Radiyomiz Uyghur bölümi tehriri eset sulaymanning inisi exmet sulaymanningmu tutqunda ikenliki delillendi

Radiyomiz tehriri eset sulaymanning tutqundiki uruq-tughqanliri heqqide yenimu ilgirilep élip barghan éniqlashlirimiz dawamida uning inisi-qomul sheher tengritagh yézisining yéza bashliqi exmet sulaymanningmu tutqunda ikenliki delillendi. Tutqunni delilligen saqchi, uning tutulush sewebining “Dölet mexpiyetliki” ge yatidighanliqi we uningdin peqet yéza derijidin yuqiri rehberlerningla xewer tapalaydighanliqini eskertti.

Radiyomiz tehriri eset sulaymanning akisi ehet sulaymanning tutqunda ikenliki delillen'gendin kéyin, biz yene uning 4 yildin buyan iz-dériki ghayib bolghan inisi exmet sulayman we bashqa besh neper newre qérindishi heqqidimu éniqlash élip barduq. Melum bolushiche, bu yil 39 yashqa kirgen exmet sulayman shinjang ma'arip institutini püttürgen bolup, ilgiri-kéyin bolup qumul sheher gherbiytagh yéziliq hökümetning mu'awin yéza bashliqi, tengritagh yéziliq hökümetning yéza bashliqi bolup wezipe ötigen. 2017‏-Yilidin bashlap iz-déreksiz ghayib bolghan. Exmet sulayman bilen ilgiri özining qomul tetqiqat ziyaritide uchrishish pursitige ige bolghan, nöwette gérmaniyede yashawatqan doktor ablet semet ependining inkas qilishiche, exmet sulayman 2017‏-yilning bashliri tutqun qilin'ghan.

Téléfonimizni qobul qilghan qumul shingshingsha (arayultuz) saqchixanisi exmet sulayman heqqide uchur élish üchün sheherlik partkomdin melumat élishimizni tewsiye qildi. Qomul sheherlik partkom xadimi exmet sulaymanning ehwalidin xewersizlikini éytti. Téléfonimizni qobul qilghan tengritagh yéziliq saqchi xadimi exmet sulaymanning 2018‏-yilidin bashlap tutqunda ikenlikini delillidi. Mezkur xadim nöwette tengritagh yézisida exmet sulaymanning ornida sharapet isimlik bir ayalning yéza bashliqi bolup wezipe ötewatqanliqini ashkarilidi, emma exmet sulaymanning téxi késilgen-késilmigenliki, késilgen bolsa jaza mudditini qeyerde ötewatqanliqi qatarliq ehwallar heqqide melumat bérelmidi. Biz uningdin exmet sulaymanning tutulushining chet eldiki akisi eset sulayman bilen alaqisi bar-yoqluqini sorighinimizda, buning bir “Dölet mexpiyetliki” ikenlikini eskertip, bu heqte gep sorimasliqimizni tewsiye qildi. U yene bu heqte peqet yéza derijiliktin yuqiri rehbiriy kadirlarningla melumati bolush éhtimalliqini eskertti.

Doktor ablet semetning melum qilishiche, exmet sulaymanning newre qérindashliridin 58 yashliq jélil osman bilen 49 yashliq muhemmet osmanmu tutqunda iken. Melum bolushiche, jélil osman ilgiri qumul sheherlik hökümette mu'awin ishxana mudiri, qomul wilayetlik charwichiliq idarisining bashliqi, kéyinki yillarda qomul wilayetlik sen'et ömikining bashliqi qatarliq wezipilerni ötigen hemde qomulda tonulghan shexslerdin iken. Qomul sheherlik partkomning xadimi jélil osman heqqidimu melumat bérelmidi.

Igilinishiche, 1990-yillarning bashlirida shi'en méditsina uniwérsitétini püttürgen muhemmet osman qomul wilayetlik 1‏-doxturxanining mudir wrachi bolup ishligen. 2012-Yili gérmaniyening hamburg shehiridiki bir doxturxanida 6 ay bilim ashurghan iken. Doktor ablet semetning xewer tépishiche, muhemmet osman 2017‏-yili tutulup, 17 yilliq késiwétilgen. Qumul sheherlik j x idarisining bir xadimi jélil osman bilen muhemmet osmanning öz tewelikidiki kishiler emeslikini bayan qilip, ular heqqide melumat bérishni ret qildi.

Yene doktor ablet semetning melum qilishiche, exmet sulaymanning qumul sheher tengritagh yéza qizilyar kentide olturushluq newre qérindashliridin 42 yashliq éli ablélim (abdulim), 40 yashliq ablajan ablélim we 35 yashliq adil ablélimlermu atalmish “Diniy esebiylik” gumani bilen tutulup aldinqi yilliri yépiq sot arqiliq 17 yilliqtin késiwétilgen. Qumuldiki yerlik da'iriler bir a'ilidiki bu aka-uka bu üch qérindashning échinishliq teqdiri heqqide melumat bermigen bolsimu, emma ularning tutqunda ikenlikini inkar qilmidi.

Doktor ablet semetning bayan qilishiche, eset sulaymanning qomuldiki qérindashliri 2011-‏2012-yillirila éghir nazaret astida bolup, ukisi exmet sulayman doktor ablet semet bilen birqanche qétim uchrishish hem söhbetlishish jeryanida chet elde akisining barliqi heqqide héchqandaq éghiz achmighan. Ablet semetning déyishiche, mushu derijidiki éhtiyatchanliqmu uning we qérindashlirining bixeter yashishigha dalda bolalmighan.

Yuqirida radiyomiz tehriri eset sulaymanning inisi exmet sulaymanningmu tutqunda ikenlikining delillen'genlki heqqide melumat berduq.