Uyghurlar da'irilerning ramzan mezgilidiki cheklimilirige naraziliqini bildürdi

Xitay da'irilirining bu yilliq ramzan mezgilide, Uyghurlarning roza tutushi we ramzan mezgilidiki pa'aliyetlirige qaratqan cheklime we basturushini yillardikidin kücheytkenliki Uyghurlarni narazi qilmaqta.

Uyghur élidin radi'omiz ziyaritini qobul qilghuchilar ghulja, qeshqer qatarliq jaylardiki cheklime we basturushlar heqqide toxtaldi.

Uyghur élidin igiligen ehwallardin melum bolushiche, da'iriler xitaydiki tunggan qatarliq bashqa musulmanlarning diniy étiqad pa'aliyetlirige nisbeten keng siyaset qolliniwatqan bolsimu, emma yéqindin buyan Uyghurlarning diniy étiqad pa'aliyetlirige qaratqan cheklime we basturushlirini barghanche kücheytken.

Uyghur élining ghulja shehiri etrapida yashaydighan bireylen da'irilerning ramzan mezgilide ghulja shehiride qattiq bixeterlik tedbirlirini alghanliqini bildürüp, ghulja xelqining bu yilqi ramzanni yillardikige sélishturghanda eng jiddiy bir keypiyatta kütüwalghanliqini bildürdi.

8-Iyul ramzan kirgendin buyan, Uyghur élide muqimliq xizmiti tekitlinip, da'iriler Uyghurlarning roza tutushigha qarita türlük cheklimiler we basturushni kücheytiwatqan ehwal xelq'ara axbaratlarningmu jiddiy diqqitini qozghidi.

Uyghur weziyiti heqqidiki mulahizilerde da'irilerning ramzan mezgilide nuqtiliq halda Uyghurlargha qarita nazaret we bashqurushni kücheytishidiki meqsiti heqqide toxtilip, bu yilqi ramzan yéqindin buyan Uyghur élide yüz bergen bir qatar hujum qilish weqeliri we 2009-yili yüz bergen 5-iyul ürümchi weqesining töt yilliq xatire künige toghra kelgenliki üchün, bu xil basturushlar da'irilerning rayon muqimliqidin ziyade ensirishi sewebidin boluwatqanliqi ilgiri sürülmekte.

Bu kishi ghulja shehirining weziyiti heqqide toxtilip, ghulja shehiride muqimliqni saqlash namida kocha charlap yürgen tankilar, qoralliq saqchi, eskerlerning ilgirikidin hessilep köpeytilgenlikini bildürdi. U yene kocha charlighuchi saqchilarning nuqtiliq halda béshigha romal artqan ayallarni, saqal qoyghan erlerni tosup tekshürüwatqanliqini, hetta tutqun qiliwatqanliqini bayan qildi.

U bayanida, nöwette da'irilerning hökümet xizmetchilirining roza tutushigha ruxset qilmighandin bashqa, adettiki amminingmu ramzan mezgilidiki iptarliq chay bérish, xetme qur'an oqutush qatarliq ammiwi pa'aliyetlirige qarita türlük cheklimilerni yolgha qoyghanliqini bildürdi.

Ziyaritimiz axirida, bu kishi xitay da'irilirining Uyghur ilida dawamlashturuwatqan qattiq basturush siyasitining aqiwiti heqqide toxtilip, da'irilerning bu xil cheklesh we basturushlirining Uyghurlarning naraziliqining téximu küchiyishige seweb bolghan asasiy amil ikenlikini, eger bu xil cheklimiler mushundaq dawamlashsa, Uyghurlarning hökümetke qarshi naraziliq heriketliri yenimu köpiyidighanliqini bildürdi.