Истанбулдики “ана тил йәсли” оқуғучилири оқуш пүттүрүш мурасимида ана тил сөйгүсини намаян қилди
2024.06.05

1-Июн күни истанбулниң уйғурлар көп олтурақлашқан сәфакөйгә җайлашқан сутуқ буғрахан илим вә мәдәнийәт вәхпи қармиқидики “ана тил йәсли вә қуран курси” ниң оқуғучилири оқуш пүттүрүш мурасими өткүзүп һәр хил нумур көрсәтти.
Мурасимға сутуқ буғрахан илим вә мәдәнийәт вәхпи әзалири, уйғур тәшкилат рәһбәрлири вә оқуғучиларниң ата анилири болуп көп санда киши қатнашти.
Қуран кәрим тилавити вә истиқлал марши оқуш билән башланған мурасимда, ана тил йәслиниң мудири алимҗан сабирли ечилиш сөзи қилди.
Мурасимда сөз қилған җамаәт әрбаби абдуқадир япчан әпәнди, йәслиләрдә оқуватқан уйғур пәрзәнтлиригә илим өгитиш билән биргә, шәрқий түркистан дәваси үчүн хизмәт қилидиған, бу дәваниң үстидә мустәһкәм туридиған идийәниму билдүрүш керәкликини тәкитлиди.
Арқидин балилар топ-топ болуп сәһнигә чиқип, уйғур тили вә мәдәнийити тоғрисида һәр хил шеир, нәсир вә қизиқарлиқ нумурларни тәқдим қилип, өзлириниң уйғур тили вә мәдәнийитини сөйидиғанлиқини ипадиләшти.
Йәсли мудири алимҗан сабирлиниң билдүрүшичә, бу йәслидә бу йил 80 әтрапида уйғур пәрзәнти тәлим-тәрбийә алмақта икән; көпинчиси башланғуч мәктәп йешиға тошмиған балилар болуп, яш пәрқи бойичә синипларға айрилип оқуйдикән.
Бу йәслидики оқуғучиларға асаслиқи миллий вә диний қиммәт қарашлирини тонутуш, уйғур тилидин савад чиқириш, қурандин савақ бериш һәмдә күндүлүк турмушта керәклик болған миллий өрп-адәтләрни өгитиш қатарлиқ тәлим-тәрбийә берилидикән.
Алимҗан сабирли бу йәслидики оқуғучиларниң оқуш әһвали вә ана тили вә уйғур мәдәнийитигә болған қизиқиши тоғрисида тохтилип мундақ деди: “мәктәп башлаштин бурун ана тил савадини чиқарған балилар кәлгүсидә ана тилини унтуп қалмайдикән; арида бир мәзгил ана тилдики оқуш материяллирини ишләтмигән тәқдирдиму, кейин чоң болғанда ана тилини тизлан өгинивалалайдикән. Биз илгири оқуған оқуғучиларни көзитиш арқилиқ топлиған тәҗрибилиримиздә мушуларни һес қилдуқ”.
Алимҗан сабирли әпәнди уйғур диярда уйғур тили вә мәдәнийитиниң чәклимигә учраватқанлиқини, шуниң үчүн чәтәлләрдики уйғур өсмүрлиригә уйғур тили вә мәдәнийитини өгитишниң муһимлиқини тәкитләп мундақ деди: “вәтинимиздә уйғур тили, уйғур мәдәнийити хәтәр астида қалған әһвалда, муһаҗирәттә яшаватқан уйғурларниң өз тили вә мәдәнийитини қоғдиши һәм буни кәлгүси әвладларға өгитиши интайин муһим. Шуниң үчүн бу хизмәтни йәсли маарипидин башлап елип меңиватимиз; йәсли маарипидин кейинму башланғуч вә оттура мәктәп оқуғучилириға уйғурларға хас болған миллий вә диний чүшәнчиләрни өзләштүрүш үчүн хизмәт қилип келиватимиз”.
Мурасим җәрянида балилар гуруппа һалда сәһнигә чиқип, “илим пәнни сөйимән” дегән шеирни вә атақлиқ шаир абдуреһим өткүрниң “из” намлиқ шеирини җараңлиқ деклиматсийә қилип мурасимға қатнашқучи ата-аниларниң қизғин алқишиға еришти.
Яш идуқ узун сәпәргә атлинип чиққанда биз,
Әмди атқа мингүдәк боп қалди әнә нәвримиз,
Аз идуқ мүшкүл сәпәргә атлинип чиққанда биз,
Әмди чоң карван аталдуқ қалдуруп чөлләрдә из.
Қалди из чөлләр ара гаһи даванларда йәнә,
Қалди ни ни арсланлар дәшти-чөлдә қәбрисиз,
Қәбрисиз қалди димәң юлғун қизарған далида,
Гүл-чечәккә пүркинур таңла-баһарда қәбримиз.
Қалди из, қалди мәнзил, қалди узақта һәммиси,
Чиқса буран, көчсә қумлар һәм көмүлмәс изимиз,
Тохтимас карван йолидин гәрчә атлар бәк оруқ,
Тапқуси бу изни бир күн, нәвримиз-я әвримиз.
Мурасим ахирида балиларға һәдийә тарқитилди вә бу паалийәт қизғин кәйпият ичидә ахирлашти.