Amérika Uyghurliri xitayda éziliwatqan qérindashlirigha du'a qildi

Amérikining paytexti washin'gton shehiri etrapidiki Uyghur jama'iti qurban héyt namizidin kéyin birlikte nashta qildi. 2018-Yili 21-awghust.

Amérikining paytexti washin'gton shehiri etrapidiki Uyghur jama'iti qurban héyt namizidin kéyin birlikte nashta qildi. 2018-Yili 21-awghust.

Qurban héyt küni amérikining paytexti washin'gton shehiri we qoshna shtatlardin kelgen jama'et Uyghur imamning imametchilikide türlük müshkülatlarda soruqchiliq tartiwatqan milyonlighan Uyghurlar üchün birlikte du'agha qol kötürdi.

Muhajirettiki Uyghurlarning köp qismi üchün ulargha weten tuyghusi we uruq-tughqanlar méhrini eng chong hés qilduridighan künlerning biri del Uyghurlarning en'eniwi bayramliridin bolghan qurban héyt we roza héyt künliri hésablinidu. Bolupmu ötken yildin buyan Uyghur jem'iyitining téximu zor paji'elerge duch kélishi hemde ularning chet'el bilen bolghan asasliq alaqe yollirining tosuwétilishi sewebidin bu hés tuyghularning barghanséri köp muhajirlargha tesir körsitiwatqanliqi melum. Ene shundaq iztirapliq hés-tuyghular iskenjiside özlirining xizmet we turmush pa'aliyetlirini dawam ettürüwatqan, amérikidiki Uyghur jama'itining muhim bir qisi bolghan washin'gton shehiri we uning etrapidiki qoshna shtatlardin kelgen Uyghurlar amérika Uyghur birleshmisining teshkillishi bilen bu yilliq qurban héyt namizini oqush üchün 21-awghust fayrfaks shehiridiki “Bést wéstérn” méhmanxanisining zaligha toplandi.

Etigen sa'et yettidila Uyghurche doppa we etles köngleklerni kiygen halda zalgha kélishke bashlighan Uyghur jama'iti wiriginiye shtatidiki Uyghur jama'itining diniy zatliridin nurdin hajimning imametchilikide qurban héyt namizining deslepki sünnetliri qatarida tekbir éytqach namazni kütmekte idi.

Namaz bashlinish aldida nurdun hajim söz élip, aldi bilen amérikidiki Uyghur yash-ösmürlirini nezerde tutqan halda Uyghurlarning néme üchün qurban héytni ötküzidighanliqi toghriliq qisqiche chüshenche berdi. U asasliq qilip Uyghurlarning islam dinini qobul qilghandin buyan dunyaning bashqa jayliridiki musulmanlargha oxshash bu diniy bayramni ötküzüp kéliwatqanliqini, buningda qurbanliq qilishtek perzning dawam qiliwatqanliqini, buning musulmanliqning bir muhim nishani ikenlikini bayan qildi. . Kéyin er we ayal Uyghur jama'iti sep tüzüp nurdun hajimning imamliqida qurban héyt namizini oqudi.

Namazdin kéyin nurdun hajim bu qétimliq héyt namizining teblighi süpitide “Uyghurlar hergizmu ümidsizlikke muptila bolmasliqi lazim” dégen téma boyiche söz qildi. Nurdun hajim islam dinining ehkamliridin we islam tarixidiki heqiqiy weqelerdin misallar keltürüsh arqiliq insanning héchqachan ümidsiz bolmasliqi lazimliqini, nöwette Uyghurlar duch kéliwatqan bir pütün paji'e aldidimu Uyghurlar özini yoqitip qoymasliqi lazimliqini, ümid yoqalmighandila Uyghurlarning haman bir küni öz ana wetinini öz qoligha élishi mumkin bolidighanliqini tekitlidi.

Namazdin kéyin jama'et nurdun hajimning bashchiliqida du'agha qol kötürüp weten ichi we sirtidiki barliq Uyghurlargha atap du'a qildi.

