Arxip
2013-04-14
“Tarix we bügün” sehipisining 14 - aprildiki qismida töwendiki mezmunlar bolidu. Sabiq sowét ittipaqi herbiy - siyasiy jasusi na'um eytin'gonning pa'aliyetliri, uning Uyghur éligha körsetken tesiri, yaponiyidiki qedimiy millet aynular heqqide uchurlar, 20 - esirning birinchi yérimidiki ottura sherq memliketliride meydan'gha kelgen “Türkistan edebiyati” heqqidiki melumatlar hem türk tilshunasi sa'adet chaghatayning Uyghur tili tarixi tetqiqatliri we bashqa mezmunlar.
2013-03-31
Bu programmimizda töwendiki ikki maqalini anglaysiler: “1933 - Yilidiki sherqiy türkistan islam jumhuriyitining asasiy qanun layihisi (2)” we “Yaponiye herbiy razwétkichilirining Uyghurlargha a'it toplighan uchurliri”.
2013-03-24
“Tarix we bügün” sehipisining bu yekshenbilik qisimi diqqitinglargha töwendiki melumatlar teqdim qilinidu: qazaqistandiki Uyghurshunasliq ilmining tereqqiyat musapiliri we tunji Uyghur tarix mutexessisi ershidin hidayetofning eserliri, sherqiy türkistan islam jumhuriyitining asasiy qanun layihisi heqqide analiz hem Uyghur - tibet we mongghullarning hemkarliq pa'aliyet tarixidin uchurlar. Diqqitinglar “Tarix we bügün” sehipimizning tepsilitatida bolsun.
2013-03-24
1933 - Yili 12 - noyabirda qeshqerde sherqiy türkistan islam jumhuriyiti jakarlinish harpisida mexpiy halda teshkillen'gen “Istiqlal jem'iyiti” ning milliy dölet qurush yolidiki teyyarliq ishlirigha jiddiy yosunda kirishkenliki melum. Jumhuriyet élan qilinishi bilenla “Istiqlal jem'iyiti” shu yilining ramizan éyida özining organ zhurnili hésablan'ghan “Istiqlal” mejmu'esi neshir qilip tarqatqan. Mejmu'ening tunji sanida mezkur jem'iyetning ilmiy hey'iti teripidin sherqiy türkistan islam jumhuriyitige béghishlap teyyarlan'ghan dölet asasiy qanonining lahiyesi élan qilin'ghan.
2013-03-17
“Tarix we bügün” sehipimizning 17 - mart künidiki qismida diqqitinglar töwendiki programmilarda bolidu.
2013-03-17
Tarixiy menbelerdin ashkarilinishiche, 1933 - yili 12 - noyabirda qeshqerde sherqiy türkistan islam jumhuriyiti jakarlinishtin burun “Istiqlal jem'iyiti” namidiki bir mexpiy teshkilatning qeshqerde qoralliq qozghilanglarni uyushturush hemde milliy hakimiyet qurush ishlirigha yétekchilik qilghanliqi melum.
2013-03-03
“Tarix we bügün” sehipimizning 3 - marttiki qisimida anglaydighan programmilar töwendikiche: milliy inqilab qatnashquchisi, milliy armiye tunggan polkining ofitséri, kapitan ibrahim yawaxunofning eslimilirining dawami. Uning 1946 - 1947 - yilliri arisida ürümchide exmetjan qasimining yénida ishligen waqitliridiki weqeler. Hindistandiki türkiy xelqler we qeshqerdin köchüp chiqqan hem özlirini begler dep ataydighan xelq toghrisida türkiye mutexessisi meral uchmaz xanimningning bayanliri 20 - esir Uyghur edebiyatining namayendisi zunun qadirining ijadiy hayati we uning ijadiy pa'aliyetliri heqqide yéngiche qarashlar hem bahalar.
2013-03-03
2011 - Yili türkiye radi'o - téléwiziye idarisi “ Hindistandiki türkiy xelqler” namliq höjjetlik filimni ishlep tarqatqandin kéyin hindistandiki türkiy xelqler türkiye hökümitining we türk jama'itining diqqitini tartqan idi.
2013-03-03
Yazghuchi zunun qadiri 20 - esir Uyghur edebiyatidiki yirik namayendilerning biri shundaqla Uyghur hazirqi zaman edebiyatidiki ré'alistik prozining asaschisi. U özining 1930 - yillarda yazghan “Ghunchem” dramisi, 1940 - yillarda yazghan “Mu'ellimning xéti”, “Maghdur ketkende” namliq hékayiliri shundaqla 1955 - yili yili élan qilin'ghan “Chéniqish” namliq yirik powéstliri bilen Uyghur bügünki zaman hékayichiliqining ultéshini salghan yazghuchi süpitide tonulup kelmekte.
2013-03-03
Hemmige melumki, misir, tunis we liwiye qatarliq döletlerde ereb bahari ghelibe qilip, hakimiyet xelqning qoligha ötkendin kéyin, xelq qanunluq saylam yoli bilen öz rehberlirini tallap chiqqan idi.
2013-02-24
“Tarix we bügün” sehipimizde töwendiki programmilar bérilidu. Rus tarixchisi wadim obuxowning yéngi kitabining mezmunliri, osmanli impériyisining 34 - sultani abdulhemid xanning pa'aliyetliri we sabiq milliy armiye ofitséri, tunggan polkining ofitséri ibrayim yawaxunofning jing urushi we tunggan polkining qurulush jeryani heqqidiki eslimilirining dawami hem bashqilar.
2013-02-17
“Tarix we bügün” programmamizning 17 - féwraldiki qismida sherqiy türkistan jumhuriyet re'isi elixan töre bilen sowét ittipaqining munasiwetliri hemde 17 - esirge a'it “Uyghurche - xitayche lughet” toghrisidiki tetqiqatlarni tonushturimiz.
2013-02-11
“Tarix we bügün” sehipimiz boyiche töwendiki programmilarni anglaysiler: 1944 - 1949 - yllirikidiki milliy azadliq inqilab qatnashquchulirining eslimiliri. Buningdin bashqa yene yaponiyidiki töt aral küni pa'aliyetliri we töt aral mesilisige a'it melumatlar, ötken esirde Uyghur éligha kelgen seyyah swén hédin bilen adolf gitlérning alaqisigha a'it kitabtin melumatlar we bashqilar.
2013-02-04
Rehimjan sabirhajining axirqi künliri we sabirhajilar a'ilining paji'elik teqdiri
2013-01-27
“Tarix we bügün” sehipimizning 27 - yanwardiki qisimida anglaydighan programmilirinizning mezmunliri töwendikiche: rus aptori yuriy galénowichning “Stalin we maw” namliq kitabida otturigha qoyulghan Uyghur mesilisi, 1946 - 1947 - yilliri arisidiki birleshme hökümet dewride üch ependi we ili terepning munasiwetliri heqqidiki söhbet hemde yaponiyidiki farabishunasliq mesililirige a'it uchurlardin ibaret.