Xitay da'iriliri tutqun bextiyar sadir heqqide b d t ning alaqidar organlirigha melumat bérishke mejbur bolghan

Washin'gtondin muxbirimiz shöhret hoshur teyyarlidi
2025.01.23
Bextiyar-Sadir.jpg Bextiyar sadirning “Elküyi tori” diki shexsiy qaniligha chiqirilghan tonushturush resimi, waqti melum emes.
alkuyi.com

Shiwétsiyede yashawatqan muhajir seydin sadir, ikki yildin buyan ghayib akisi bextiyar sadir heqqide uchur élish üchün her xil shekilde toxtimay heriket qiliwatqan idi. U ötken hepte b d t ning mejburiy ghayib qiliwétilgenlerni sürüshte qilish ishxanisidin akisi heqqide uchur alghan. Melum bolushiche, seydin sadirning téléfon we mektup arqiliq yollighan so'allirigha héchqandaq jawab bermigen xitay da'iriliri, axiri b d t ning mezkur orginigha jawab bérishke mejbur bolghan. Az bolsimu emgikining netijisini körgenlikini tilgha alghan seydin sadir, özining bu yoldiki tejribe we tesiratlirini radiyomiz bilen ortaqlashti.

Melum bolushiche, nöwette shiwétsiyede yashawatqan seydin sadir we hedisi minewer sadir ürümchidiki qérindishi bextiyar sadir ushtumtut ghayib bolghandin kéyin, ürümchidiki saqchixana we ahaliler komitétigha téléfon qilip, héchqandaq uchur alalmighan. Shiwétsiyediki xitay elchixanisigha we xitay tashqi ishlar ministirliqigha yollighan mektuplirimu jawabsiz qaldurulghan. Ular qérindishi bextiyar sadirning méyipliqini nezerde tutup, uning délosini jiddiyleshtürüwetmeslik üchün ehwalni axbaratqimu ashkarilimighan. Peqet bextiyar sadirning tutqunda ikenliki radiyomiz arqiliq ashkarilan'ghandin kéyinla, andin axbarat ziyaritini qobul qilish we namayish qilish yoli bextiyar sadirning teqdiri heqqide tepsiliy uchur élish, uni qutuldurush üchün heriket qilghan.

Seydin sadir ehwalni shiwétsiye hökümiti, jümlidin shiwétsiyening béyjingdiki elchixanisigha melum qilip, ulardin akisining uchurini éliship bérishni telep qilghan. Elchixana bir qatar tirishchanliqtin kéyin, xitay terepning jawab bermey turuwalghanliqini bildürgen. Seydin akisi ghayib bolghan 2022‏-yili 10‏-aydin ta hazirghiche, b d t ning mejburiy ghayib qiliwétilgenlerni sürüshte qilish ishxanisi bilenmu izchil alaqiliship kelgen. Ötken hepte mezkur ishxana, xitay tereptin akisi heqqide uchur alghanliqini bildürüp mektup yollighan.

Radiyomiz hazirgha qeder saghlamliq yétekchisi bextiyar sadir heqqide 4 qétim anglitish bergen. Bu anglitishlarda deslepte uning tutqunda ikenliki, arqidin qamaqxanida salametlikidin mesile chiqqanliqi heqqide, axirida sotlan'ghanliqi heqqide xewer bergen, emma uning qanche yil késilgenliki yenila melum emes idi. B d t ning mezkur orgini xitay tereptin alghan jawabigha asasen seydin sadirgha ewetken mektupida, bextiyar sadirning “Térrorluq” jinayiti bilen eyiblen'genliki we 13 yilliq késilgenlikini bayan qilghan.

Seydin sadir akisining 13 yilliq késilgenlik xewiridin azablan'ghan bolsimu, emma xitay terepning axiri jawab bérishke mejbur bolghanliqidin, yeni emgikining az bolsimu netije bergenlikidin söyün'gen. Bu netije seweblik radiyomizning tirishchanliqlirighimu minnetdarliqini bildürgen seydin sadir, ghayib uruq-tughqanlirini sürüshte qilishta izchilliqning, boshashmasliqining muhim ikenlikini öz tejribisi süpitide alahide tilgha aldi.

B d t orginining mezkur mektupida déyilishiche, bextiyar sadir “Térrorluq” we “Térrorluqqa yétekchilik qilish” bilen eyiblen'gen. Bu eyiblimini keskin halda ret qilghan seydin sadir, akisining layaqetlik bir tijaretchi, ülgilik bir ata we pexirlik bir aka ikenlikini, peqet Uyghur kimliki we diniy étiqadi seweblikla naheq jaza ötewatqanliqini tekitleydu.

Yuqirida shiwétsiyede turushluq seydin sadirning 2 yilliq tirishchanliqtin kéyin, xitay terepni akisi heqqide b d t gha melumat bérishke mejburlighanliqi heqqide anglitish berduq.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.