Heptilik xewerler (2-yanwardin 8-yanwarghiche)

Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri

"Nyu-york waqit géziti" ning yéngi yilliq sanida élan qilin'ghan Uyghurlar heqqidiki maqale küchlük inkas peyda qildi

"Nyu-york waqit géziti" ning yéngi yilliq sanigha bésilghan "Xitayning yuqiri bésimliq teqibide ghezep oti qaynawatqan shinjang" namliq mexsus maqale élan qilin'ghandin kéyin xelq'ara jem'iyette küchlük inkas peyda qilghan.

Zhurnalist andréw yakobs mezkur maqaliside Uyghur élikidiki meschitlerde ilgiri kanayda yangrap turidighan ezan awazining hazir tamamen öchkenliki, ata-anilarning balilirigha qoyghan musulmanche isimlarni özgertishke mejbur boluwatqanliqi shuningdek da'irilerning Uyghurlar bilen xitaylarning toylishishini righbetlendürüwatqanliqi qatarliq bir yürüsh mesililerni emeliy pakitlar bilen otturigha qoyghan. U, Uyghur jem'iyitini goya ghezeptin "Qaynawatqan qazan" gha oxshatqan.

Közetküchiler, mezkur maqalini firansiye muxbiri ursula guytérning xitayning oghisini qaynatqan maqalisidin kéyinki Uyghur mesilisi boyiche diqqet qozghighan yene bir muhim maqale, dep qarimaqta.

Mutexessisler "Uyghur élidiki diniy téndinsiyening suslighanliqi gumanliq" dep qarimaqta

Uyghur aptonom rayonluq partkomning sékrétari jang chünshyen 31-dékabir küni ürümchide sözligen yéngi yilliq nutqida "2015‏-Yili shinjangda diniy ashqunluq keypiyati körünerlik suslidi" dégen.

U sözide, "Rayondiki diniy ashqunluq keypiyatining suslishishi" da da'iriler qollan'ghan qattiq qol tedbirlerning muhim rol oynighanliqini alahide tekitligen.

Jang chünshyenning bu sözi xelq'aradiki közetküchiler we bir qisim mutexessislerning küchlük inkasini qozghidi.

Amérikidiki Uyghur ziyaliyliridin doktor qahar barat bu heqte inkas qayturup, "Da'iriler Uyghur diyaridiki diniy pa'aliyetler bilen diniy qiyapetni waqitliq kontrol qilalisimu, emma étiqadchilarning qelbidiki diniy téndinsiyeni kontrol qilalishi gumanliq" dédi.

Kichik mirendiki qedimiy qebrilerning yérimidin köprekining oghrilan'ghanliqi yaki buzghunchiliqqa uchrighanliqi melum

Uyghur élidin melum bolghan uchurlargha qarighanda, teklimakandiki kichik miren qedimiy qebristanliqidiki qebrilerning yérimidin köprekining oghrilan'ghanliqi we buzghunchiliqqa uchrighanliqi melum.

Igilinishiche, kichik miren xarabisi buningdin 10 yillar ilgirila xitayning memliket boyiche nuqtiliq qoghdilidighan medeniyet yadikarliqi tizimige kirgüzülgen bolsimu, lékin yerlik da'iriler téxi yéqinda bu jaygha qoghdash ponkiti tesis qilghan iken.

Kichik mirendiki qedimiy qebrilerning buzghunchiliqqa uchrishi xelq'ara ilim sahesining diqqitini qozghimaqta. Mutexessisler kichik mirendin qéziwélin'ghan tépilmilarning insaniyet medeniyet tarixini, jümlidin Uyghur medeniyet tarixini tetqiq qilishta intayin muhim ehmiyetke ige ikenlikini tekitlimekte.

2016-Yili kirishi bilen Uyghur élidiki yanfon ishletküchilerge bolghan kontrolluq téximu kücheygen

Uyghur élidin igiligen uchurlardin melum bolushiche, yéngi yilning aldi-keynide xitay saqchilirining rayondiki eqliy iqtidarliq yanfon ishletküchilerge bolghan kontrolluqining hessilep kücheygenliki melum bolmaqta.

Xewer tépishimizche, eqliy iqtidarliq yanfon yaki tor ishletküchilerge bolghan cheklime Uyghur élining jenubiy wilayetliride, bolupmu xoten rayonida hemmidin küchlük iken.

Yéngi yilning aldi-keynide "24 Sa'etlik nöwetchilik" wezipisi ötewatqanliqini bildürgen guma nahiyesining mokoyla yéziliq saqchixanisi nöwette teweliktiki yashlarning yanfonlirini qattiq tekshürüwatqanliqini bildürdi.

Xotendiki muqimliq kadirliri bilen yerlik ahalilermu radi'omiz ziyaritini qobul qilip xoten teweside ündidar qatarliq ijtima'iy uchur wasitilirini ishlitishning mumkin emeslikini delillidi.

Peyziwat nahiyesining térim yézisida ikki Uyghur yashning étiwétilgenliki heqqidiki xewer delillendi

Ötken hepte shiwétsiyediki "Sherqi türkistan teshwiqat merkizi" peyziwatning térim yézisida ikki neper Uyghur yashning bir saqchi teripidin étiwétilgenlikini xewer qilghan idi.

Xewerde weqening bir ay burun bir meschit aldida yüz bergenliki, oq chiqarghan saqchining peyziwatta wezipe ötewatqan, atushtin kelgen bir saqchi ikenliki tilgha élin'ghan, emma weqening tepsilati heqqide héchqandaq uchur bérilmigen.

Radi'oyimizning peyziwattiki saqchixanilargha téléfon qilip neq meydandin ehwal igilishi dawamida mezkur weqening bir qisim tepsilatliri delillendi.

Abduweli ayup özining "Ana til mektipi" achqanliqi sewebidin 15 ay solan'ghanliqini ilgiri sürdi

Uyghur ziyaliysi abduweli ayup 7-yanwar enqerede radi'omiz ziyaritini qobul qilip, özining "Ana til mektipi" achqanliqi sewebidin 15 ay qamaqqa solan'ghanliqini ilgiri sürdi.

U öz bayanatida xitay hökümitining özini "Qanunsiz meblegh toplidi" dep eyiblishining asassiz ikenlikini, esli sewebning ana til yeslisi achqanliqida ikenlikini tekitlidi.

Abduweli ayup, özide ana til mektipi échish pikrining 2005-yili oqush üchün türkiyege kelgen waqtida tunji qétim peyda bolghanliqini, 2009-yili amérikida oqush jeryanida kücheygenlikini, 2011-yili iyulda yurtigha qaytqandin kéyin buni emelge ashurush üchün heriketke ötkenlikini éytti.

Abduweli ayup türmidin qoyup bérilgendin kéyin yéqinda türkiyege kelgen bolup, hazir enqerede yashimaqtiken.

• Print
• Hembehr
• Ewetish

Barliq pikir - bayanlarni körüsh.

• Bügünki anglitish
• Ilgiriki anglitishlar