Amérikidiki eng chong islam merkizining échilish murasimigha Uyghurlarmu qatnashti

Amérika paytexti washin'gton'gha yérim sa'etlik yiraqliqtiki meriylende, amérika qoshma shtatliridiki eng chong meschit shundaqla tunji türk islam orgini bolghan “Diyanet islam medeniyet merkizi” ning échilish murasimi 2-aprél küni échildi. Türkiye jumhuriyiti dölet re'isi rejep tayyip erdoghan repiqisi amine erdoghan xanim bilen échilish murasimigha alahide qatniship lénta kesti we péshin namizini murasimgha qatnashqan nechche minglighan musulmanlar bilen birge ötidi.

Washin'gton we uning etrapida yashawatqan Uyghurlarmu diyanet merkizining échilishigha qatnashti. Rejep tayyip erdoghan bu islam merkizide yene diniy terbiye éliwatqan oqughuchilarni ziyaret qilish jeryanida Uyghur oqughuchilar bilen alahide körüshti we qur'an kursining diplomini öz qoli bilen teqdim qildi.

Amérikidiki eng chong, islam diniy pa'aliyet merkizi bolghan “Diyanet” jamisi yopuq achti. Türkiye diniy ishlar idarisi bilen diniy ishlar fondi jem'iyitining hemkarliqida qurulghan bu merkez amérikidiki musulmanlarni bir yerge jem qildi. 2-Aprél ötküzülgen échilish murasimigha, türkiye jumhur re'isi rejep tayyip erdoghan we uning repiqisi türkiyening bir qisim muhim hökümet erbabliri, türkiye döletlik diyanet ishliri idari'isining bashliqi doktor mehmet görmez, amérikidiki türk jama'iti we Uyghurlarni öz ichige alghan mingdin artuq musulmanlar ishtirak qildi, mehmet görmez we erdoghan échilish nutuqi sözlidi.

Paytext washin'gton we meriylen amérikidiki Uyghurlar eng köp olturaqlashqan rayon hésablinidu, amérika Uyghur jem'iyitimu shunga washin'gtonda qurulghan. Bügünki diyanet jamisining échilish murasimigha xéli köp sanda Uyghurlarmu qatnashqan bolup, aynur we merbiye xanimlar gerche merkezning yopuqi bügün échilghan bolsimu, bir qanche aydin buyan bu türk jamisining bu rayondiki pütün musulmanlar jümlidin Uyghur musapirliriningmu a'ilisige aylan'ghanliqini, jamining pa'aliyetlirige ularningmu qizghin qatniship kéliwatqanliqini bayan qildi shundaqla Uyghurlargha köngül bölüp kéliwatqan erdoghan bilen körüshiwélish arzusida kütüp turghanliqini éytti.

Bu merkez islam dinining asasliq menbelirige asasen dölet teweliki, érq yaki millet, til ayrimighan halda, amérikidiki musulmanlarni toghra we kündilik uchurlar bilen teminlesh, étiqad, ibadet, exlaq prinsiplirida rehberlik qilish, adalet, tinchliq, qérindashliq munasiwiti ornitishni ishqa ashurushni nishan qilidu.

Amérikidiki diyanet ishliri merkizining qurulushi türkiye diniy ishlar bashqarmisining yardimi bilen 2013-yili bashlan'ghan. Bu merkez amérika paytexti washin'gton'gha yéqin bolghan meriylen shitatining lanham rayonigha jaylashqan. Türkiye diniy ishlar idarisining qarimiqidiki bu jamining ulidiki tunji tashni türkiye jumhuryiti re'isi erdoghan özi qoyghan. Türkiye jumhuriyiti bu merkezning qurulushi üchün 110 milyon dollar meblegh ajratqan bolup, jami 16-esirdiki osmanli binakarliq uslubining örnekliri asasida, türk mémarchiliq sen'itini namayan qilin'ghan asasta berpa qilin'ghan. Jamining kölimi 1 ming 879 kwadrat métir bolup, 3 ming kishi birla waqitta namaz oquyalaydu, jami astida 300 kwadrat métirliq islam yadikarliqliri muziyi jaylashqan. Bu merkez, jamedin bashqa, medeniyet merkizi, kutubxana, pa'aliyet we ziyapet zali, muzéy, méhmanxana we en'eniwiy türk hammamliri qatarliqlarni öz ichige alidu.

Medeniyet merkizige qarashliq islam tetqiqatliri merkizi bolsa aliy mektep, magéstirliq we doktorluqta oqush üchün türkiyidin amérikigha kelgen oqughuchilargha meslihet bérish, yash ösmürlerge diniy telim ‏-terbiye élip bérish ishlirini élip baridu.

Türkiye jumhuriyiti re'isi rejep tayyip erdoghan 2-april chüshtin burun amérika diyanet islam medeniyet merkizidiki jamining échilish murasimigha qatnashqandin kéyin, islam merkizini ziyaret qilish jeryanida merkezde qur'an kursigha qatnishiwatqan oqughuchilarning sinipini ziyaret qildi we ular bilen qisqiche söhbet ötküzdi. Bu jeryanda chimen doppa we kaniwa köynek bilen olturghan Uyghur perzenti bughra ataxan qatarliq ösmür balilar bilen söhbetleshti we ulargha diplomlirini öz qoli bilen teqdim qilip xatire resimge chüshti.

Türkiye jumhur re'isi rejep tayyip erdoghan we uning repiqisi amine erdoghan, péshin namizini jama'et bilen birlikte oqidi. Erdoghan özi qira'et qildi, pütün jama'et bilen birlikte du'a qilghandin kéyin, etrapigha olashqan musulmanlar bilen qol élip körüshüp xatire süretke chüshti. Bu pursette türkiye jumhuriyiti re'isi rejep tayyip erdoghan we uning repiqisige Uyghur xelqining hemde Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanimning alahide salimini yetküzginimizde, ular intayin memnun boldi we türk xelqi we özliri namidin Uyghurlargha chongqur salam yollidi.

Paytext washin'gtonda amérikidiki eng chong türk islam merkizining qurulghanliqi we uning yopuqini türkiye jumhuriyitining re'isi erdoghanning özi kélip échishi amérikidiki musulmanlargha ümid, righbet we teselli boldi. Amérika metbu'atlirida bu shundaqla, amérika we dunya miqyasida musulmanlargha qarshi kötürülgen selbiy qarashlargha qarita bérilgen bir küchlük ségnal süpitide mulahize qilinmaqta.