Лагер айриған ана-балиларниң “әлләй нахшиси” японийәдә 3 тилда йоруқ көрди

Режиссор нобуши шийо әпәнди уйғурларға беғишлап иҗат қилған “әлләй нахшиси” 6-айниң 17-күни японийә уйғур җәмийити тәрипидин пиластинка шәклидә тарқитилған. японийә уйғур җәмийитиниң баш катипи әхмәт летип әпәндиниң билдүрүшичә, бу пиластинкиниң бирла вақитта 3 тилда нәшир қилинғанлиқи тоғрисидики хәвәр 17-июн күнила әлликтин артуқ чоң-кичик таратқуларда хәвәр қилинған.

Японийә уйғур җәмийитиниң баш катипи әхмәт летип әпәнди телефон зияритимизни қобул қилип, мундақ деди: “бу пиластинка японийәдә нормал пиластинка шәклидә тарқитилғандин сирт, торда мәхсус музика тарқитиш мулазимити билән шуғуллинидиған ‛амазон музика‚, ‛алма‚ вә ‛ютуб‚ қатарлиқ әлликтин артуқ тор суписиғиму қоюлуп тарқитилди.”

Әхмәт летип әпәнди мәзкур пиластинкиниң мәзмуни тоғрисида мәлумат берип, мундақ деди: “әмди бу пиластинкиниң мәзмуниға кәлсәк, бүгүнки күндә милйонлиған уйғур ата-анилири пәрзәнтлиридин, уйғур балилири ата-анилиридин мәҗбурий айриветилип, еғир җудалиқниң азабини тартиватиду. Җүмлидин чәт әлләрдә яшаватқан биз уйғурларму буниң дәрдини тартиватимиз. Бу нахша дәл уйғурларниң бешиға келиватқан күлпәтләр ичидики әң еғири болған пәрзәнтләрниң ата-анилардин мәҗбурий айриветилишини асаслиқ тема қилған. Бир аниниң балисини сеғинип ейтқан йүрәк муңлири, шундақла балиниңму ата-анисини сеғиниши бу нахшиниң асаслиқ мәзмуни қилинған.”

Әхмәт летип әпәнди йәнә мундақ деди: “бу пиластинкиниң 5 хил шәкилдики нусхиси нәшир қилинди. Йәни уйғурчә, япончә, ингилизчә 3 тилдики нусхиси, нахша қошулмиған хас музикилиқ нусхиси вә кара OK үчүн тәйярланған нусхиси болуп, булар бир пиластинка сүпитидә нәшир қилинди.”

Әхмәт летип әпәнди бу пиластинкиниң юқури сәвийәдә пүтүп чиққанлиқини баян қилип, мундақ деди: “бу нахша мәйли мәзмун җәһәттин болсун, музикисиниң челиниши вә кириштүрүлүши җәһәттә болсун, мәйли авазға елиниш техникиси яки пиластинкиниң ташқий көрүнүшиниң лайиһәлиниши җәһәттә болсун, иш қилип кәспий сүпити наһайити йоқури, аңлиған адәмниң йүрикини титрәткидәк, көргән адәмниң диққитини тартқидәк юқури сәвийәдә пүтүп чиқти, дәп қараймән.”

Әхмәт летип әпәнди, японийәдә бундақ бир пиластинкиниң ишлинип тарқитилишидики мәқсәт һәққидә тохтилип мундақ деди: “бундақ бир пиластинкини ишлишимиздики сәвәб шуки, биз уйғурларни тонуштуруш, уйғур мәсилисини оттуриға қоюш яки уйғурларниң һазирқи еғир вәзийитини чүшәндүрүш үчүн японийәдә һәр хил паалийәтләрни елип бериватимиз. Җәмийәттә сиясий темиларға қизиқмайдиған, ташқий дуняда болуватқан ишларға анчә көңүл бөлмәйдиған, кишиләргә арилишишни бәкму халимайдиған кишиләрму көп, болупму яшларниң вә сәнәткарларниң арисида шундақ. Музика билән сәнәтниң чегриси болмайду, шуңа намайишқа, гуваһлиқ беришкә вә доклат бериш йиғинлириға келәлмәйдиған кишиләргиму уйғур мәсилисини аңлитиш вә уларни бу мәсилиниң ичигә сөрәп кириш үчүн, дөләт вә милләт чегриси болмиған нахша-музикини синақ тәриқисидә ишләп бақтуқ.”

Биз японийә уйғур җәмийити тәрипидин ишләнгән бу пиластинка һәққидә көз қаришини игиләш үчүн японийәдики уйғур зиялийси сәйдуллаһ онуйғур әпәнди билән телефон сөһбити елип бардуқ. У бу нахшини қисқа вақит ичидә йүз миңлиған кишиниң аңлиғанлиқини, уйғурларниң һазирқи еғир вәзийити, болупму ата-анисидин мәҗбурий айриветилгән уйғур балилириниң тирагедийәсини дуняға чүшәндүрүштә бу пиластинкиниң зор рол ойнайдиғанлиқини баян қилди.

Режиссор нобуши шийо әпәндим билән униң меһрибан ханими иҗад қилған “әлләй нахшиси” намлиқ бу гүзәл музикилиқ әсәрдә, аниниң авазидики нахшини көзгә көрүнгән японийәлик яш нахшичи сая ханқиз өзиниң йеқимлиқ авази билән орундиған. японийәдики 10 яшлиқ уйғур қизи түркәнай әхмәт өзиниң уйғурлуқи билинип туридиған һәм балиларчә сәбий авази билән пәрзәнтниң авазидики нахшини орундиған.