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىلىرى تېما قىلىنغان نادىر ماقالىلەرگە بېرىلىدىكەن.
2014-12-25
خوڭكوڭ ساقچى دائىرىلىرى پەيشەنبە كۈنى 12 نامايىشچىنى تۇتقۇن قىلغان.
2014-12-24
يېقىندا خىتاي كومپارتىيەسى مەركىزىي كومىتېتى بىلەن خىتاي دۆلەت ئىشلىرى كابىنېتى بىرلىكتە «يېڭى شارائىتتا مىللەتلەر خىزمىتىنى كۈچەيتىش ۋە ئۆزگەرتىش ھەققىدە پىكىر» ناملىق ھۆججەت چىقارغان.
2014-12-24
خىتاي ھۆكۈمىتى بۇ يىل 9-ئايدا كۇڭزى ئىنستىتۇتلىرى قۇرۇلغانلىقىنىڭ 10 يىللىقىنى تەبرىكلىدى. بۇ ئون يىل مابەينىدە دۇنيادىكى 120 دىن ئارتۇق دۆلەتتە كۇڭزى ئىنستىتۇتلىرى قۇرۇلۇپ، سان جەھەتتىن كۆپەيگەن بولسىمۇ، بىراق ئۇنىڭغا بولغان ئىجابىي كۆز قاراش بارغانسېرى ئازايماقتا.
2014-12-24
خىتاينىڭ خوتەن ۋىلايەتلىك پارتكومى يېقىندا «ئوتتۇز نېمە ئۈچۈن» ناملىق قوللانما تارقىتىپ خوتەندە نۆۋەتتە يولغا قويۇلۇۋاتقان دىنىي بەلگىلىمىلەرنىڭ سەۋەبلىرىگە ئىزاھات بەرگەن.
2014-12-24
شەرقىي تۈركىستان مەدەنىيەت ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتى ئەنقەرە شۆبىسى باشلىقى خەيرۇللاھ ئەپەندىگىل باشچىلىقىدىكى بىر ئۆمەك ئەنقەرەدە ئۈلكۈ ئۇچاقلىرى مائارىپ ۋە مەدەنىيەت فوندى جەمئىيىتى رەئىسى ئولجاي كىلاۋۇز ئەپەندى بىلەن ئىشخانىسىدا ئۇچرىشىش ئېلىپ باردى.
2014-12-24
23-دېكابىر كۈنى موسكۋادا قىرغىزىستان ھەم ئەرمېنىيە دۆلەتلىرىنى رۇسىيە باشچىلىقىدىكى تاموژنا-باج ئىتتىپاقىنىڭ ئەزالىقىغا قوبۇل قىلىش كېلىشىمىگە قول قويۇش ھەمدە بۇ ئىتتىپاققا ياۋرۇ-ئاسىيا ئىقتىسادى بىرلىكى دەپ نام بېرىش مۇراسىمى بولدى.
2014-12-24
قازاقىستان ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ دائىم تالانتلىق ئەدىبلىرى بىلەن تونۇلۇپ كەلگەنلىكى كۆپچىلىككە ياخشى مەلۇم. كېيىنكى ۋاقىتلاردا ئۇ ئۆزىنىڭ كۆپلىگەن ئالەمگە تونۇلغان ۋەكىللىرىدىن ئايرىلغان بولسىمۇ، بۈگۈنكى كۈندە ئەنە شۇلارنىڭ ئىزىنى بېسىپ كېلىۋاتقان ياش ئىجادكارلار يوق ئەمەس.
2014-12-24
«نيۇيورك ۋاقتى گېزىتى» خىتايدىكى ئەڭ باي شەھەرلەرنىڭ بىرى-قارىمايدا مىللىي زىددىيەت ئۆتكۈرلىشىۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى. بۇ خەۋەرنى مەزكۇر گېزىتىنىڭ ھازىر قارامايدىكى مۇخبىرى جونا كېسسىل يوللىغان.
2014-12-24
1989-يىلىدىكى تيەنئەنمىن ئوقۇغۇچىلار ھەرىكىتىنىڭ يېتەكچىلىرىدىن ئۆركەش دۆلەت، خىتاي ۋە تەيۋەن ھۆكۈمەتلىرىنىڭ «بىر جۇڭگو سىياسىتى» نى قاتتىق تەنقىد قىلغان.
2014-12-24
خىتاي ھۆكۈمىتى شىمالىي كورېيە تور سىستېمىسىنى پالەچ ھالغا چۈشۈرۈپ قويۇشقا قاتناشقانلىقىنى رەت قىلدى. خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى باياناتچىسى خۇا چۈنيىڭ سەيشەنبە كۈنى بۇ ھەقتىكى خەۋەرلەرنىڭ پۈتۈنلەي ئاساسسىز ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ، جۇڭگو ھەرقانداق تور ھۇجۇمىغا قارشى تۇرىدۇ، دېگەن.
