Heptilik xewerler (5-noyabirdin 11-noyabirghiche)

Muxbirimiz qutlan
2016.11.11
erkin-asiya-radiosi-yengi.jpg Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri
Photo: RFA

Xitayda “Tor bixeterliki qanuni” ning maqullinishi Uyghur élidiki “Ündidar” ishletküchilerni sarasimige salghan

Dunyaning kishilik hoquq weziyitide tor we uchur erkinliki alahide tekitliniwatqan bügünki künde, xitay memliketlik xelq qurultiyi 7-noyabir küni “Tor bixeterliki qanuni” ni maqullighan.

Uyghur élidin kelgen bir qisim inkaslardin qarighanda, xitayning nöwette tor bixeterliki namida yolgha qoyuwatqan bir qatar qattiq kontrolluq tedbirliri ündidar qollan'ghuchi Uyghurlarda wehime peyda qilmaqtiken.

Uyghur közetküchiler, xitay maqullighan “Tor bixeterliki qanuni” ning Uyghur élidiki tor qollan'ghuchilargha téximu zor xiris élip kélidighanliqini tekitlimekte.

Uyghur közetküchiler donald trampning bu qétimliq amérika prézidént saylimidiki ghelibisige inkas qayturdi

Keskin riqabet ichide dawam qilghan bu qétimliq amérika prézidént saylimi 9-noyabir etigen axirlashti.

Saylamda jumhuriyetchiler partiyesining prézidént namzati donald tramp ghelibe qilip, amérika qoshma shtatlirining 45‏-nöwetlik prézidénti bolup saylandi.

Saylam netijisi amérika we dunyaning bashqa jayliridiki Uyghurlarnimu heyran qaldurdi. Uyghur közetküchilerdin ilshat hesen, memet toxti we tughluq abdurazaq qatarliqlar bu munasiwet bilen inkas qayturdi.

Baydiki kömürkan hujumchilirining 56 kün ichide xitay saqchiliri bilen az dégende 4 meydan urush qilghanliqi ashkarilandi

Ötken yili 18-séntebir küni bayda yüz bergen kömürkan hujumi heqqide xitay taratquliri weqedin 56 kün ötkende andin xewer bergen idi.

Radiyomiz weqe heqqide tunji bolup dunyagha xewer bergen we bir qisim gumandarlarning kimlikini ashkarilighan bolsimu, emma 56 kün'ge sozulghan bu qarshiliq körsitish jeryanining tepsilati heqqide toluq melumat alalmighan idi.

Aridin bir yil ötken bügünki künde xitay taratquliri mezkur weqe heqqide qayta xewer bérip, bay hujumchilirining 56 kün ichide xitay terep bilen az dégende 4 meydan urush qilghanliqini ashkarilidi.

Uyghur serxilliri öz hékayiliri arqiliq muhajirettiki Uyghurlar hayatining türlük sahelirini yorutmaqta

Muhajirettiki hayat bedelsiz bolmaydu. Uning her bir deqiqisige ötmüsh bilen kélechek, waz kéchish bilen qobul qilish, eslime bilen ré'alliq shundaqla öz bilen yat otturisidiki toxtawsiz toqunushlar yandashqan bolidu.

Gherb elliride yashawatqan Uyghur muhajirlirimu xuddi bashqa köchmen guruppilargha oxshashla özliri yerleshken ikkinchi wetinide muhajirliq hayatining shejerisini yazmaqta.

Türkiye we yawropa elliridiki bir qisim Uyghur serxilliri öz béshidin köchürgen yaki özliri shahit bolghan rast hékayiler arqiliq muhajirettiki Uyghurlar hayatining aktu'al tereplirini eks ettürüsh bilen bille, uning sirtqa bilinmigen yene bir yüzinimu yorutup berdi.

Xitay taratquliri Uyghur élida 2 milyon 610 ming kishining namratlar qatlimigha kiridighanliqi heqqide xewer berdi

Xitay hökümiti öz teshwiqatlirida Uyghur aptonom rayonida yilliq ishlepchiqirish qimmiti éship, déhqanlar kirimining téz sür'ette ashqanliqini ilgiri sürüwatqan bolsimu, emma bezi melumatlar yuqiriqi bayanlarni ret qilmaqta.

Tengritagh torining bu heqtiki xewirige qarighanda, Uyghur diyaridiki yézilarda nöwette “Namrat qatlimi” ölchimige toshidighan yene 2 milyon 610 ming kishi bar bolup, bu a'ililer yiligha bérilidighan 2300 som qutquzush puli bilen hayat kechüridiken.

Chet'ellerdiki Uyghur közetküchiler, yéza nopusidiki namratlar qatlimining asasen dégüdek Uyghurlar ikenlikini ilgiri sürmekte. Dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat réshit, “Bu reqem xitay hökümitining Uyghur élidiki déhqanlarni bay qilish siyasetlirining saxtiliqini körsitip béridu” dédi.

“Ana yurt” zhurnilining yéngi sani neshrdin chiqti

Enqerede chiqidighan Uyghur tilidiki pesillik ilmiy zhurnal - “Ana yurt” ning yéngi sani oqurmenler bilen yüz körüshken.

“Ana yurt” zhurnilining yéngi sanida abduweli ayupning “Abduxaliq Uyghur tetqiqatidiki yenggillikler” namliq maqalisi, yaponiyelik tarixchi jun sugawaraning “1864-65-Yilliridiki kucha ghojilirining ‛ghazat urush‚ liri we bashqa tesiriy küchler” namliq maqalisi we bashqa maqaliler orun alghan.

“Ana yurt” zhurnili hazirgha qeder jem'iy 8 san neshr qilin'ghan bolup, dunyaning herqaysi jayliridiki Uyghur ziyaliyliri we chet'ellik mutexessislerning Uyghur tarixi, medeniyiti we ijtima'iy ehwali heqqidiki maqalilirini élan qilidiken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.