Xitaydiki ichkiy ezalar sodisi dawamliq diqqet nuqtisida bolmaqta
2021.01.19
Xitayda uzundin buyan dawam qiliwatqan adem ichkiy ezaliri sodisi yéqindin buyan amérika we en'gliye hökümetlirining zor diqqitini qozghawatqan zor témilardin bolup qaldi. Bolupmu bu xil qebih sodining izchil mewjut boluwatqanliqi hemde uning barghanséri zor kölem éliwatqanliqi téximu köp kishilerning diqqitini bu mesilige jelp qildi.
“Zémistan” zhurnilining 19-yanwar sanigha bésilghan bu heqtiki obzorda éytilishiche, xitay kompartiyesi perde arqisida qomandanliq qiliwatqan ichkiy ezalar sodisi nöwette eng qorqunchluq sewiyige yetken. Del mushu xil ré'alliqni közde tutup amérika dölet mejlisi ezaliridin tam kattin, kristofér simis, tam swazi qatarliqlar 2020-yili 15-dékabirda “Ichki ezalar sodisini toxtitish qanun layihesi” ni tonushturghan. Bu ichkiy ezalar sodisini chekleshtiki tarixiy bir qedem bolush süpiti bilen bu xil qebihlik heqqide dergumanda yaki ikkilinishte boluwatqanlargha ochuq jawab bolghan. Shundaqla téximu köp hökümetlerni bu sepke qoshulushqa chaqirish rolini oynighan.
Buninggha mas halda en'gliye parlaméntining yuquri palatasimu 2021-yili 12-yanwar küni lord kings xés tonushturghan “Dora we tibbiy üsküniler qanuni: 13-tüzitish” ni maqullidi. Bu yéngi qanun boyiche adem organizimliri bilen baghlinishliq bolghan herqandaq toqulma yaki höjeyrini ishlitish men'iy qilindi. Lord xés bu heqte söz qilip: “Bu hal zamaniwi qullar emgiki bilen baghlinishliq bolghan en'gliye teminat zenjirige bérip chétilidu. Chünki hazir hemmimiz bu jinayetlerge shérik boluwatimiz” dégen.
Türlük uchur yolliri xitaydiki ichkiy ezalar sodisida türmilerge qamalghan wijdan mehbuslirining qurbanliq qiliniwatqanliqini körsitiwatqan bolup, yéqinqi mezgillerde milyonlap lagérlargha qamalghan Uyghurlarning buningdiki yéngi nishan boluwatqanliqi otturigha chiqqan idi. Gherp dunyasidiki eng tesirge ige ikki chong döletning bu qebihlikni cheklesh mesilisini bu qeder yuquri sewiyige élip chiqqanliqi seweblik bu mesilide yéngi ilgirileshning bolushi jiddiy texmin qilinmaqta.