Heptilik xewerler (24-awghusttin 30-awghustqiche)

Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri

Yilqichidiki qanliq basturushta 22 kishining ölgen

20-Awghust qaghiliqning yilqichi kentide yüz bergen qirghinchiliqta 22 adem ölgen, 4 adem tutulghan.

Igilishimizche, xitay qoralliq küchliri 20-awghust yilqichi kentidiki bir déhqanning öyige hujum qilip, mezkur öyge yighilghan 28 Uyghurni oqqa tutqan, emma weqeni axbarattin qattiq yoshurghan.

Radi'oyimizning ziyaritini qobul qilghan yilqichi yéziliq islam jem'iyitining mudiri mexmutjan qarim diniy zatlargha échilghan yighindin anglighanlirigha asasen, weqede gumandarlardin 22 kishining ölgenlikini bildürdi.

U mundaq dédi: “22 Si étiwétildi, 4 ti tutuldi” dep uqturdi, tepsilatini bek sözlep ketmidi. Bularni diniy ishlargha mes'ul yéza bashliqi alim hamidin dédi.

Uning bildürüshiche yene, qirghinchiliqta ölgenlerning jesiti namelum jaygha yötkep kétilgen.

Yilqichi qirghinchiliqida öltürülgenlerdin bir qismini

Xitay da'iriliri yilqichi qirghinchiliqida öltürülgenlerdin bir qismining kimlikini békitishte gén tekshürüshke mejbur bolghan. Mutexessislerning qarishiche, buningdin qarighanda xitay bu bir top kishilerge éghir tiptiki qorallar bilen hujum qilghan bolushi mumkin iken.

Ashkarilinishiche, xitay saqchiliri 29-awghust yilqichining 9-we 7-kentige bérip toxtimitaxun we séyit memetxan a'ilisidin DNA siniqi üchün ewrishke alghan. Shaxap yézisidiki bir qisim gumandarlar a'ilisi balilirini tépishqa mejburlinip, soraqqa tartilghan we tutup kétilgen.

Bu heqte toxtalghan amérikidiki doxtur memet imin, xitayning gumandarlarni oqqa emes, topqa tutqan bolushi, yaki ulargha ot qoyush yaki bombardiman qilish qatarliq wehshiylerche öltürüsh tedbirini qollan'ghan bolushi mumkinliki ilgiri sürdi.

Dunya Uyghur qurultiyi dunya jama'etchilikini Uyghur ghayiblarning iz-dérikini qilishqa chaqirdi

“30-Awghust xelq'ara ghayib qiliwétilgenlerni xatirilesh küni” dur. Bu xatire küni munasiwiti bilen dunya Uyghur qurultiyi bayanat élan qilip, dunya jama'etchilikini Uyghur ghayiblarning iz-dérikini qilishqa chaqirdi.

“Xelq'ara ghayib qiliwétilgenlerni xatirilesh küni” 2010-yili békitilgen.

Xitay da'iriliri teripidin tutup kétilip iz-déreksiz ghayib bolghanliqi ashkarilan'ghanlar ichide 2009-yilidiki 5-iyul weqesige chétishliq Uyghur ghayiblarning sani 30 din ashidu.

Xitay hökümiti teripidin iz-déreksiz yoqitiwétilgen Uyghurlarni xatirilesh yüzisidin dunya Uyghur qurultiyi 29-awghust mexsus bayanat élan qilip, dunya jama'etchilikini Uyghur ghayiblar we ularning a'ile-tawabi'atlirining teqdirige köngül bölüshke we tedbir élishqa chaqirdi.

Qaghiliq yilqichidiki weqede étilghan we tutulghanlardin 6 nepirining kimlikliri ashkarilandi

Qaghiliqning yilqichi yézisidiki chöllükte étilghan we tutulghan 26 kishidin 6 nepirining kimliki ashkarilandi. Melum bolushiche, kimliki ashkarilan'ghan bu 6 kishidin bir nepiri yilqichidin, qalghan 5 nepiri yilqichigha qoshna yézidin.

Shaxap 2‏-kent partkom sékrétarining bildürüshiche, yilqichi qirghinchiliqida ölgenler toxti mamut, memtimin mamut, ablimit abdukérim, memet emetniyaz, abdurahman turup qatarliqlar shaxap yézisidin.

Bularning ichidiki memet emetniyazning 3, memtimin mamut bilen ablimit abdukérimning 2 din balisi bar idi.

Qeyseridiki höriyet meydanida “Sherqiy türkistan'gha erkinlik” mawzuluq körgezme échildi

Türkiye paytexti qeyseridiki höriyet meydanida “Sherqiy türkistan'gha erkinlik” mawzuluq körgezme échildi.

Körgezmini türkiyediki ölke ochaqliri teshkilati uyushturghan.

Körgezmige xitayning Uyghur diyarida yürgüzüwatqan bésim siyasiti eks ettürülgen süretlerdin bashqa, türkiyediki metbu'atlarda Uyghurlar toghrisida élan qilin'ghan xewer we maqalilermu qoyulghan.

Körgezmining échilish murasimida söz qilghan ölke ochaqliri teshkilati re'isi éli ipek mundaq dédi: sherqiy türkistanda boluwatqan qirghinchiliq türk axbarat wasitiliride köp bérilmeywatidu. Téxi ikki-üch kün burunla qaghiliqning yilqichiqi yézisida 28 etrapida Uyghur öltürüldi. Biz bularni türk jama'etchilikige chüshendürüsh üchün bu körgezmini échip olturuptimiz.

Chongqurchaq déhqanlirining köp qismi yenila namratliqtin qutulalmidi

Maralbéshi we peyziwat nahiyiliridiki bir qisim déhqanlar 10 yil awwal yüz bergen tewresh apitining patqiqidin hélihem qutulalmighan.

Xitay hökümiti mezkur apettin kéyin bu rayonlarda “Yer tewreshke chidamliq öy qurulushi” bashlighanliqini hedep teshwiq qilghan bolsimu, bu qurulush ta hazirghiche emeliyleshmigen.

Chongqurchaqtiki bir déhqan ayalning bildürüshiche, hökümet wede qilghan béton qurulmiliq öyler pul töligen déhqanlarghila sélip bérilgen. Pul töliyelmey yaghach qurulmiliq öyde olturidighan déhqanlar 50 pirsentke yétidiken.

10 Yil ilgiri 24-féwral, maralbéshi, peyziwat nahiyiliride yüz bergen éghir yer tewresh apitide 100mingdin artuq adem apetke uchrighan. Apet eng éghir körülgen maralbéshi nahiyisining chongqurchaq yézisida 10 minggha yéqin Uyghur öy-makansiz qalghan idi.