Milletler neshiriyatining tejribilik muherriri, tarixchi abliz orxunning 3 yildin buyan tutqunda ikenliki delillendi

Béyjingdiki milletler neshiriyati Uyghur bölümining tejribilik muherriri, “Shinjang tezkirechiliki” zhurnilining sabiq mes'ul muheriri, “Uyghur nami we Uyghur millitining shekillinish tarixi” qatarliq yirik ilmiy eserlerning aptori abliz orxunmu yéqinqi yillarda iz-dériki ushtumtut ghayip bolghan ziyalilarning biridur. Muxbirimizning alaqidar idare-organlargha qarita élip barghan téléfon ziyaretliri dawamida, qumul wilayetlik dölet amanliq etritining mu'awin bashliqi téléfonimizni qobul qilip, tarixchi abliz orxunning 3 yildin buyan tutqunda ikenlikini delillidi

Melum bolushiche, tarixchi abliz orxun1969 ‏-yili qumulda tughulghan, 1991‏-yili shinjang oniwérsitétining tarix fakultitini püttürüp, Uyghur aptonum rayonluq tezkire kométitida xizmet qilghan, 1994 ‏-yildin bashlap “Shinjang tezkirechiliki” zhurnilining mes'ul muherriri bolup ishligen. 2008‏-Yilidin buyan béyjingdiki milletler neshiriyati Uyghur bölümining aliy muherriri, mezkur neshiriyatning ürümchide turushluq ishxanisining mudiri qatarliq wezipilerde bolghan. Abliz orxunning muhajirettiki oqurmenliridin norwégiyede turushluq hüsenjan epending inkas qilishiche, abliz orxun2018 ‏-yilning axirliridin bashlap iz-dériki ghayib bolghan.

Biz abliz orxunning ehwalini éniqlash üchün milletler neshiriyati, Uyghur aptonum rayonluq tezkire komitéti qatarliq orunlargha téléfon qilduq. Bu organlarning beziliri téléfonni almidi, beziliri alghan bolsimu jawab bérishni ret qildi. Shundin kéyin biz abliz orxunning yurti bolghan qumuldiki wilayetlik dölet amanliqini qoghdash etritige téléfon qilduq.

Téléfonimizni qobul qilghan mezkur etretning bir mu'awin bashliqi, abliz orxunning üch yildin buyan tutqunda ikenlikini ashkarilidi. Emma bu xadim, tarixchi abliz orxunning délosining qandaq bir weqege yaki “Jinayet” ke chétishliq ikenliki heqqide melumat bérishni keskin halda ret qildi.

Abliz orxunni yaxshi bilidighan oqurmen hüsenjan ependi ilgiri abliz orxunning qumuldiki dölet xewpsizliki xadimliri teripidin tutup kétilgenliki heqqide uchur alghanliqini inkas qilghan idi. Qomul wilayetlik dölet amanliqini qoghadash etritining mu'awin bashliqi, abliz orxunning nöwette qumulda yaki ürümchide tutup turuliwatqanliqi heqqidiki so'alimizgha jawap bérishni ret qilghan bolsimu, emma qumul wilayetlik dölet dölet amanliqini qoghdash etritining abliz orxunni béyjinggha bérip tutup kelgenlikini inkar qilmidi. Bu xadim bir tereptin, mezkur déloning tepsilati heqqide melumat bérish mes'uliyitini yuquri organlargha itterse, yene bir tereptin, resmiy xet alaqisi yaki neq meydan ziyariti bolghandila andin bu heqte jawab béreleydighanliqini tilgha aldi.

Hüsenjan ependi inkasida yene abliz orxunning tutulush sewebi heqqide éniq bir uchurgha ige bolmighanliqi, emma Uyghur rayonining omumiy weziyitige nisbeten uning tutulush sewebining chüshnishilik ikenliki, yeni heqiqetni yézish we heq terepte turush ikenlikini ilgiri sürdi.

Téléfon ziyaritimiz jeryanida deslepte abliz orxunning 3 yil awwal tutulghanliqini ikkilenmey bayan qilghan qomul wilayetlik dölet amanliqini qoghdash etritining bu mes'ul xadimi, axirida özining abliz orxunni tonuydighan yaki tonumaydighanliqi heqqdiki so'alimizgha éniq jawap bérishtin özini tartti.

Hörmetlik radiyo anglighuchilar, yuqurida béyjingdiki milletler neshiriyatining tejribelik muherriri, tarixchi abliz orxunning 3 yildin buyan tutqunda ikenlikining delillen'genliki heqqide anglitish berduq.