Японларниң нобел мукапатиға көп еришиши дуняниң диққитини тартмақта

1895-Йили нобел мукапати шиветсийәдә тәсис қилинип тарқитилишқа башлиғандин буян, 1949-йилидин башлап японлар бу мукапатқа еришишкә башлиған. 2014-Йилиғичә болған арилиқта японлардин җәмий йигирмә икки киши нобел мукапатиға еришкән.

Буниң ичидә физика пәнлири бойичә 10 киши, химийәдә йәттә киши, әдәбиятта икки киши, доригәрликтә икки киши, тинчлиқ мукапатиға бир киши еришкән.

Бу йиллиқ нобел физика мукапатиға болса үч нәпәр япон бирла вақитта еришип дуня җамаәтчиликидә җүмлидин японийә җәмийитидә күчлүк инкас қозғиди.

Көплигән кишиләр японларниң иҗадкарлиқиға қайил болуш билән биргә, кичиккинә бир арал дөлитидә аләмшумул алимларниң йетишип чиқиватқанлиқиға вә уларниң илим-пәнгә қошуватқан төһпилиригә охшимиған қарашларда баһа бәрди.

Маарип саһәсидики мустәқил тәтқиқатчилардин норико ханим зияритимизни қобул қилип, бу һәқтә тохтилип мундақ деди:
-Мениңчә, японларниң йеңилиқ яритиш, иҗадкарлиқ еңи толиму күчлүк, уларниң алаһидә нәтиҗиләргә еришиши, тәтқиқатчилиримизниң һармай тиришиши, көпләп тәҗрибә елип бериши шундақла тәтқиқатларда мәғлубийәтләргә баш әгмәсликидин дәп ойлаймән.

Зияритимизни қобул қилған токйодики мәлум бир теббий университетниң оқуғучиси юда японларниң көпләп нобел мукапатиға еришишидики сәвәбләр һәққидә өзиниң қарашлирини баян қилип мундақ деди:
-Бу қетимқи нобел физика мукапатиға үч нәпәр японийәликниң еришиши, әлвәттә япон маарипиниң нәтиҗиси. японийәдә толуқ оттура мәктәпләргә өтүш вә шундақла алий мәктәпкә кириш имтиһанлириниң қаттиқ болушидин ибарәт бу хил өзгичә маарип түзүми оқуғучиларниң тиришчанлиқини, иҗадкарлиқини ашуруп, издиниш қабилийитини өстүриду. японийәдә шундақла тәбиий пәнгә көпрәк көңүл бөлиниду дәп қараймән.

Биз японларниң нобел мукапатиға еришишидики бәзи сәвәбләр шундақла йеқин кәлгүсидә уйғурлардинму бу мукапатқа лайиқ саһибларниң чиқиш мумкинчиликлири һәққидә кюшу университетиниң доктор аспиранти мухтәрҗан абдураһман билән телефон сөһбити елип бардуқ.

Юқириқи аваз улинишидин тәпсилатини аңлаң.