Heptilik xewerler (23 - yanwardin 29 - yanwarghiche)

Muxbirimiz jüme
2010.01.29

Xitayning döletlik putbol komandisigha bir Uyghur yash tallandi

Xitayning döletlik putbol komandisigha bir Uyghur yashmu tallan'ghan. Xitayning "soxu" uniwérsal torida "chingdaw géziti"din neqil élip körsitishiche, bu nöwetlik xitay döletlik putbol komandisining meshiq tizimlikige jem'iy 29 neper putbolchi kirgüzülgen.

Bularning ichige xitay döletlik ösmürler komandisidin memetjan isimlik bir Uyghur yashni öz ichige alghan 4 neper putbolchi tallinip, xitay dölet komandisigha kirgüzülgen.

Melum bolushiche, memetjan esli qeshqerdin bolup, u ilgiri shendung "lunéng" komandisida top tepken. Xewerde bu, "xitay döletlik putbol komandisi tarixida tunji qétim bir Uyghur yigitning xitay döletlik putbol komandisigha tallinishi" dep körsitilgen.

Mezkur komanda bu yil 6 - féwraldin 14 - féwralghiche, yaponiyining tokyo shehiride élip bérilidighan sherqiy asiya lewhe talishish hel qilghuch musabiqisige qatnishidiken.

Pakistanda ömer muxter isimlik bir Uyghur ghayib boldi

Pakistanda yashawatqan ömer muxter isimlik bir Uyghurning  bir yildin béri  iz-dériki bolmighan.  U, 1990 ‏- yillarda oqush ishi bilen Uyghur élidin pakistan'gha kelgen. Oqushi pütkendin kéyin, afghanistanliq bir Uyghur qizi bilen öylük-ochaqliq bolghan we a'ilisi bilen birlikte pakistanning islam'abad shehiride yashighan.

Ötken yilning otturilirida ömer muxter ushtumtut ghayib bolghan. Xanimi ömer muxter heqqide héchqandaq uchur alalmighandin kéyin, ikki balisi bilen birlikte afghanistan'gha qaytishqa mejbur bolghan.

Ömer muxterning xanimi ötken hepte pakistan'gha yene bir qétim kélip, érining iz ‏- dérikini saqchilardin sürüshte qilghan, emma yenila netijige érishelmigen.

Xitay yene 5 Uyghurgha ölüm jazasi, 8 Uyghurgha muddetlik we muddetsiz qamaq jazaliri berdi

25 - Yanwar ürümchi ottura sot "5 - iyul ürümchi weqesi"ge alaqidarliqi ilgiri sürülgen yene 13 neper Uyghur üstidin sot échip, bularning ichidiki 4 nepirige ölüm jazasi, yene bir nepirige ikki yil kéchiktürülüp ijra qilinidighan ölüm jazasi, qalghan 8 nepirige muddetlik we muddetsiz qamaq jazaliri berdi.

Bu xitay hökümiti 5 - iyul ürümchi weqesige alaqidar délolar üstidin achqan eng yéngi sottur. Shinxu'a axbaratida sot heqqide bérilgen xewerge qarighanda, bu nöwet höküm élan qilin'ghan 13 jawabkarning hemmisi Uyghur.

Melumatlargha qarighanda, xitay da'iriliri bu jeryanda eng az dégendimu 26 ademge ölüm jazasi bergen. Yene nurghun Uyghurni muddetlik we muddetsiz qamaq jazalirigha höküm qilghan.

D u q ezaliri italiyining jenubiy tirol rayonida ziyarette

Dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim bashchiliqidiki hey'et italiyining jenubiy tirol rayonida resmiy ziyaret pa'aliyiti élip bardi we ziyaritidin kéyin shwétsariyining paytexti bérn shehirige keldi.

Italiyining jenubiy tirol rayonida 3 millet bar bolup, bu jay dunyadiki eng aliy aptonomiye hoquqi bérilgen rayonlarning biridur. Bu rayonni ötken yili dalay lamamu ziyaret qilghan idi.

D u q re'isi rabiye qadir xanim we d u q bash katipi dolqun eysa qatarliq kishilerdin terkib tapqan hey'et, italiyidiki ziyaritini ayaghlashturghandin kéyin shwétsariyining paytexti bérn shehirige keldi  we muxbirlarni kütüwélish yighini ötküzdi.

Rabiye qadir xanimning éytishiche, ular shwétsariye gü'entanamodiki Uyghurlardin ikki nepirini élishni oylishiwatqanliqi üchün, shwétsariye hökümitining bu qararni chiqirishini ilgirilitishte jama'etchilikning diqqet ‏- étibarini qozghash niyitide mezkur pa'aliyetni uyushturghan iken.