Bügünki héyt namizigha kelgen Uyghur jama'iti yene özlirining en'eniwi séxiyliqi boyiche héytliq dastixanlirini alghach kelgen idi. Namazdin kéyin jama'et héytliq mezeler bilen nashta qilghach hal-mung qilishti. Washin'gtondiki Uyghurlar arisida “Uyghurning küy'oghli” dep atilidighan adwokat danyél ependi özige yarashqan Uyghur doppisi bilen namaz bashlan'ghandin tartip alahide közge chéliqatti. Biz uningdin qandaqlarche bügünki héyt namizigha qatnishishni qarar qilghanliqini sorighinimizda özining Uyghur jama'itining bir ezasi süpitide hazirqi mezgilni bir “Sinaq mezgili” dep qarighanliqini, shunga a'ilisi bilen bügünki héyt namizigha qatnishishqa kelgenlikini tekitlidi.
“Bügün a'ilemdikiler bilen bu yerge keldim. Bu bir a'iliwi we diniy yighilish soruni. Shunga biz bulardin birlikte behrimen bolushni arzu qilip bu jama'etke qoshulduq. Yene kélip bu hal bu jayda muhajir bolup yürgen Uyghurlarning ömlükte ish körüshi üchünmu muhim. Mundaqche éytqanda hazirqi ehwalni Uyghurlar üchün bir qétimliq sinaq mezgili désekmu bolidu. Chünki xitay hazir bizni biz héchqachan körüp baqmighan xirislargha mehkum qiliwatidu. Shunga biz hazir ömlükni emelge ashuralmisaq arzu qilghan ishlirimizni qilalmaymiz.”

Washin'gtondiki aktip Uyghur pa'aliyetchi roshen abbasmu ayrim ziyaritimizni qobul qilghanda özining bügünki héyt namizigha qatnashqan Uyghurlarning wujudidin Uyghurluq méhri-muhebbitining yarqin sholisini körgenlikini, buningdin özining bekmu söyün'genlikini bildürdi.

Bu qétimqi pa'aliyetni teshkilligen amérika Uyghur birleshmisining re'isi ilshat hesen bilen bu qétimi qurban héyt namizi pa'aliyitini teshkilleshtiki konkrét sewebler heqqide sözleshkinimizde u hazirqi weziyette bu xildiki pa'aliyetlerni uyushturushning ré'al qimmiti zor, dep qaraydighanliqini bildürdi.

Washin'gton shehiridiki “Uyghur insan heqliri qurulushi teshkilati” ning diréktori ömer qanatmu özining bu qarashqa qoshulidighanliqini bildürüp, Uyghur imamning imamliqida héyt namizi oqushning hazirqi weziyette Uyghurlar üchün muhim ehmiyetke ige ikenlikini tekitlidi.

Derweqe hazir Uyghurlar özining wetinide özlirining diniy étiqadi seweblik basturush obyékti boluwatqanda musulmanlar üchün yéngi hayatliq makani bolup qéliwatqan gherb dunyasidiki démokratik muhitta islam dinigha étiqad qilghuchi her xil irqtiki xelqler héchqandaq cheklimisiz özining ibadetlirini dawam qilduruwatqan, yene kélip shu dölet rehberliri bu xildiki héyt-bayramlar üchün tebrik sözlirini yollawatqan ehwal emeliyette hemmila kishini söyündüridighan bir hadisidur.

Shu qatarda bu yilmu amérika tashqi ishlar ministiri mayk pompyo 2018-yilliq qurban héyt munasiwiti bilen pütün dunyadiki musulmanlargha tebrik yollap, qurban héytning pütün dunyadiki musulmanlar dostliri we uruq-tughqanliri bilen bir yerge jem bolup, méhri-muhebbettin teng behrimen bolidighan bir muhim kün ikenlikini tekitlidi. Shuningdek amérika tashqi ishlar ministirlikige wakaliten barliq musulmanlargha héytliq salam yollidi.
Melum bolushiche, mezkur qurban héytliq tebrikning xitayche terjime nusxisi amérikining béyjing shehiridiki bash elchixanisining tor bétige chaplan'ghan bolup, bu hal xitay hökümitining diniy pa'aliyetlerni qattiq basturush herikiti bilen roshen sélishturma hasil qilmaqta iken.