Тоққузақ ләнгәрдә 50 нәччә мәсчитниң чеқилғанлиқи илгири сүрүлмәктә

Мухбиримиз шөһрәт һошур
2016.12.06
namaz-din-teshwiqati.jpg Хитайниң уйғур елида дин суслаштуруш үчүн елип барған тәшвиқатлириниң бири.
Social Media

Мәлум болушичә, хитай даирилири аталмиш диний әсәбийликкә зәрбә бериш һәрикити давамида, уйғур райониниң бәзи җайлирида бир қисим, бәзи җайлирида көп қисим мәсчитләрни чақмақта вә әмәлдин қалдурмақта. Нөвәттә түркийәдә яшаватқан муһаҗир абдурахман һаҗиниң радиомизға мәлум қилишичә, тоққузақ наһийисиниң ләңгәр йезисида йеқинқи бир ай ичидә 50 нәччә мәсчит чеқилған. Даириләр мәсчитләрни чеқиштин аввал шу мәсчитләрниң имамлирини йиғип мәхсус йиғин ачқан вә уларни өзлиригә маслишиш һәққидә вәдә алған вә имза қойдурған. Бу һәқтә радиомиз зияритини қобул қилған йәрлик сақчи вә кәнт башлиқлири мәсчит чеқиш вәқәсиниң йүз бәргәнликини инкар қилмиди.

Нөвәттә түркийәдә яшаватқан, әсли юрти қәшқәр тоққузақтин болған абдурахман һаҗиниң радиомизға ашкарилишичә, ләңгәр йезисида 86 мәсчит бар болуп, буниңдин пәқәт 29 мәсчит сақлап қилинған, 57 си чеқиветилгән. Биз бу учурниң тоғрилиқини дәлилләш үчүн тоққузақниң ләңгәр сақчиханисиға телефон қилдуқ. Хадим өзиниң бу ишлардин хәвәрсизликини ейтти. Биз арқидин, кәнт сақчилиридин мәлумат соридуқ, уларму бу һәқтә мәлумат бериштин өзини қачурди, бәзилири ашкара һалда, бу темида гәп қилишқа болмайдиғанлиқини тәкитлиди. Әмма, сақчи вә кәнт башлиқлириниң һечбири, тоққузақ ләнгәрдә мәсчитләрниң ниң чеқилғанлиқи хәвирини инкар қилмиди.

Тордики статистикилиқ материяллардин қариғанда, қәшқәр тоққузақниң омуми нопуси 250 миң болуп, мәмури җәһәттин 4 базар, 6 йезидин тәшкилләнгән. Ләңгәр, тоқуққузақтики 4 чоң базардин бири болуп, униңда аз дегәндә 30 миңчә нопус олтурақлашқан. Җәмийәткә тарқалған учурлардин қариғанда, даириләр мәсчитләрни чеқиштин аввал, ләңгәрдики барлиқ имамларни йиғип йиғин ачқан вә намәлум бир қәғәзгә имза қойдурған. Һазирға қәдәр хитай мәтбуатлирида қәшқәр тоққузақта көп сандики мәсчитләрниң чеқилғанлиқи һәққидә һечқандақ учур йоқ. Әмма районда илгири игилигән бир учуримизда, қурулуш бихәтәрлики җәһәттин лаяқәтсиз дәп қаралған мәсчитләрниң чеқиливатқанлиқи илгири сүрүлгән. Әмма ләңгәр йезисида 86 мәсчиттин 57 синиң чеқиветилгәнлики, мәсилиниң қурулуш бихәтәрлики әмәс, хитайниң дөләт бихәтәрлики икәнликидин бешарәт бәрмәктә. Районда давам қиливатқан диний әсәбийликкә қарши туруш вә тазилаш һәрикитиму бу еһтималлиқни күчләндүрмәктә. Абдурахман һаҗимму бу нуқтида шу хил қарашта.

Йәнә толуқсиз мәлуматлардин қариғанда, мәсчит чеқиш һәрикити ялғуз тоққузақ ләңгәрдин әмәс, пүтүн қәшқәр вилайити бойичә давам қилмақта.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.