Идрис һәсәнниң соти 5-қетим кечиктүрүлгән

Компютер инженери вә кишилик һоқуқ паалийәтчиси идрис һәсән 19-июл күни хитай һөкүмитиниң тәлипи билән касабиланка айродромида маракәш дөләт хәвпсизлики сақчилири тәрипидин қолға елинған иди. Идрис һәсәнниң тунҗи соти 12-авғуст күни ечилған болуп, нөвәттә идрис һәсәнниң соти маракәш әдлийә тармақлири тәрипидин 5-қитим кечиктүрүлгән.

“бихәтәрликни қоғдиғучилар тәшкилати” ниң ашкарилишичә, алдинқи қетим 27-өктәбир күнигә кечиктүрүлгән идрис һәсәнниң соти, маракәш әдлийә тармақлири тәрипидин йәнә 24-ноябир күнигә кечиктүрүлгән.

Идрис һәсәнниң адвокати милад кандил әпәнди идрис һәсән һәққидики соалимизға җавап берип, баш тәптишниң тәлипигә бинаән сотқа бир қисим һөҗҗәтләрни бериш үчүн идрис һәсән делосиниң қайтидин кечиктүрүлгәнликини ейтти.

Явропа уйғур институтниң мәсули, доктор дилнур рәйһан ханим бу мунасивәт билән зияритимизни қубул қилип, маракәшниң идрис һәсәнни тутуп турушиниң тамамән маракәш билән хитай оттурисидики қануний келишимнамиләр бойичә болуватқанлиқини, хитайниң маракәш даирилиридин икки дөләт оттурисидики келишимнамә бойичә идрис һәсәнни қайтуруп беришни тәләп қиливатқанлиқини тәкитлиди.

У мундақ деди: “интерпол (хәлара сақчи) идрис һәсән үстидики ‛қизил ташлиқ тутуш буйруқи‚ ни әмәлдин қалдурғандин буянқи қануний җәрянниң һәммиси тамамән сиясий мәсилә. Һечқандақ җинайәт билән алақиси йоқ. Маракәш даирилири идрис һәсәнни қолида һечқандақ испат болмиған әһвал астида тутуп туруватиду.”

Идрис һәсән үч айдин буян маракәш даирилири тәрипидин тутуп турулмақта. Идрис һәсәнниң үч балиси вә аяли нөвәттә түркийәдә болуп, идрис һәсәнниң аилиси вә кишилик һоқуқ паалийәтчиллири маракәш даирилиридин идрис һәсәнни қоюп беришни тәләп қилип, үч күндин буян маракәшниң истанбулдики консулханиси алдида намайиш паалийити өткүзмәктә. Бузәйнур ханимниң йолдиши идрис һәсәнни қоюп беришини тәләп қилип язған илтимаси маракәш консулхана хадимлири тәрипидин қубул қилинмиған.

Идрис һәсәнниң аяли бузәйнурә ханим зияритимизни қубул қилип, маракәш һөкүмитидин йолдишини қоюп беришни тәләп қилидиғанлиқини, бу хил намайиш паалийитини идрис һәсән қуюп берилгүчә давамлаштуридиғанлиқини ейтти.

Биз бу һәқтә йәниму илгириләп мәлумат игиләш үчүн маракәшниң истанбулдики консулханисиға вә әлчиханисиға қайта-қайта телефун қилған болсақму, лекин телефунимиз елинмиди.

Үч күндин буян мәзкур намайишқа изчил қатнишип кәлгән пидакарлардин ибраһим әпәнди зияритимизни қубул қилип, намайиш һәққидики көңүл сөзлирини биз билән ортақлашти.

Игилинишичә, хитай һөкүмити хәлқара сақчи тәшкилатини муһаҗирәттики уйғур паалийәтчиләрни тутуш үчүн изчил түрдә сүйистимал қилип кәлмәктикән. Идрис һәсәнниң хәлқара сақчи тәшкилатиниң “қизил ташлиқ тутуш буйриқи” да исми болғанлиқи сәвәблик тутулғанлиқи мәлум. Бирләшкән дөләтләр тәшкилати кишилик һоқуқ комитети вә хәлқара кишилик һоқуқ органлириниң тиришчанлиқи нәтиҗисидә идрис һәсән үстидики тутуш буйруқи әмәлдин қалған болсиму, әмма маракәш сот мәһкимиси идрис һәсән үстидики сотни давамлиқ кечиктүрүп кәлмәктә.