Uyghur naxsha-muzika tetqiqatchisi elis andérsonning 2018-yildiki Uyghur diyari ziyariti (5)

Elis andérson: “Qumul we turpanda körgenlirim”

Amérikaning indiyana uniwérsitétida muzika we folklor tetqiqatida doktorluq aspirantliqida oquwatqan elis andérson xanim Uyghur diyaridiki jaza lagérlirini taqash herikitide qattiq inkas qayturuwatqan gherblik tetqiqatchilarning biri. Elis andérson 2012-yildin 2016-yilghiche ürümchide Uyghur tili we Uyghur naxsha-muzikilirini ögen'gen. Bu jeryanda u yene 2012-2013-yillardiki “Yipek yoli sadasi” namliq naxsha musabiqisige qatniship, “Nazaket” dégen isim bilen Uyghurlargha tonulghan idi. Elis xanim ötken aydin bashlap Uyghur tilida özining 2018-yili 6-ayda Uyghur diyarida élip barghan axirqi ziyaritini anglitip kelmekte. U muxbirimiz méhriban bilen ötküzgen bügünki söhbette qumul we turpandiki tesiratlirini bayan qildi.

Elis xaniming bildürüshiche, uning qumul we turpandiki Uyghur mazarlirigha bérishi cheklen'gen. Körüshke ruxset qilin'ghan qumul xan ordisidiki Uyghurlargha xas medeniyet izlirining yoqilishi uni we sayahet hemrahi bolghan dostini qattiq epsuslandurghan. Bolupmu qumul we turpandiki tolimu qattiq nazaret we tekshürüshler, bu jaylardiki sayahet nuqtilirida xitaylarning köpiyip, yerlik Uyghurlarning ilgiriki yillardin azlap kétishidek réyalliq ularni échindurghan hem ghezeplendürgen. Söhbitimiz axirida elis xanim özining néme üchün 10 yilliq xitay wizasidin waz kéchish qararigha kelgenliki we buningdiki sewebler heqqide toxtaldi.

Yuqiriqi awaz ulinishidin mezkur söhbetning tepsilatini anglighaysiler.