Xitay 'shinjang mesilisi' toghrisida yighin chaqirip, meblegh sélish we bixeterlikni kücheytishni tekitlidi

Xitay da'irilirining seyshenbe küni béyjingda achqan Uyghur mesilisige da'ir yighin xitay kompartiyisi merkizi komitét siyasiy byurosi bu yil ichide chaqiridighan "shinjang mesilisi" toghrisidiki yighinning teyyarliqi iken.
 
Mezkur yighin'gha xitay merkizi komitétidiki alaqidar bölümler we dölet ishlar kabinéti qarmiqidiki munasiwetlik komitét, ministirliqlar we Uyghur élide néfit, tebi'iy gaz, kan bayliqlirini échish  bilen shughullinidighan chong shirketlerning mes'ulliri qatnashqan.

"Shinjang mesilisi" heqqidiki xizmet yighinining qachan échilidighanliqigha da'ir küntertipke a'it konkrét mesililer bizge melum emes. Yighin'gha riyasetchilik qilghan ju yünkang yighindiki sözide, yighinning bu yilning axirlirigha qeder échilidighanliqini ilgiri sürgen.

Bu yil Uyghur rayonida yötkep ishqa orunlashturush yene dawam qilmaqchi

25 - Yanwar Uyghur aptonom rayonluq hökümet emgek küchi we ijtima'iy kapalet xizmiti yighini achqan. Yighinda Uyghur yéziliridin bir milyon 200 ming éshincha emgek küchini sirtqa yötkep ishqa orunlashturulush mesilisi otturigha qoyulghan.

Buning ichide 700 ming kishi sheher, bazarlargha yötkep ishqa orunlashturulidiken. Emma xewerde bu kishilerning qaysi sheher-bazarlargha yötkilidighanliqi heqqide éniq melumat bérilmigen.

Xitay tashqi ishlar ministirining türkiye ziyaritide Uyghur mesilisi otturigha qoyuldi

Xitay tashqi ishlar ministiri yang jyéchi, 2010 ‏- yili 1 ‏- ayning 27 ‏- küni etigende türkiye tashqi ishlar ministiri exmet dawut oghlu bilen istanbuldiki chiraghan sariyida ayrim uchrashti we axbarat élan qilish yighini chaqirdi.

Türkiye tashqi ishlar ministiri yuqiriqi uchrishishta Uyghur mesilisining otturigha qoyulghanliqini tilgha aldi.

Exmet dawut oghlu sözide, Uyghur aptonom rayonining xitay we türkiye otturisida iqtisadiy we medeniyet sahelerde dostluq köwrüki bolghanliqini we türkiyining Uyghur rayonida her türlük xizmetlerge hesse qoshalaydighanliqini yene bir qétim tekitligenlikini ilgiri sürdi.

Yang jyéchi, "asiyaning merkizide dostluq we hemkarliq aliy derijilikler yighini" gha qatnishish üchün istanbulgha kelgen idi.

Obama bu yilliq asasiy xizmet nishani amérikidiki ishsizliq mesilisini hel qilish dep körsetti

Amérika prézidénti barak obama  yilliq dölet ehwali heqqide bergen doklatida, ötken yilliq xizmiti we 2010 - yilliq nishanliri üstide toxtaldi. U sözide asasliqi amérikining iqtisadi we xelqning turmush sewiyisini ilgiri sürüsh mesililirini alahide tekitlidi.

U, xizmet pursiti yaritip, amérikida nöwette mewjut bolup turuwatqan ishsizliq mesilisini hel qilishning 2010 -yildiki eng muhim xizmetlerning biri ikenlikini körsetti.

Amérika prézidénti barak obama sözide yene salametlik sughurtisi islahatini élip bérish qararining qet'iy ikenlikini bildürdi. U amérikining tashqi siyasiti heqqide toxtalghanda, iranni agahlandurdi,  bu yil séntebirgiche iraqtin esker chékindüridighanliqi we afghanistan bixeterliki mesilisi qatarliqlar üstide toxtaldi.

Eljezire téléwiziye istansisi osama bin ladinning awazi élin'ghan bir un alghu léntisini élan qildi

Xelq'ara metbu'atlarning xewer qilishiche, eljezire téléwiziye istansisi osama bin ladinning awazi élin'ghan bir un alghu léntisini élan qilghan. Buningda ladin ötken yili négiriyilik ömer farux abdumutalipning rojistiwa bayrimi mezgilide amérika ayropilanini partlitishqa urun'ghanliqini medhiyiligen.
 
Amérika awazining bu heqtiki xewiride körsitilishiche, osama bin ladin sözide amérikini agahlandurup, eger dawamliq isra'iliyini qollisa, uning téximu ilgiriligen halda hujumgha uchraydighanliqi bildügen.

 
Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.