Amérika Uyghur jama'iti bu yilliq noruzda lagér shahitliridin qelbinur sidiq we gülbahar xatiwaji xanimlarni kütüwaldi

Amérikaning wirjiniye shtatning feyirfekis shehirige jaylashqan “Uyghur merkizi” de ötküzülgen noruz pa'aliyitide amérika Uyghur birleshmisining re'isi elfidar xanim sözlimekte. 2023-Yili 21-mart.

21-Mart küni kech sa'et yettilerde wirjiniye shitatning feyirfekis shehirige jaylashqan “Uyghur merkizi” de nahayiti özgiche bir pa'aliyet ötküzüldi. Pa'aliyetke qatnashqan Uyghur jama'itining arisida etles köynek kiygen xanimlar, badam doppa, kaniway köynek kiygen ependiler tizilghan üstellerge noruz éshi tarqitiwatatti. Zalning aldi teripige “Noruz mubarek” dégen xetler ésilghan idi.

Bu pa'aliyet peqetla bu yilliq noruz bayrimini tebriklesh murasimi bolup qalmastin, belki yawropa elliridin kelgen lagér shahitliridin qelbinur sidiq bilen gülbahar xatiwaji xanimlarni kütüwélish pa'aliyiti idi.

Uningdin bashqa sehnining arqa teripige gülbahar xatiwaji xanimning lagér heqqide bergen guwahliqliri asasida yézilghan “Xitay lagéridin hayat qalghuchi” namliq kitabi, yaponiyelik kartonist tomomi shimizuning lagér shahit qelbinur sidiq xanimning kechmishlirini teswirligen “Méning hayatimda yüz bergen ishlar” namliq téz sizmiliq karton kitabi we radiyomiz muxbiri gülchihre xojaning yéqinda neshirdin chiqqan “Tashmu chüshken yéride eziz” namliq kitabliri tizip qoyulghan idi.

Pa'aliyet aldi bilen jama'et chonglirining noruzluq tebrikliri bilen bashlandi. Amérika Uyghur birleshmisining re'isi elfidar xanim bügünki pa'aliyetning lagér shahitlirini kütüwélish, noruz bayrimini tebiriklesh we shundaqla kitap imzalash qatarliq mezmunlarda élip bérilidighanlqini uqturdi. Arqidin qelbinur xanim bilen gülbahar xanimgha gül teqdim qilindi. Ular sehnige chiqip, pütün dunyadiki Uyghurlargha özlirining noruzluq salamlirni yollidi.

Qelbinur xanim, noruz bayrimini tebriklewatqan pütün dunyadiki bashqa milletlerge oxshashla Uyghurlarningmu eslide lagérlarda emes, belki öz öyide a'ilisi bilen birlikte xatirjem bayram ötküzüshi kéreklikini éytqanda, pütün jame'et jimjitliqqa chömdi. Qelbinur xanim özining bügün lagérdiki échinishliq kechmishlirini emes, belki barliq Uyghurlarning noruzluq bayrimini tebirklep shé'ir oqup bergüsi barliqini ytti. U, qizghin alqishlar ichide “Noruz keldi” namliq shé'irni déklamatsiye qilip berdi.

Noruz keldi bahargha bayram,

Lerzan chiqqan shamalgha bayram.

Saxawettin dili yayrighan,

Miskin ghrip ajizgha bayram.

Arqidin gülbahar xatiwaji söz qilip, hemmeylenning noruz bayrimini tebirklidi, shundaqla özlirining uzundin buyan bérip kiliwatqan we amérikada bermekchi bolghan guwahliqlirining lagérlarda azab chékiwatqan xelqinng azabtin qutulushigha yaridimi bolushini ümd qilidighanliqni bildürdi.

Igilishimizche, nöwette gollandiyede turushluq qelbinur sidiq xanim bilen firansiyede turushluq gülbahar xanimni amérikadiki Uyghur kishilik hoquq qurulushi amérikaning hökümet orunlirida guwahliq bérish üchün teklip qilghan iken.

Pa'aliyet jeryanida Uyghur kishilik hoquq qurulushining xadimi zubeyre shemsidin xanim söz qilip, lagér shahitlirining yurtida qalghan uruq-tughqanlirining xewp astida qilishigha qarimastin milliti üchün qilghan pidarkarliqlirigha rehmet éytti.

Pa'aliyetke qatnashqan Uyghur jama'iti qizghin chawakliri bilen lagér shahitlirigha bolghan hörmitini we rehmitini ipadileshti.

Uningdin kéyin pa'aliyetnng küntertipi boyiche Uyghur ana til mektipining oqughuchiliri norurgha atalghan balilar nomurlirini orundidi.

Axirida pa'aliyetke qatnashqan Uyghur jama'iti gülbahar xatiwaji, qelbinur sidiq we gülchihre xoja qatarliqlarning kitablirini stwélip, ulargha qollaydighanliqni bildürüshti.

Qelbinur sidiq xanim Uyghur rayonida bashlan'ghuch mektepte 30 yilgha yéqin xitay tili oqutquchisi bolghan bolup, lagérlar échilghandin kéyin ürümchidiki melum lagérda oqutquchiliq qilghan. 2019-Yili öktebirde lagérdin qutulup chiqqandin gollandiyege yerleshken.

Gülbahar xatiwaji xanim 2016-yili 11-aydin 2019-yili yazghiche xitayning qaramayda qurghan lagérigha qamalghan bolup, 2019-yili 8-ayda firansiyediki qizi bilen jem bolghan.

Bu ikki lagér shahiti yawropada turushluq bashqa lagér shahitliri bilen birlikte dunyadiki her qaysi döletlerning parlaménitlirida lagérlargha qamalghan Uyghurlar uchrawatqan insan qilipidin chiqqan qiyn-qistaqlar, shundaqla xitayning Uyghurlargha yürgüzüwatqan irqiy qirghinchliqi heqqide izchil halda guwahliq bérip kelmekte.