Атушта сәнәт паалийәтлири вә зияпәт уюштуруш арқилиқ рамизанға тосқунлуқ һәм бузғунчилиқ қилинған

Иҗтимаий ахбаратлардин ашкарилинишичә вә мухбиримизниң ениқлап дәлиллишичә, хитай даирилири рамизан киргәндин буян уйғур елида һәр хил сәнәт паалийәтлирини өткүзүшкә башлиған. Бу паалийәтләрдә дастихан һазирлап аһалиләрниң роза тутуватқан яки тутмайватқанлиқини назарәт қилған, шундақла йошурун рози тутуватқанларниң розисини бузушқа урунған. Атуштики бу паалийәтләргә нәччә миңлиған киши қатнаштурулуп, дағдуғилиқ шәкилдә елип берилған.

Дойин қатарлиқ иҗтимаий ахбарат васитилиридики учурлардин мәлум болушичә, уйғур елиниң һәрқайси җайлирида сәнәт паалийәтлири вә бәзмә-зияпәтләр рамизан киргәндин буян сан вә дағдуға җәһәттин илгирикигә қариғанда нәччә һәссә ашқан.

Рамизанниң йәттинчи күни тарқалған бир син көрүнүшидә, нәччә миңлиған кишиниң нахша ейтип, уссулға чүшкәнликини көргили болса; йәнә бир синда, йүзлигән киши җәм болған бир сорунда дастихан үстигә пива ботулкилириниң тикләнгәнликини көрүшкә болиду. Бу һәқтә мәхсус учур топлаватқан бир фейисбук қолланғучиниң чүшәндүрүшичә, бу паалийәтләр пәқәт кишиләрниң роза тутуватқан яки тутмайватқанлиқини назарәт қилиш, йәни тутқанларни байқап җазалаш үчүн орунлаштурулған. Йәнә илгири сүрүлүшичә, даириләр бу арқилиқ кишиләрниң розини йошурун тутушиниң алдини алған.

Телефонимизни қобул қилған үстүн атуштики бир кәнт аманлиқ мудириниң ашкарилишичә, мәзкур кәнттә рамизан киргәндин буян кәчтә, йәни иптар вә тарава мәзгилидә аһалиләр кәнт йиғин залиға топлинип сиясий өгиниш елип барған.

 Иҗтимаий таратқулардики йәнә бәзи учурлардин көрүлүшичә, даириләр рамизан мәзгилидә  сәнәт номурлирини көрситишкә тәшкиллигән һәвәскар сәнәтчиләрни хитайчә нахша ейтқузған. Атуш шәһәр ичидин телефонимизни қобул қилған бир сақчи хадими, рамизан мәзгилидики бу сәнәт паалийәтлирини тәшкилләштә сақчиларму муһим рол ойниған. Бәзи сақчилар, бихәтәрлик ишлириға, бәзилири назарәт қилишқа мәсул болған болса; йәнә бәзилири сәнәт номурлирида рол алған.

Муһаҗирәттики инкасларда йәнә рамизанға тосқулуқ вә бузғунчилиқ маһийитидики сәнәт паалийәтлиридин “довйин” ға чиққанлириниң әмәлийәттә елип бериливатқанлириниң интайин аз бир қисми икәнлики, бу хил паалийәтләрниң йеза-қишлақларда мәхсус сиясий һәрикәт сүпитидә системилиқ елип бериливатқанлиқи илгири сүрүлиду.

Хадимларниң баянлиридин мәлум болушичә, шәһәрдики һәр дәриҗилик әмәлдарлар, сиясий-қанун хадимлири иштирак қилған бу паалийәтләрдә, гәрчә ашкара һалда рамизанни чәкләш нутуқлири сөзләнмигән болсиму, җәмийәт тәртипи вә муқимлиқ һәққидә лексийәләр сөзлинип, иптар вә тарава паалийәтлиригә қатнишип қалмаслиқ васитилик һалда пуритилған. Даириләр рози тутмаслиқини буйруш орниға, вақтида озуқлинип сағламлиқни асрашни тапилиған.

Рамизан мәзгилидики бу тамақ тарқитишниң аһалиләрдә наразилиқ кәйпияти пәйда қилған яки қилмиғанлиқини сориғинимизда, алақидар хадимлар, нөвәттә кишиләрниң “аңлиқлиқ” сәвийәсиниң ашқанлиқи, шуңа наразилиқ байқалмиғанлиқи, бу “илғар” лиқниң шәкиллинишидә партийә-һөкүмәтниң чоң роли барлиқини тилға алди.

Юқирида уйғур елида рамизанға тосқунлуқ вә бузғунчилиқ характерлик сәнәт паалийәтлириниң өткүзүлгәнлики, шундақла йемәк-ичмәк берилгәнлики һәққидә мәлумат бәрдуқ.