Д у қ вәкиллири латин америкаси дөләтлиридә уйғур ирқий қирғинчилиқини етирап қилдуруш паалийити башлиған

Латин америкаси дөләтлиридин биразилийәдин зияритимизни қобул қилған д у қ рәиси долқун әйса әпәндиниң билдүрүшичә, 5 кишидин тәркиб тапқан д у қ ниң бир вәкилләр өмики 25-майдин етибарән латин америкаси дөләтлиридә 2 һәптә давам қилидиған паалийәтлирини башлиған. Униң билдүрүшичә, уларниң бу қетимқи латин америкасидики зияритиниң асаслиқ мәқсити уйғур ирқий қирғинчилиқини бу дөләтләрдә аңлитиш арқилиқ, һөкүмәтләр, аммиви тәшкилатлар, ахбарат органлири вә хәлқ-аммисиниң диққитини уйғур қирғинчилиқиға тартиш икән.

Д у қ рәиси долқун әйса, иҗраийә комитети мудири өмәр қанат әпәнди вә баянатчи зумрәтай әркин қатарлиқлардин тәркиб тапқан вәкилләр өмики25-май күни биразилийә ташқи ишлар министирлиқиниң мунасивәтлик мәсуллири, бәзи парламент әзалири, биразилийәдики әң чоң адвокатлар бирлики мәсуллири вә бәзи кишилик һоқуқ тәшкилатлириниң мәсуллири билән көрүшүп уйғур ирқий қирғинчилиқи тоғрисида тәйярланған доклатларни сунған. Улар һәм нөвәттә давам қиливатқан уйғур ирқий қирғинчилиқини қандақ қилип биразилийәниң күн тәртипигә елип киргили болиду? дегән мәсилини нуқтилиқ музакирә қилған.

Долқун әйса әпәндиниң билдүрүшичә, уйғур ирқий қирғинчилиқини латин америкаси вә африқа әллиридиму етирап қилдурушниң йоллирини ечиш, д у қ ниң нөвәттики муһим паалийәт программилириниң бирикән.

Д у қ рәиси долқун әйса әпәнди латин америкаси дөләтлиридә давам қиливатқан зиярәтлири тоғрисида зияритимизни қобул қилғанда, бу 2 һәптилик зиярәтниң мәқсити һәққидә тохталди. У мундақ деди: “уйғур ирқий қирғинчилиқини бәзи явропа дөләтлири билән америка етирап қилған. Мәтбуатлирида орун алған вә хәлқ тәрипидин болсун, хәлқара тәшкилатлар тәрипидин болсун билингән, хитай билән болған мунасивәтлиридиму оттуриға қоюлуп келиватқан бир мәсилидур. Әмма латин америкаси, африқа вә бир қисим мусулман дөләтлиридә бу мәсилә йетәрлик дәриҗидә көңүл бөлүш болмайватқан. Шуңа биз 2021-йили чақирилған дуня уйғур қурултийиниң 7-нөвәтлик омумий қурултийида елинған қарарға бинаән латин америкасиидики дөләтләргә бу зиярәтни орунлаштурдуқ”.

Өмәр қанат әпәнди биразилйәниң пайтәхтидә ташқи ишлар министирлиқиниң юқири дәриҗилик рәһбәрлири вә парламент әзалири билән учришиш елип барғанлиқини, улар билән болған сөһбәтниң нәтиҗилик болғанлиқини тәкитлиди.

Латин америкасидики дөләтләрниң хитай билән болған мунасивити йеқин болуп, бу дөләтләрниң бирләшкән дөләтләр тәшкилатидиму зор салмақни игиләйдикән. Долқун әйса әпәнди бу дөләтләрдә яхши аңлатса бу дөләтләрниң қоллишиға еришкили болидиғанлиқини тәкитлиди.

Дуня уйғур қурултийи баянатчиси зумрәтай ханим биразилийәниң диктаторлуқ түзүмдин 1985-йили қутулған дөләт икәнликини, аммиви тәшкилатларниң ролиниң зор икәнликини, шуңа бу дөләтләрдә уйғур қирғинчилиқини аңлитишниң пайдилиқ болидиғанлиқини тәкитлиди.

2022-Йили 8-айниң 17-күни, әнглийә хәлқара қанун адвокати майкол полак (Michael Polak), аргентеналиқ адвокатлардин гәбриел кавалло (Gabriel Cavallo), хуан нето җуан ниәто xu'an) néto Juan Nieto) қатарлиқлар дуня уйғур қурултийи вә уйғур кишилик һоқуқ қурулушиға вакалитән, латин америкаси дөләтлиридин аргентина җинайи ишлар сотиға хитайниң ирқий қирғинчилиқ җинайити үстидин әрз сунғаниди.