2014-12-24
خىتاي ئامانلىق كۈچلىرى ئۆتكەن يەكشەنبە كۈنى گۇاڭشىنىڭ ۋىيېتنام چېگراسىدىكى پىڭشياڭ بازىرىدا 22 ئۇيغۇر يولۇچىنى توسۇپ، ئۇلاردىن بىر كىشىنى ئېتىۋەتكەن،
2014-12-24
خىتاي ھۆكۈمىتى چارشەنبە كۈنى تايلاند بىلەن قانۇنسىز كۆچمەنلەرگە قارشى ھەمكارلىقنى كۈچەيتىشكە كېلىشكەنلىكىنى بىلدۈردى. ئىككى تەرەپ ئۇيغۇرلارنىڭ ئىسمى تىلغا ئېلىنمىغان بولسىمۇ، بىراق تايلاند ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىنى تۇتۇپ تۇرغان مەزگىلدە بۇنداق بىر كېلىشىم ھاسىل قىلىشى دىققەت قوزغىدى.
2014-12-23
بىر قىسىم كەنت كادىرلىرىنىڭ ئۆز كەنتىنىڭ يېقىنقى ئەھۋالى ھەققىدىكى بايانلىرى ئۇيغۇر يېزىلىرىنىڭ نۆۋەتتىكى رېئال يۈزىنى بىلىشتە بىرىنچى قول ئۇچۇرلارنى بەرمەكتە.
2014-12-23
22-دېكابىردا قۇددۇس غوجامياروف نامىدىكى جۇمھۇرىيەتلىك دۆلەت ئۇيغۇر مۇزىكىلىق كومېدىيە تىياتىرىدا سابىق شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت ۋە جامائەت ئەربابى ئەخمەتجان قاسىمى تۇغۇلغانلىقىنىڭ 100 يىللىقىغا بېغىشلانغان تەنتەنىلىك پائالىيەت بولۇپ ئۆتتى.
2014-12-23
خىتاي دائىرىلىرى يېقىندىن بۇيان ئۇيغۇلارنىڭ دىنىي ئېتىقاد ئەركىنلىكىگە قارىتا چەكلىمىلىرىنى تېخىمۇ قاتتىق ۋە تېخىمۇ يالىڭاچ شەكىلدە ئىجرا قىلماقتا.
2014-12-23
تايلاندتا 6 يەردە تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقان 400 ئەتراپىدا ئۇيغۇرنىڭ بىرى بولغان ئابدۇللاھ ئابدۇۋېلى بۈگۈن كېسەل سەۋەبىدىن داۋالاش ئۈنۈم بەرمەي تايلاندتىكى بىر دوختۇرخانىدا ئالەمدىن ئۆتكەن.
2014-12-23
22-دېكابىر كۈنى شىۋېتسىيە بىناكارلىق ۋە شەھەر تەرەققىيات مىنىستىرى مەھمەت قاپلان شىۋېتسىيەدە پائالىيەت قىلىۋاتقان ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىنىڭ رەئىسى ئەخمەتجان تۇرسۇن باشچىلىقىدىكى ئىدارە ھەيئەت ئەزالىرىنى ئىشخانىسىدا قوبۇل قىلدى.
2014-12-23
يېقىندا قازاقىستاننىڭ كونا پايتەختى ئالمۇتا شەھىرىدىكى بىر توپ ئۇيغۇر ياش مەدەنىيەت پائالىيەتچىلىرى ۋە ئاكتىپلىرى مەشھۇر ئۇيغۇر ناخشىچىسى ۋە كومپوزىتورى مۇرات ناسىروفنىڭ قەبرىسىنى زىيارەت قىلدى ۋە ئۇنىڭ سەنئەت ھاياتى، جۈملىدىن ئۇيغۇرلارنىڭ سەنئەت ئىشلىرىغا قوشقان تۆھپىسىنى ئەسلىدى.
2014-12-23
موڭغۇل كىشىلىك ھوقۇق پائالىيەتچىسى خادا بۈگۈن رادىئويىمىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ تۈرمىدىن قويۇپ بېرىلگەندىن بۇيانقى ئۆزى دۇچ كېلىۋاتقان بىر قىسىم سىياسىي بېسىملار ۋە ئىقتىسادىي قىيىنچىلىقلار ھەققىدە توختىلىپ ئۆتتى.
2014-12-23
خىتاي مەركىزى ھۆكۈمىتى 2015-يىل يېڭى يىل ھارپىسىدا مەخسۇس ھۆججەت چىقىرىپ، «ئاز سانلىق مىللەتلەرگە باغلىنىشلىق جىنايى ئىشلارنى مىللىي مەسىلىگە باغلىماسلىق» نى تەلەپ قىلدى.
2014-12-23
تايلاندتا چىقىدىغان «بانكوك پوچتىسى» گېزىتى 23-دېكابىر خەۋەر بېرىپ، تايلاند لاگېرىدىكى 3 ياشتىن ئاشقان بىر ئۇيغۇر بالىنىڭ كېسەل سەۋەبىدىن دوختۇرخانىدا ئۆلگەنلىكىنى خەۋەر قىلدى.
