Tashkentte Uyghur ressami gheyret ibrahimofning yekke körgezmisi échildi

Eyni waqitlarda Uyghur élidin qalsa, Uyghurlar köp olturaqlashqan ottura asiya jumhuriyetliridin bolupmu qazaqistan, qirghizistan we özbékistanda köpligen ataqliq Uyghur ressamlirining yétilip chiqip, omumen Uyghur teswiriy sen'itining rawajlinishigha asasliq töhpe qoshup kéliwatqanliqi melum. Ular özliri yashawatqan memliketlerde hemde dunyaning her qaysi elliridimu yekke körgezmilirini uyushturup, Uyghur milliy teswiriy sen'itini bashqa xelqlerge keng kölemde tonushturmaqta. Ular ichide kélechikidin zor ümidler kütülüwatqan kéyinki ewlad wekillirimu bar bolup, shularning biri gheyret ibrahimoftur. Uning nöwettiki yekke körgezmisi yéqinda özbékistan paytexti tashkent shehiridiki özbékistan ressamliq akadémiyesining tashkent resim öyide échildi.

Korona wirusi wabasi munasiwiti bilen memlikette körülüwatqan chariler sewebidin körgezmige 100ge yéqin adem qatnashqan. Ularning ichide her xil ressamliq mehkimilirining rehberliri, ziyaliylar, köpligen yashlar boldi.

Körgezmining échilish murasimide sözge chiqqan özbékistan ressamliq akadémiyesining re'isi, akadémik akmal nuritdinof gheyret ibrahimofning memliketning teswiriy sen'itining tereqqiyatigha qoshuwatqan ijadiyitini yuqiri bahalap, uninggha akadémiyening “Altun médali” ni tapshursa, özbékistan ressamlar ittipaqining re'isi ibrahim walixojayéf ittipaqining pexriy yarliqini berdi.

Biz hazir tashkent shehiride yashaydighan ressam gheyret ibrahimofni ziyaret qilghinimizda u öz ijadiyiti heqqide mundaq dédi: “Ijadiyetni men 2001-yildin bashlidim. U waqitta men özümning tunji körgezmemni gérmaniyening tawkirxér dégen kichik shehiride achtim. Shuning bilen méning yawropadiki seperlirimmu bashlandi désem bolidu. Firansiyedin kéyin méning ijadiyitimde teswiriy sen'etning bashqimu yönilishliri peyda boldi. Men hem ressam-neqqash, hem grafik, hem widéyo-ressam. Kéyinki yillarda méning yekke körgezmilirim jenubiy koréyening séul shehiridimu ötti. Buningdin tashqiri yene tashkent, ürümchi, sankit-pétérburgqa oxshash sheherlerde ötken körgezmilerge öz eserlirim bilen qatnashtim. Eserlirimde sherq mawzusi bilen bir qatarda Uyghur mawzusimu orun alghan. Bu qétimda tashkentte ötken‚inwérsiye‛dep atalghan yekke körgezmemge 30 gha yéqin emgikim, shu jümlidin neqqashliq, grafikiliq we widéyo eserlirim qoyuldi. Bu körgezme méning ilgiri özbékistan terkibidiki qaraqalpaqistan jumhuriyitining sawitskiy namidiki dölet sen'et muzéyida we tashkent resim öyide bolup ötken bir qatar körgezmilirining dawami bolup hésablinidu. Biraq bu qétimda qoyulghan eserlirim az bolsimu, ular yéngilandi. Bu körgezmining alahidiliki shuningdiki, uningda neqqashliq widéyo kompozitsiye bilen arilashqan halda méngip, méning peqet ressamla emes, belki rézhissor, opérator, sénariychi we sen'etshunas süpitidiki ijadiy mumkinchiliklirimnimu namayan qildi.”

Gheyret ibrahimofning déyishiche, waba sewebidin körgezmige bezi teklip qilin'ghan mutexessisler qatnishalmighaniken. Emma u kélechekte bu shekildiki körgezmini yene uyushturush mumkinchilikining bolidighanliqigha ümid qildi.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan özbékistanliq ressam, özbékistan ressmliq akdémiyesining ezasi imer mensürof ependi mundaq dédi: “Gheyret oqushni püttürgendin béri 20 yil bolup qaldi. U özining ishi bilen chong utuqlargha yetti. Uning qilghan körgezmiliride bille bolduq hem hemmimiz xushal bolduq. U téxi 40 yashta. Aldida yene ijad qilidighan waqti bar. Uning tariximizdin chongqur oyluq bashqa yene ijadlirini körsitip, küch-quwetke toluwatqan waqti hazir. Uningdin yaxshi nersilerni kütümiz.”

Imer mensurofning éytishiche, özbékistandiki Uyghur teswiriy sen'itining rawajlinishida bolupmu qutluq besherof, médet qaharof, én'gél isqaqof, abduméjit qaharof, lékim ibrahimof qatarliq tonulghan ressamlar asasliq rol oynighan bolup, ularning mutleq köp qismi hayattin ötkeniken.

Igilishimizche, gheyret ibrahimof 1980-yili tashkent shehiride dunyagha kelgen. U bénkof namidiki tashkent ressamliq mektipini tamamlighandin kéyin, 2005-yili békzad namidiki milliy sen'et we layihilesh institutida bilim tehsil qilghan we 2010-yili magistirliqni tamamlighan. U özbékistan ressamliq akadémiyesining ressamlar ijadiy birleshmisining ezasi. Gheyret ibrahimofning yekke körgezmiliri yawropaning awstriye, firansiye, wén'giriye memliketliride ötken. Bezi eserliri wén'griye paytexti budapésht shehiridiki “Sherqiy asiya muzéyi” teripidin sétiwélin'ghan. Uning eserliri shundaqla qirghizistan, rusiye, qaraqalpaqistanning dölet muzéylirida saqlanmaqtiken. Ressamning dadisi lékim ibrahimof ottura asiya boyiche tonulghan ressam. U köpligen zhumhuriyetlik we xelq'ara körgezmilerning qatnashquchisi, özbékistan ressamlar ittipaqining ezasi, özbékistan ressamliq akadémiyesining heqiqiy ezasi, özbékistan xelq ressami. Gheyret ibrahimofning anisi meryem we akisi murat ibrahimoflarmu tonulghan ressamlardur.