Köp qirliq sen'etkar ablikim kelkünning 18 yilliq késilip ketkenliki ashkarilandi

Sen'et hayati 30 yil awwal majiraliq bashlan'ghan we birnechche qétim xizmitidin toxtitilghan köp qirliq sen'etkar ablikim kelkün 2017-yili Uyghur jem'iyitining her sahe serkiliri qatarida eng deslep tutqun qilin'ghan. Atushtiki bir saqchi xadimining delillishiche, ablikim kelkün 2018-yili 4‏-ayda resmiy qolgha élin'ghan we ötken yilning axirida 18 yilliq késiwétilgen.

Mana mushundaq mungluq naxshiliri bilen téxi yéqindila sehnilerde alqishqa ériship kéliwatqan köp qirliq sen'etkar ablikim kelkün, 2017-yilidin bashlap sehnidin, 2018-yili 4-aydin bashlap jama'et sorunliridin ghayib bolghan. Weziyettin xewerdar kishilerning radiyomizgha inkas qilishiche, ablikim kelkün 2017-yili 4-ayda türkiye sepiridin qaytip kélishigila pasporti ayrodromda tartiwélin'ghan. Aridin bir ay ötkende lagérgha ekétilip bir mezgil tutup turulghandin kéyin qoyuwétilgen we 2018-yili 4-ayda qayta tutqun qilinip iz-déreksiz ghayib bolghan. Ablikim kelkün heqqide ürümchidiki alaqidar idare-organlargha urghan téléfonlirimiz netije bermidi. Uning xizmet orni bolghan Uyghur aptonom rayonluq opéra ömiki ablikim kelkün heqqide melumat bérishni keskin ret qildi. Edebiyat sen'etchiler birleshmisimu ablikim kelkünning ehwalidin xewersizlikini éytti.

Weziyettin xewerdar kishilerning bayan qilishiche, 1965-yili tughulghan ablikim kelkün 1981-yili atush sen'et ömikige ishqa chüshken؛ u sen'et hayatining bu deslepki yillirida xitayning baj siyasiti tenqid qilin'ghan bir itot ishligen. Bu itot sehnileshütürülgendin kéyin, da'iriler uni bir mehel xizmettin toxtatqan. 1990‏-Yillarda Uyghur aptonom rayonluq opéra ömikige yötkelgen ablikim kelkün” mu'ellim “,” satirashxanida “We” walaqtegkür “Qatarliq 100 din artuq étotni qelemge alghan we uningda rol alghan. Yéqinqi yillarda naxsha sahesidimu, maharet körsitip,” heq bir “,” qérindashlar “We” essalamu'eleykum “Qatarliq naxshiliri bilen alqish qazan'ghan.

Tor axripliridiki uchurlardin melum bolushiche, ablikim kelkün tutulushning aldidiki yillarda xitay ölkiliridiki bir qisim sheherlerde oyun qoyup, shu yerdiki Uyghur jama'itining yurt-weten hesretlirige melhem bergen we shu qétimliq sen'et nomurlirini jemlep” muhebbet küyi “Namliq plastinka chiqarghan. Tor betlerdiki inkaslarda bayan qilinishiche, ablikim kelkün étotlirida Uyghur jem'iyitining ijtima'iy mesililirini asasliq téma qilghan. Gerche ablikim mesilining siyasiy teripini tilgha almighan we itotlar qoyulushtin awwal bularni da'iriler özliri testiqlighan bolsimu, emma bu itotlar jem'iyette alqishlan'ghandin kéyin, da'iriler muqimsizliq endishisi bilen ablikim kelkünni mezkur eserliri seweblik nechche qétimlap soraqqa tartqan yaki tenqidligen. Ablikim kelkün gerche u yillarda, bu yazghanlirining bir sen'et esiri ikenliki, siyaset bilen alaqisi yoqluqini chüshendürüp jazalinishtin saqlinip qalghan bolsimu, 2017‏-yilidin kéyinki atalmish diniy esebiylik we térrorluqqa qarshi siyasiy dolqunda hujumning sirtida qalalmighan.

Melum bolushiche, ablikim kelkün atushning süntagh yéza azaq kentidin bolup, u tutulushning aldida, axirqi qétim atushtiki akisining oghlining toy merikisige qatnashqan we deslepki qétimda ene shu toy sorunidin tutup kétilgen.

Biz ablikim kelkünning nöwettiki ehwali heqqide melumat élish üchün atushtiki alaqidar idare-organ we shexslerdinmu melumat soriduq, köpinche kishiler ablikim kelkünni tonuydighanliqini inkar qilalmighan bolsimu, emma uning nöwettiki ehwali heqqide melumat bérelmidi. Axirida téléfonimizni qobul qilghan atushtiki bir saqchi xadimi xizmetdashliridin anglighanlirigha asasen, ablikim kelkünning 18 yilliq késiwétilgenlikini delillidi. Bu xadim ablikim kelkünning sot hökümidin atushtiki uruq-tughqanlirining xewerdar ikenlikini bildürüp, uning nede tutulghanliqi, nelerde sotlan'ghanliqi we jaza mudditini ötewatqanliqi heqqide melumat bermidi.