Уйғурлар даириләрниң рамзан мәзгилидики чәклимилиригә наразилиқини билдүрди

Хитай даирилириниң бу йиллиқ рамзан мәзгилидә, уйғурларниң роза тутуши вә рамзан мәзгилидики паалийәтлиригә қаратқан чәклимә вә бастурушини йиллардикидин күчәйткәнлики уйғурларни нарази қилмақта.

Уйғур елидин радиомиз зияритини қобул қилғучилар ғулҗа, қәшқәр қатарлиқ җайлардики чәклимә вә бастурушлар һәққидә тохталди.

Уйғур елидин игилигән әһваллардин мәлум болушичә, даириләр хитайдики туңган қатарлиқ башқа мусулманларниң диний етиқад паалийәтлиригә нисбәтән кәң сиясәт қоллиниватқан болсиму, әмма йеқиндин буян уйғурларниң диний етиқад паалийәтлиригә қаратқан чәклимә вә бастурушлирини барғанчә күчәйткән.

Уйғур елиниң ғулҗа шәһири әтрапида яшайдиған бирәйлән даириләрниң рамзан мәзгилидә ғулҗа шәһиридә қаттиқ бихәтәрлик тәдбирлирини алғанлиқини билдүрүп, ғулҗа хәлқиниң бу йилқи рамзанни йиллардикигә селиштурғанда әң җиддий бир кәйпиятта күтүвалғанлиқини билдүрди.

8-Июл рамзан киргәндин буян, уйғур елидә муқимлиқ хизмити тәкитлинип, даириләр уйғурларниң роза тутушиға қарита түрлүк чәклимиләр вә бастурушни күчәйтиватқан әһвал хәлқара ахбаратларниңму җиддий диққитини қозғиди.

Уйғур вәзийити һәққидики мулаһизиләрдә даириләрниң рамзан мәзгилидә нуқтилиқ һалда уйғурларға қарита назарәт вә башқурушни күчәйтишидики мәқсити һәққидә тохтилип, бу йилқи рамзан йеқиндин буян уйғур елидә йүз бәргән бир қатар һуҗум қилиш вәқәлири вә 2009-йили йүз бәргән 5-июл үрүмчи вәқәсиниң төт йиллиқ хатирә күнигә тоғра кәлгәнлики үчүн, бу хил бастурушлар даириләрниң район муқимлиқидин зиядә әнсириши сәвәбидин болуватқанлиқи илгири сүрүлмәктә.

Бу киши ғулҗа шәһириниң вәзийити һәққидә тохтилип, ғулҗа шәһиридә муқимлиқни сақлаш намида коча чарлап йүргән танкилар, қораллиқ сақчи, әскәрләрниң илгирикидин һәссиләп көпәйтилгәнликини билдүрди. У йәнә коча чарлиғучи сақчиларниң нуқтилиқ һалда бешиға ромал артқан аялларни, сақал қойған әрләрни тосуп тәкшүрүватқанлиқини, һәтта тутқун қиливатқанлиқини баян қилди.

У баянида, нөвәттә даириләрниң һөкүмәт хизмәтчилириниң роза тутушиға рухсәт қилмиғандин башқа, адәттики амминиңму рамзан мәзгилидики иптарлиқ чай бериш, хәтмә қуран оқутуш қатарлиқ аммиви паалийәтлиригә қарита түрлүк чәклимиләрни йолға қойғанлиқини билдүрди.

Зияритимиз ахирида, бу киши хитай даирилириниң уйғур илида давамлаштуруватқан қаттиқ бастуруш сияситиниң ақивити һәққидә тохтилип, даириләрниң бу хил чәкләш вә бастурушлириниң уйғурларниң наразилиқиниң техиму күчийишигә сәвәб болған асасий амил икәнликини, әгәр бу хил чәклимиләр мушундақ давамлашса, уйғурларниң һөкүмәткә қарши наразилиқ һәрикәтлири йәниму көпийидиғанлиқини билдүрди.