Shixenzidiki musulmanlar qebristanliqini köchürüsh buyruqi naraziliq qozghidi

Radi'omiz anglighuchiliri yollighan inkaslardin melum bolushiche, da'iriler shixenze shehiridiki 180 yilliq tarixqa ige musulmanlar qebristanliqini 2013 - yil 4 - noyabir düshenbe küni shixenze shehirining jenobidiki qizil taqqa köchürüsh buyruqi chüshürgen bolup, bu qarar shixenzidiki Uyghur qatarliq musulmanlarning naraziliqini qozghighan.

Diqqitinglar radi'omiz muxbiri méhribanning bu heqte igiligen uchurlirida bolsun.

Radi'omiz mushtiriliri yollighan inkas we resimlerdin melum bolushiche, 30 - öktebir düshenbe küni shixenzidiki Uyghur, tunggan qatarliq milletler sheherdiki musulmanlar qebristanliqining köchürülüshige naraziliq bildürüp namayish qilghan.

Mushtirilar teminligen uchurlardin melum bolushiche, 30 - ötebir küni shixenzidiki musulmanlar qebristanliqigha toplan'ghan Uyghur, tunggan qatarliq milletlerdin terkip tapqan 1000 din artuq amma, qebristanliq yénidiki qarayaghachliqqa “Musulmanlarning kona zaratkarliqini köchürüsh ishida, partiye, hökümet aldi bilen xelqni hörmet qilishi we qoghdishi kérek!”, “Her millet xelqining ittipaqliqigha zerer yétidighan ishlar sadir bolmasliqi kérek!” dégen sho'arlar yézilghan lozunkilarni ésip, ejdatlirining qebrisini yötkeshke naraziliqini bildürgen.

Melum bolushiche, shixenzidiki musulmanlar qebristanliqi texminen 180 yilliq tarixqa ige qedimiy qexristanliq bolup, xitay da'iriliri bu qebristanliqni bundin ilgirimu birqanche qétim köchürüsh pilani tüzgen bolsimu, emma shixenzidiki Uyghur, tunggan qatarliq milletlerning naraziliqi sewebidin bu pilanlar emeldin qalghan.

Ilgiri shixenze uniwérsitétida ishligen, hazir amérikida yerleshken Uyghur ziyaliysi élshat hesen ependi radi'omiz ziyaritini qobul qilip, shixenzidiki musulmanlarning qedimiy qebristanliqi heqqide özi bilidighan ehwallarni bayan qildi.

Élshat ependining bildürüshiche, bu qedimiy qebristanliqta shixenzide ötken nurghunlighan meshhur zatlar kömülgen. Jümlidin 1945 - yildin 1949 - yilghiche dawamlashqan sherqiy türkistan milliy armiyisi bilen xitay gomindang armiyisining manas deryasi boyidiki tirkishish mezgilide ikki terep otturisida élip bérilghan urushlarda qurban bolghan milliy armiye ofitsér, jengchilirining jesitimu bu yerdin orun alghan.

Radi'omizgha kelgen inkaslarda yene shixenzidiki kona zaratkarliq rayonining sheherlik hökümet teripidin xitay ölkiliridin kelgen melum shirketke sétip bérilgen bolushi mumkinliki ilgiri sürülgen. Biz shixenzidiki Uyghur qatarliq milletlerning naraziliqigha uchrighan musulmanlarning qedimiy qebristanliqini köchürüsh pilani we bu pilanni orunlashqa qatnishiwatqan hökümet orunliridin téximu ilgirilep ehwal igilesh üchün, munasiwetlik hökümet emeldarliri we diniy zatlargha téléfon qilghan bolsaqmu, téléfonimiz jawabsiz qaldi. Peqet shixenze kona sheher rayoni meschitining imami yeni memetshah hajim téléfonimizgha tolimu ixcham jawab bérip, hökümetning buyruqi bilen kona zaratkarliqning 4 - noyabir düshenbe küni qiziltagh namidiki taqqa köchürülidighanliqini bildürdi.

Emma, memetshah imam qebristanliq köchürülgendin kéyin sheherlik hökümetning qebristanliq rayonini qandaq bir terep qilish pilani barliqi we nöwette shixenzide dawamlishiwatqan Uyghur, tunggan qatarliq milletlerning naraziliqliri heqqide toxtilishni ret qildi.

Élshat ependi xitay da'irilirining sawen nahiyisi bilen chégrilinidighan manas deryasi boyidiki tüzlenglikke jaylashqan musulmanlar qebristanliqini sheherdin aptomobil bilen mangsa bir sa'ettin artuq waqit kétidighan, yiraq chet jaydiki taqqa köchürüshide elwette Uyghur qatarliq yerlik milletlerge uqturulmighan zor iqtisadiy menpe'etke munasiwetlik yeng ichidiki soda bolushi mumkinlikini ilgiri sürüp, shixenzidiki Uyghurlarning naraziliqining qozghilishida choqum küchlük delil, ispatlar barliqini bildürdi.