Bérlindiki xitay elchixanisi aldida zor namayish ötküzüldi

27 - Dékabir xitayning bérlindiki elchixanisi aldida Uyghurlar we türklerning birleshme zor namayishi élip bérildi.

D u q ning teshebbusi bilen gérmaniye paytexti bérlindiki türk teshkilatlirining ishtirakida 27 - dékabir xitay elchixanisi aldida keng kölemlik namayish élip bérildi. Namayishqa myunxén we bashqa sheherlerdiki bir qisim Uyghurlarmu bérip qatnashti.

Bu qétimqi keng kölemlik namayish sherqiy türkistanning istiqlal marshi bilen bashlan'ghan. Namayish meydanidin igiligen uchurlirimizgha asaslan'ghanda, bérlindiki türk teshkilatliri Uyghurlarni qollash, xitayning jaza lagérliri siyasitige qarshi turush yüzsidin élip bérilidighan bu qétimqi namayish üchün türkiyedin mingdin artuq sherqiy türkistanning ay-yultuzluq kök bayriqini yasitip ekelgen bolup, bügün xitay elchixanisining aldi ay - yultuzluq kök bayraqlar bilen tolup tashqan.

Namayish muqeddimiside d u q re'isi dolqun eysa ependi nutuq sözlep, xitayning jaza lagérliri we sherqiy türkistandiki omumiy qabahetlik weziyet toghrisida melumat bergen. Uning sözidin kéyin türk teshkilatliri rehberliri nutuq sözlep, xitayning insaniyetke qarshi jinayetlirini qattiq eyipligen.

Bu namayishqa merkizi bérlinda bolghan her sahe kishilik hoquq teshkilatlirining wekillirimu qatnashqan bolup, ularmu xitayning jaza lagérliri siyasitini we kishilik hoquq depsendichiliklirini, Uyghurlargha séliwatqan éghir zulumlirini tenqid qilghan. Bezi ereb teshkilatlirining wekillirimu namayish jeryanida söz élip, özlirining sherqiy türkistandiki xitay zulumigha köz yumalmaydighanliqini, xitayning bu jinayetlirige qarita yéqin kelgüside ereb dunyasidimu zor qarshiliqlarning wujudqa chiqidighanliqini bayan qilishqan.

Xeter astidiki xelqler teshkilatining bérlindiki mes'uli shitéfan ependi sözide “Men gérmaniyede Uyghurlar üchün bunche köp kishining meydan'gha chiqip heq terepte turghanliqidin heqiqetenmu tesirlendim. Xitay Uyghurlarni dunyaning köz aldidila yutiwetmekchi bolghan idi. Emma dunya buninggha qarshi iradisini ipadilewatidu!” dégenlerni tilgha alghan.

Namayishchilar shu'arlirida Uyghurlargha erkinlik, sherqiy türkistan'gha musteqilliq telep qilipla qalmastin, xitay mallirini pütün dunya miqyasida bayqut qilishni, xitayning irqiy qirghinchiliqlarni toxtitishini asasliq téma qilghan. Xitay elchixanisi aldini “Biz hemmimiz Uyghur!” dégen sadalar qaplighan.

Namayish meydanidin ziyaritimizni qobul qilghan myunxéndiki jama'et erbabliridin nur'ehmet qarim bugünki bu namayishtin kishilerning yaxshi tesiratlargha érishkenlikini tilgha aldi. Yawropa sherqiy türkistan birliki teshkilatining re'isi esqerjan ependi bu namayish heqqide öz qarashlirini bayan qilip ötti.

Mezkur namayishni ötküzüsh üchün bir aydin buyan hazirliqlar qilip kelgen d u q re'isi dolqun eysa ependi bérlindiki xitay elchixanisining aldida teshkillen'gen bu namayishning meqsiti heqqide izahat berdi.