Amérika prézidénti tramp xitaygha yene 50 pirsent tamozhna béji qoyidighanliqini élan qildi
2025.04.07

Amérika prézidénti donald tramp düshenbe küni bayanat élan qilip, xitay hökümitining özining agahlandurushigha qarimay amérikagha qarshi 34 pirsent qayturma zerbe xaraktérlik tamozhna béji élan qilishi sewebidin xitaygha ötken hepte élan qilghan 34 pirsent bajdin sirt yene 50 pirsent yéngi tamozhna béji qoyidighanliqini bildürdi.
Prézidént tramp düshenbe küni X-da élan qilghan bayanatida, “Méning qaysi dölet bizge qayturma zerbe xaraktérlik tamozhna béji qoysa shu döletke qarshi derhal ilgiri qoyulghandinmu yéngi we xélila yuqiri tamozhna béji qoyulidu dégen agahlandurushumgha qarimay, xitay tünügün 34 pirsent qayturma tamozhna béji qoydi. Bu baj ularning ilgiri rékord yaratqudek tamozhna bajliri, pul-mu'amile sirtidiki bajlar, shirketlirini qanunsizlarche maliye jehettin yölesh we pulini uzun-muddetlik keng kölemde tizginlesh qilmishlirining üstige qoyulghan” dégen.
Prézidént tramp bayanatida yene, “Eger xitay hökümiti etigiche, yeni 8-aprilghiche, amérikagha qoyghan 34 pirsent tamozhna béji bilen ilgiriki uzun muddetlik soda buzghunchiliqlirini emeldin qaldurmisa, amérika xitaygha 9-aprildin bashlap küchke ige bolidighan yene 50 pirsent artuq tamozhna béji qoyidu. Xitayning amérikagha qilghan barliq söhbetlishish telepliri ret qilinidu” dep bildürgen.
Amérika prézidénti tramp 2-aprilni “Azadliq küni” dep jakarlap, dunyadiki 180 din artuq döletke oxshimighan derijide tamozhna béji qoyghan. Prézidént trampning ötken hepte xitaygha qoyghan tamozhna béji 34 pirsent bolup, u 9-april künidin bashlap resmiy küchke ige bolidiken.
Nyuyork waqti gézitining peyshenbe küni bergen xewiride éytilishiche, prézidént trampning xitaygha bu yilning béshida ikki qétim ayrim-ayrim halda 10 pirsenttin qoyghan tamozhna béji bilen ötken charshenbe qoyghan béjini qoshqanda, uning omumiy sani 54 pirsenttin ashidiken. Gézitte bildürülüshiche, prézidént tramp özining 1-hökümiti waqtida yene xitayning her xil sana'et mehsulatlirigha 25 pirsent we istémal buyumlirigha 7.5 Pirsent tamozhna béji qoyghan iken.
Prézidént tramp ötken hepte xitaygha bu yéngi tamozhna béjini qoyghandin kéyin, xitay hökümiti buninggha qarshi qattiq naraziliq bildürgen. Xitayning soda ministirliki peyshenbe küni bayanat élan qilip, amérika qoyghan bu yéngi tamozhna béjini “Tipik bir tereplimilik zomigerlik qilmish” dep eyibligen. Xitay da'irilirining qarishiche, soda yaki baj urushlirida ghelibe qilghuchi bolmaydiken, shunga soda mesililirini “Barawer di'alog” bilen hel qilish kérek iken.