“Meripet” zhurnili mukapatliq eser qobul qilishni yolgha qoydi

Ixtiyariy muxbirimiz arslan
2017.12.28
meripet-zhurnili-2017-4-01.JPG “Meripet” zhurniling 2017-yilliq 4-sanining muqawisi.
RFA/Arslan

“Meripet” zhurnili dini, ilmiy, ijtima'iy pesillik zhurnal bolup, yéqinda 2017-yilliq 4-sani neshrdin chiqti.

“Meripet” zhurnilining yéngi sanida yézilishiche, “Meripet” zhurnili her qétimliq sanda élan qilin'ghan eserlerni bahalap chiqip, uning ichidin ikki parche eserning aptorini mukapatlashni yolgha qoyghan.

“Meripet” zhurnilining 2017-yilliq 4-sani, “Ghelibe we üstünlükning chüshenchisi”, “Ilim we imanning karamiti”, “Chüsh we ré'alliq”, “Türkiyening omumiy ehwali”, “Untulghan ölima abdulla qarihajim” qatarliq 10 parche eserni öz ichige alidu. 

Bu zhurnaldiki bezi eserler tetqiqat xaraktérlik maqaliler bolup, bezliri dini we ijtima'iy sahelerni asas qilghan maqalilerni öz ichige alidu. 

“Meripet” zhurnilida mukapatqa tallan'ghan eserlerning mukapat qimmiti 500 se'udi erebistan riyali neq pul bolup, ottura hésab bilen 150 dollar etrapida iken. 

Biz bu toghrida pikir qarashlirini élish üchün “Meripet” zhurnilining tehrir hey'etliridin abdul'ehed ojat ependi bilen söhbet élip barduq. Uning bildürüshiche, mukapat üchün bahalashqa qatnashturulghan eserler ilmiy tetqiqat xaraktérdiki eserler, Uyghur jem'iyitining dini we ijtima'iy mesililirige alaqidar muhakime xaraktérdiki eserlerdin ibaret. Ma'arip toghrisida yézilghan eserler we tarixiy xaraktérge ige eserlermu bahalashqa qatnashturulidiken. 

“Meripet” zhurnilining bu qétimqi yéngi sanidiki “Untulghan ölima abdulla qarihajim” dégen eserning aptori abdushükür muhemmed mukapatqa érishken. Biz mukapatqa érishken abdushükür muhemmed ependi bilen söhbet élip barduq. 

Uning bildürüshiche, “Untulghan ölima abdulla qarihajim” dégen eserde 1970-yillarda kucharda alemdin ötken dini alimning hayat ish-izliri tonushturulghan iken.

Abdushükür muhemmed ependining bildürüshiche, abdulla qarihajim kuchadiki beytulla meschitige imam bolghan iken. Bu kishi eyni dewrde kuchada ötken yurt mötiwerliridin sanilidighan dangliq shexs iken, 1930-yillarda kuchadiki reste meschitide imam bolghan, se'udi erebistan'gha bérip dinda oqughan iken. Oqushtin qaytip kélip, kuchada din'gha uyghun kelmeydighan qalaq ish-heriketlerni cheklep aqartish élip barghan. Kuchada 1949-yili gomindang armiyisi bulangchiliq élip bérip xelqni bulang-talang qilghanda abdulla qarihajim meydan'gha chiqip, qarshiliq körsetkenliki üchün. Gomindang eskerliri uni qattiq urup palech qilip qoyghan iken. Kéyin atalmish medeniyet inqilabi dewridimu xelq terepte turup heqiqetni sözligenliki üchün zerbige uchrap éghir qiyin-qistaqlargha élin'ghan, türmige qamalghan we tayaq sewebidin késel bolup qélip, 1977-yili wapat bolghan iken. 

“Meripet” zhurnilining yéngi sanda yene abdul'ehed uchqun teripidin yézilghan “Türkiyening omumiy ehwali” dégen témida bir maqale élan qilin'ghan bolup, biz bu maqalining asasiy mezmuni we yézilish sewebi toghrisida abdul'ehed uchqun bilen söhbet élip barduq. U bu maqalining yézilish sewebi toghrisida toxtilip mundaq dédi: “Hazir türkiye hökümiti bir tereptin islam dunyasigha yene bir tereptin türk dunyasigha hamiyliq qilishqa tirishiwatqan bir peytte, wetinimizdiki alahide özgirishler sewebidin, dunyaning terep-terepliridin türkiyege kélip kétiwatqan we orunlishiwatqan Uyghurlarning sani xéli köpeydi. Emma türkiyening diniy, siyasiy, iqtisadiy we ijtima'iy jehettiki murekkep ehwali, bezi kishilirimizni xéli ganggiritip qoydi. Bezibir aq köngül we sadda tijaretchilirimiz qoymichilarning aldam xaltisigha chüshüp, iqtisadi jehettin ziyan'gha uchrawatqan bolsa, yene bezi bir nadan kishilirimiz tashqi körünüshi dini alim tonigha oriniwalghan, emeliyette din düshmenlirige xizmet qilidighan azghun pikirdiki kishilerge egiship kétip toghra islam telimatliridin yiraqliship xata we egri-toqay yollargha kirip kétiwatmaqta. Yene bir tereptin bezi bir yaman gherezlik pikirlerning tesirige uchrighan nadan Uyghurlar türkiye heqqide her xil sepsetilerni we töhmetlerni oydurup chiqirip, xelqimizni qaymuqturushqa urunmaqta. Biz ene shu heqiqetlerni köz aldimizgha qoyghan halda Uyghur musulmanlarning türkiyede yashawatqan her xil millet we irqlardin terkib tapqan her xil étiqad, mezhep, medeniyet köz-qarashlirigha mensup kishilerni we türkiye jem'iyitini chüshinishke yardemchi bolup qalar dégen ümidte bu maqalini yézip chiqtuq”.

“Meripet” zhurnili qachandin bashlap neshr qilindi? qandaq témidiki eserler élan qilinidu? qaysi mezmundiki eserler mukapatqa érisheleydu? mukapatqa érishishining shertliri barmu? “Meripet”

Zhurnilining neshr qilinishidiki asasiy nishan néme? zhurnalni neshr qilishta qandaq bir netijining otturigha chiqishi arzu qilinidu?

Bu so'allarning jawabigha érishish üchün zhurnalning tehrir hey'etliridin abdul'ehed uchqun hajim, abdul'ehed ojat qatarliqlar bilen söhbet élip barduq.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.