2014-12-23
ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق ج خ نازارىتى 2015-يىلىدا ئىنتېرنېت - ئۇچۇر سىستېمىسىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، تور ساقچىلىرى ئارقىلىق جىنايەت گۇماندارلىرىنى تۇتۇش ھەرىكىتىنى كۈچەيتىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
2014-12-23
-دېكابىر خىتاينىڭ سىچۈەن ئۆلكىسىدىكى تىبەتلەر توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان رايوندا يەنە بىر تىبەتلىك ئۆزىنى كۆيدۈرۈپ، خىتاينىڭ تىبەت سىياسىتىگە نارازىلىق بىلدۈردى.
2014-12-23
-دېكابىر خىتاي دۆلەت ئىشلار كابىنېتىنىڭ «چەتئەللەردىكى ئاممىۋى تەشكىلاتلار ھەققىدىكى باشقۇرۇش قانۇن لايىھىسى» خىتاي خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ كۆرۈپ چىقىشىغا سۇنۇلغان.
2014-12-22
كېرىيە ناھىيىسىنىڭ سىيەك يېزىسىدا يېقىنقى 6 ئاي ئىچىدە ئاز دېگەندە مىڭغا يېقىن ئايالنىڭ بېشىدىكى لېچەك مەجبۇرىي ئېلىۋېتىلگەن، بۇ جەرياندا مەجبۇرلانغان ئايال ۋە ئۇنىڭ ئائىلە - تاۋابىئاتلىرى بىلەن خىتاي ساقچىلىرى ۋە خادىملىرى ئوتتۇرىسىدا كۆپ قېتىم جىدەل - ماجىرا ۋە توقۇنۇشلار يۈز بەرگەن. ماجىرالاردىن بىرىدە سابىق دۆلەت خىزمەتچىسى زۆھرەگۈل مەمتىمىن بېشىدىكى لېچەككە قول ئۇزاتقان يېزا باشلىقى مەمەتجاننى تىللىغان. زۈھرەگۈلنىڭ بۇ قىلمىشى ئۈچۈن، بۇ يىل 7 - ئايدا سىيەك يېزىسىدا سوت ئېچىلىپ ئۇنىڭغا قاماق جازاسى بېرىلگەن؛ سوتقا ئۇنىڭ ئائىلە - تاۋابىئاتلىرى قاتناشتۇرلمىغان. مەلۇم بولۇشىچە، دەسلەپتە كېرىيە، ئۇنىڭدىن كېيىن نىيە قاماقخانىسىدا تۇتۇپ تۇرۇلغان زۆھرەگۈل مەمتىمىن نۆۋەتتە ئۈرۈمچىدىكى بىر ئاياللار تۈرمىسىدە جازا مۇددىتىنى ئۆتىمەكتە.
2014-12-22
ژۇرنالىستلارنى قوغداش كومىتېتى ئېلان قىلغان تۈرمىدىكى ژۇرنالىست ۋە مىكرو بلوگچىلار تىزىملىكىدىن مەلۇم بولۇشىچە، خىتاي تۈرمىسىدىكى كەسپىي ژۇرنالست ۋە ئەركىن مىكرو بلوگچىنىڭ يېرىمىغا يېقىنىنى ئۇيغۇرلار تەشكىل قىلغان. تۈرمىدىكى 44 نەپەر ژۇرنالىست ۋە بلوگچىنىڭ 16 نەپىرى ئۇيغۇر، 4 نەپىرى تىبەت بولۇپ، قالغانلىرىنى خىتايلار ئىگىلىگەن.
2014-12-22
خىتاي دائىرىلىرى بۇ يىل - يىلى 23 - ماي باشلانغان ئاتالمىش«بىر يىللىق تېررورلۇققا زەربە بېرىش» ھەرىكىتىدە رايوندا يۈز بەرگەن ۋەقەلەرنى باھانە قىلىپ ئۇيغۇرلارنى تۈركۈم - تۈركۈملەپ تۇتقۇن قىلدى. بولۇپمۇ 6 - ئايدا تۇتقۇن قىلىش ئەڭ شىددەتلىك بولدى. ئۇيغۇر ئېلىدىكى ناھىيە، ۋىلايەتلەردە ئېچىلغان نەچچە مىڭ ئادەم قاتناشقان ئاتالمىش «ئوچۇق سوت» تا تۇتقۇن قىلىنغان ئۇيغۇرلار ئادۋوكاتسىز سوتلىنىپ، ئېغىر جازالارغا ھۆكۈم قىلىندى. يىغىنغا قاتناشقان ئامما ئىپادە بىلدۈرۈشكە مەجبۇرلاندى. دائىرىلەرنىڭ بۇ قىلمىشى خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى ۋە غەرب دېموكراتىك دۆلەتلىرى تەرىپىدىن «خىتاينىڭ ئۆزى تۈزگەن قانۇنىغىمۇ خىلاپ قىلمىشى، خىتاينىڭ 60 - 70 - يىللىرىدىكى كۈرەش يىغىنلىرىنىڭ قايتا نامايەن بولۇشى، ئۇيغۇرلارنىڭ كىشىلىك ھوقۇق ئەركىنلىكىنىڭ ئېغىر دەپسەندە قىلىنىشى» دەپ تەنقىدلەندى.
