Уйғур ирқий қирғинчилиқини шивейтсарийә мәктәплиридә тонуштуруш давам қилмақта
2024.12.19

18-Өктәбир, шивейтсарийәниң зуг шитатлиқ оттура мәктипидә дуня уйғур қурултийи сәһийә комитети вә шивейтсарийә уйғур җәмийити тәрипидин юқири йиллиқ синипниң оқуғучилириға уйғур ирқий қирғинчилиқини тонуштуруш елип берилған. Паалийәттә шивейтсарийә уйғур җәмийитиниң сабиқ рәиси әндили қарахан мәхсус тәйярланған, уйғур ирқий қирғинчилиқи әкс әттүрүлгән һөҗҗәтлик филим арқилиқ тонуштуруш елип берип, үч синипниң оқуғучисиға лексийә бәргән.
Бу, мәзкур мәктәпниң бу һәқтә орунлаштурған 4-қетимлиқ паалийити болуп, шивейтсарийә уйғур җәмийити йиллардин бери шивейтсарийәниң университет, техником вә һәр хил оттура мәктәплиридә бу хил паалийәтләрни тәшкилләп, шивейтсарийәлик яшларға уйғур ирқий қирғинчилиқи вә хитайниң ассимилятсийә сиясәтлирини тонуштуруп кәлмәктә.
Бу мунасивәт билән оқуғучиларға лексийә сөзлигүчи әндили қарахан әпәндини зиярәт қилдуқ, у бу һәқтики тәпсилатларни радийо аңлиғучилар билән ортақлашти.
Шивейтсарийә мәктәплиридә уйғур ирқий қирғинчилиқини тонуштуруш шивейтсарийә уйғур җәмийитиниң әң муһим паалийәтлиридин бири болуп, әндили қарахан бу һәқтә сөз болғанда, “яшлар келәчәктә дөләтниң сиясәтлиригә, дипломатийә мунасивәтлиригә тәсир көрситидиған муһим амил. Булар чоң болғанда дөләтниң һәр қайси аппаратлирида сиясәтчи, дипломат, мухбир болиду вә һәр хил хизмәтләрни ишләйду. Биз һазирдин башлап буларға тәшвиқат елип барсақ вә мәбләғ салсақ кәлгүсидә буниң үнүмини чоқум көримиз” дәйду.
Шивейтсарийә мәктәплиридә елип берилған бу хил паалийәтләрниң нәтиҗисидә, уйғур мәсилисигә қизиқидиған оқуғучилар көпәйгән болуп, йеқинқи икки йил ичидә ондин җиқ алий мәктәп оқуғучисиниң оқуш пүттүрүш диссертатсийәси уйғур ирқий қирғинчилиқи, шәрқий түркистан вә хитайниң чәт әлләрдики бастурушлири һәққидә йезилған. Шивейтсарийә уйғур җәмийитиниң рәиси ризванай илһам бу һәқтә өзиниң қарашлирини радийо аңлиғучилар билән ортақлишип, шивейтсарийәдә паалийәт елип беришта яшларниң ролиниң муһимлиқини тәкитлиди.
Бу һәқтә әндили қараханниң билдүрүшичә йәнә, һәр қетим мушундақ лексийәләр сөзләнгәндә балиларниң көпи дуняда бундақ бир ишниңму барлиқини аңлап һәйран қалидикән вә буни тохтитиш үчүн биз силәргә немә қилип берәләймиз дегән соални әң көп сорайдикән.
Шивейтсарийә гәрчә явропадики уйғур әң аз дөләт болсиму, әмма бу дөләт дуня иқтисадиниң мәркизи болуштәк алаһидилики, бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң баш иштабиниң бу дөләттә болушидәк әвзәллики сәвәбидин бу дөләттә яшайдиған уйғурлар толиму актип паалийәт елип бармақта. Шундақла дуняниң һәр қайси җайлиридин җәнвәгә келидиған уйғур сиясәтчиләр вә актипларға йеқиндин маслишип, һәр қетим бирләшкән дөләтләр тәшкилатида уйғур мәсилиси яки хитайниң кишилик һоқуқ мәсилиси күнтәртипкә келидиған вақитларда намайишларни тәшкилләп, бирләшкән дөләтләр тәшкилатида паалийәт елип бериватқан уйғур тәшкилатлири вә сиясәтчилирини қоллап һәмдәм болуп кәлмәктә.