Kélechek partiyesi mu'awin re'isi ümit yardimchi: “Pirézidént erdoghanning b d t de Uyghurlarni tilgha élishi yaxshi ish, lékin yéterlik emes”

Enqeredin ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim teyyarlidi
2023.09.20
rejep-tayyip-erdoghan-bdt.jpg Türkiye prézidénti rejep tayyip erdoghan b d t ning nyu-yorktiki bash shtabida échilghan 78-nöwetlik omumiy yighinida söz qilmaqta. 2023-Yili 19-séntebir.
AP

19-Séntebir küni birleshken döletler teshkilatining nyu-yorktiki bash shitabida échilghan 78-nöwetlik omumiy yighinida söz qilghan türkiye pirézidénti rejep tayyip erdoghan Uyghur mesilisini tilgha alghan. U mundaq dégen: “Xitayning zémin pütünlükini nezerde tutqan halda, biz bilen tarixiy we insaniy munasiwiti bolghan Uyghur türklirining heq we hoquqini, erkinlikini qoghdash sezgürlükimizni tekitleshni we küntertipke tutup turushni dawamlashturimiz.”

Pirézidént rejep tayyip erdoghan 21 yildin buyan türkiyeni idare qilip kéliwatqan adalet we tereqqiyat partiyesining re'islik wezipisinimu ötep kelmekte. Hazirghiche pirézidént erdoghan 13 qétim birleshken döletler teshkilati omumiy yighinida söz qilghan bolup, peqet 3 qétimliqida Uyghurlarni tilgha alghan. U dunyaning her qaysi jaylirida éziliwatqan musulmanlarning mesilisini tilgha alghan bolsimu, emma köp qétimliqida Uyghur mesilini tilgha almighan idi. Bu qétim uning Uyghur mesilisini tilgha élishidiki seweb néme? uning bu bayanatning ehmiyiti néme? biz bu heqte türk siyasetchi we Uyghur mutexessis hemde Uyghur siyasiyon bilen téléfon söhbiti élip barduq.

“Kélechek” partiyesining tashqi siyasetke mes'ul mu'awin re'isi, péshqedem diplomat ümit yardimchi ependi türkiye pirézidénti rejep tayyip erdoghanning birleshken döletler teshkilatida Uyghur mesilisini tilgha alghanliqi üchün bu bayanatning ehmiyetlik ikenlikini, lékin buning yéterlik emeslikini, bek ajiz bolghanliqini bayan qildi. U mundaq dédi: “Elwette bu nahayiti muhim. Türkiyede, bashqa döletlerde turuwatqan Uyghurlar hetta sherqiy türkistanda yashawatqan qérindashlirimiz buni anglap xushal bolghan bolushi mumkin. Lékin Uyghurlar nahayiti éghir weziyette turuwatqan bir peytte bu bayanat taza yéterlik emes dep oylaymen. Chünki bügün Uyghur türkliri irqiy qirghinchiliqqa uchrawatidu. Buning birleshken döletler teshkilatida otturigha qoyulushi nahayiti muhim. Birleshken döletlerde dunyaning barliq mesililiri otturigha qoyulup muzakire qilinidu. Biz türkiyediki her qaysi siyasiy partiyeler, ammiwi teshkilatlar we mutexessisler sherqiy türkistan mesilisini her sorunda otturigha qoyushni dawamlashturimiz.”

Enqerediki xajettepe uniwérsitéti oqutquchisi, istratégiye mutexessisi doktor erkin ekrem ependi, türkiye pirézidénti rejep tayyip erdoghanning b d t diki ötken yildiki omumiy yighindimu oxshash gepni dégenlikini, lékin türkiyening Uyghur siyasitide bir yéngiliq körülmeywatqanliqini otturigha qoydi.

Erkin ekrem prézidént rejep tayyip erdoghanning birleshken döletler teshkilatining omumiy yighinida Uyghurlarni tilgha élishining türkiye-xitay munasiwitige köp selbiy tesir körsetmeydighanliqini ilgiri sürdi.

Erdoghan nutqida gerche xitayni biwasite tilgha élip eyiblimigen bolsimu, emma u Uyghurlarning heq-hoquqini, erkinlikini küntertipte tutup turushni b d t omumiy yighinida tekitlishi muhim ehmiyetke ige, dep qaralmaqta. Dunya Uyghur qurultiyining sabiq re'isi, péshqedem siyasetchi erkin aliptékin ependi rejep tayyip erdoghanning bundaq bir bayanat bérishining nahayiti zor jasaret ikenlikini, Uyghurlarni söyündürgenlikini bildürdi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.