Enqerediki Uyghurlar öz ana tilini qedirlimekte

Türkiyede Uyghurlar bir qeder köp tarqalghan bolsimu, lékin ularning enqerediki sani anche köp emes. Türkiyening paytexti enqerede 300 din artuq Uyghur yashaydu. Bu Uyghurlarning köpi dölet idariliride xizmet qilmaqta. Türkiyediki Uyghurlarning zor köpchiliki istanbul, qeyseri, konya we bashqa bir qisim sheherlerge tarqalghan bolup, mezkur 3 sheherde Uyghurlar köprek jaylashqan.

Enqere shehiridiki azghina Uyghurlar 2018-yili mezkur sheherning tarixida tunji qétim 5 balini yighip, Uyghur ana tilini qedirlesh we perzentlirige ögitishni meqset qilip, Uyghur ana til kursi achqanidi. Mezkur kurs COVID-19 wirusi tüpeyli uzun ötmey étilip qalghanidi. Ata-anilarning telipi bilen mezkur kurs 5-mart küni qayta bashlandi. Mezkur kursqa bashlamchiliq qiliwatqan Uyghur ziyaliysi rena qaraxan xanimning éytishiche, bu qétim kursqa 35t in artuq Uyghur bala tizimgha aldurghan.

Bu toghriliq ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur ziyaliysi rena qaraxan xanimning bildürüshiche, enqerediki ana til kursigha qatnishiwatqan 35 Uyghur balining yéshigha qarap 4 sinipqa ayrighan bolup, hazirche 4 oqutquchi ders bériwétiptu. U, bu heqte toxtaldi.

Bildürülüshiche enqerede Uyghurlarning sani az bolsimu ata-anilarning balilirigha Uyghurche ögitish we perzentlirining Uyghurche öginish qizghinliqi bekla yuqiri iken. Mezkur kursta oqutquchiliq qiliwatqan mexbube xanim bu heqte melumat berdi.

Rena qaraxan xanim enqerediki pidakar anilarning bu kursini échishdiki meqsitining Uyghur balilargha ana tilni ögitishla emes, milliy kimlikini untuldurmasliq, ana tilini qedirleydighan ewlad yétishtürüsh ikenlikini tekitlidi.

Uyghurlarning sani enqeredikige qarighanda, istanbulda xélila köp ikenliki melum. Istanbul we qeyseridiki Uyghurlar xéli burundin tartipla bu xil kurslarni échip kelmekte. Istanbulda melum sanda karixanichi, tijaretchi, doxtur, siyasiy we sen'et erbabliri bar.

1950-Yillardin kéyin türkiyege kélip yerliship qalghan birinchi ewlad Uyghurlar axirlashqan bolup, hazir 2- we 3-ewlad Uyghurlar öz pa'aliyetlirini dawamlashturmaqta. Ilgiriki kelgenlerning ewladliri Uyghur tili asasen untup ketken, 2009-yilidin kéyin arqimu-arqidin türkiyege kelgen Uyghurlar bilen ularning sani ashqan. Nöwette, ene shularning perzentlirige ana tilini ögitish, perzentlerni ana tilida mukemmel oquydighan we yazidighan qilish muhim mesile bolmaqta.