Uyghur rayonidin hejge kelgenlerning bu yil téximu qattiq nezerbend astida ikenliki ashkarilanmaqta

Melum bolushiche, bu yil hejge kelgen Uyghurlar yillardikidinmu nechche hesse qattiq nazaret astida tutulmaqta. Ilgiriki yillarda hajilarning Uyghur pa'aliyetchiliri bilen uchrishishi cheklen'gen bolsa, ötken yillarda uruq-tughqan we dost-buraderliri bilen uchrishishimu cheklimige uchrighan idi, bu yil hejge kelgenlerning herqandaq bir Uyghur bilen uchrishishi cheklen'gen, hetta bezi uchurlarda déyilishiche, hejge kelgenler, bu cheklimige emel qilmay qalsa, yurtigha qaytqanda 3-5 yil arisida késilidighanliqi heqqide agahlandurulghan.

Se'udi erebistandiki alaqidar orunlarning élan qilishiche, bu yilliq hej waqti 30-awghust küni bashlinip 5-séntebir küni axirlishidu. Eljezirening bu heqtiki mexsus xewiride bayan qilinishiche, bu yil dunyaning herqaysi jayliridin hej ibaditige kélidighan musulmanlarning sani 2 milyon bolup, buning ichide hindonéziyedin 221 ming, pakistandin 179 ming, hindistandin 170 ming, bén'galdin 127 ming, türkiyedin 70 ming we nigériyedin 70 ming bolup, hajilarning mutleq köp qismi mushu döletlerdin teshkillinidu. Shinxu'a agéntliqining ötken heptidiki bir xewiridin melum bolushiche, xitaydin bu yil hejge kélidighanlarning sani 12800, buning ichide peqet 1/4 qismini, yeni 3000 gha yéqinini Uyghurlar teshkilleydu. Nopusigha nisbeten tolimu az sanilidighan bu Uyghur hej namzatlirining, hej ibaditi dawamida bash kechüridighanliri téximu özgiche. Melum bolushiche, uzun bir mezgillik tallash we shallashtin kéyin békitilgen haji namzatlirining bir qismi ötken heptilerdin bashlap, se'udi erebistan'gha ayaq basqan.

Bir heptidin buyan se'udi erebistanda yashawatqan Uyghurlar radi'omizgha uchur yollap, bu yil hejge kelgenlerning bultur we aldinqi yilliridikidinmu nechche hesse qattiq nazaret qiliniwatqanliqini ashkarilidi. Radi'omizgha bu heqte inkas yollighan, se'udi erebistanda istiqamet qiliwatqan Uyghur tijaretchi exmet mömin ependining bayan qilishiche, Uyghur hajilar, ömek yétekchiliri belgilep bergen yataqtin sirtqa chiqishigha yol qoyulmighan, eger jiddiy bir éhtiyaj bilen sirtqa chiqishqa toghra kelse, 4-5 kishi bir-birige mes'ul bolghan halda sirtqa chiqqan؛ emma sirtqa chiqqanda ömek sirtidiki herqandaq bir Uyghur bilen uchrashmasliq, uchriship qalsa salam bermeslik we salimini ilik almasliq telep qilin'ghan.

Biz bu uchurlarning toghra-xataliqini éniqlash üchün, se'udi erebistandiki xitay elchixanisigha téléfon qilghan bolsaqmu, jawabqa érishelmiduq.

Biz arqidin, se'udi erebistanda tijaret qiliwatqan, emma özini ashkarilashni xalimaydighan yene bir Uyghurni ziyaret qilduq.

Radiyomizgha yézilghan bir inkasta déyilishiche, nöwette Uyghur hajilarning özi xalighan ashxanidin tamaq yiyishimu cheklen'gen؛ ular tunggan hajilar bilen birlikte, ömek belgilep bergen namelum birla ashxanidin ghizalanmaqta.
Ularning nashtiliqining shifen yeni suda pishurulghan gürüch qatarliq xitay we tungganche tamaqlar boluwatqanliqi, emma hej ömkini yéteklep kelgen kadirlarningla arilap belgilen'gen ashxanining sirtida tamaq yéyish hoquqi boluwatqanliqi melum. Biz hej ömikidiki kadirlar tamaq yewatqan réstoran'gha téléfon qilip, xéridarlirining sani we kimliki heqqide melumat érishqa tirishtuq. Emma réstoran xojayini so'allirimizgha jawab bérishke pétinalmidi.

Yuqiridiki awaz ulinishidin bu programmining tepsilatini anglighaysiz.