Qazaqistandiki Uyghur mektepliri oqush yilini tamamlidi

“Axirqi qongghuraq” murasimidin körünüsh. 2016-Yili 25-may, almata.

Melum bolushiche, qazaqistanning almata shehiri we almata wilayitining panfilof nahiyisidiki yarkent shehiri we yéziliri, shundaqla Uyghur, emgekchiqazaq we talghir nahiyilirige qarashliq yézilarda orunlashqan taza Uyghur tilidiki we Uyghur, qazaq hem rus tilliridiki arilash mekteplerde bilim éliwatqan Uyghur baliliri 2015- we 2016-oqush yilini tamamlap, 25-mayda “Axirqi qongghuraq” yighinigha qatnashti. Minglighan oqughuchilar we mu'ellimler, yurt-jama'etchilik, ziyaliylar, bilim bérish idariliri, jem'iyetlik birleshmiler hem ammiwi axbarat wasitiliri wekilliri we bashqilar qatnashqan bu murasimda ela oqughan we mektepning jem'iyetlik ishlirigha aktip arilashqan oqughuchilar, shundaqla ünümlük ishligen ustazlar pexriy yarliqlar we bahaliq soghilar bilen teqdirlendi.

Shu jümlidin almata shehirining Uyghurlar köp olturaqlashqan dostluq mehellisidiki abdulla rozibaqiyéf namidiki 153-mektep-gimnaziyede bu yili 29 oqughuchi mektepni tamamlidi, kéyinki oqush yilida bolsa, 70 tin oshuq qiz-yigit mektepni tamamlimaqchi. Murasimda sözge chiqqan qazaqistan Uyghurlirining jumhuriyetlik étno-medeniyet merkizi re'isining orunbasari, jumhuriyetlik “Uyghur awazi” gézitining bash muherriri érshat esmetof, péshqedem ziyaliylar zérip molotof, rabik ismayilof we bashqilar yighin qatnashquchilirini oqush yilining muweppeqiyetlik tamamlinishi bilen, shundaqla gimnaziye mudiri shawket ömerofning yéqinda almata sheherlik meslihet ezasigha saylinishi bilen qizghin tebriklidi we gimnaziye kolléktipi we oqughuchilirigha chong utuqlar tilidi.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan a. Rozibaqiyéf namidiki 153-mektep-gimnaziye mudirining orunbasari a'idem asqarowaning tekitlishiche, bilim bérish jeryanida kirgüzülüwatqan yéngi programmilarning asasiy meqsiti oqughuchilar özlirining qandaq oqush kéreklikige diqqet bölüp olturup, ularning öz oyliri bilen delillirini éniq yetküzeleydighan, hem yazmiche, hem erkin bedi'iy teswirge mahir, bir nechche tilni özleshtürgen, riqabetke qabil, her tereplimilik shexslerni terbiyileshtin ibarettur. U mundaq dédi: “Gimnaziyemiz mushu atalghan yönilishlerde 2015-we 2016-oqush yilida éghiz toldurup éytarliq utuqlargha yetti. Bizning üch ayliq kurslardin ötken mu'ellimlirimizning sani bügünki künde 49gha yetken bolsa, yil boyi 42 mu'ellimimiz qayta teyyarlash kursliridin ötti. Bu yili köp tilliq programmisini kirgüzüsh boyiche almata shehiride birinchi orun'gha ige bolduq, oqughuchilirimizmu qazaq tili boyiche yuqiri körsetküchlerge ige boldi.” a. Asqarowa bu yerde oqughuchilarning pütünley memliket boyiche ötküzülgen “Yarqin kélechek”, “Memliketlik til méning tilim” dégen'ge oxshash jumhuriyetlik, sheherlik musabiqilerning ghalibi atalghanliqini tekitlidi.

Igilishimizche, bu yili shundaqla, mesilen, almata shehirining zarya wostoka mehellisidiki murat hemrayéf namidiki 150-mektepni 22 oqughuchi, sultanqorghan mehellisidiki mesim yaqupof namidiki 101-mektep-gimnaziyeni 18, emdi panfilof nahiyisining yarkent shehiridiki xélil hemrayéf namidiki ottura mektepni 24, bilal nazim namidiki ottura mektepni 35 oqughuchi tamamlighan.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan murat hemrayéf namidiki 150-mektep mudirining oqush ishliri boyiche orunbasari réhimbüwi muhemmetowa mektep oqughuchilirining mektep boyiche ötküzülgen ataqliq alim murat hemrayéfning 80 yilliqigha béghishlan'ghan we “Tirekimiz musteqilliq, tilikimiz turaqliq, bilikimiz birlik” témisidiki bilim féstiwallirida, shundaqla her xil penler boyiche nahiye we sheher miqyasida ötülgen musabiqilerde mektep oqughuchilirining yuqiri derijilerge érishkenlikini éytip, mundaq dédi: “Bizde sheherlik inshalar boyiche ötken ‛wetenni qoghdighuchilar‚, ‛méning musteqil qazaqistanim‚, ‛rehmet, anijan‚, ‛musteqil qazaqistan méning kélechikim‚ namliq bilim köwrüklirige qatnashqan oqughuchilirimiz da'im mukapatliq orunlargha érishidu. Bizde balilirimiz peqet bilim tereptinla emes, tenheriket hem sen'et teripidinmu yuqiri orunlargha ige boldi.”

Melumatlargha qarighanda, almata wilayitige qarashliq penjim, altöy, chuluqay, sadir, ghaljat, chong we kichik aqsu, kéngesh, dardamtu, ketmen, awat, maliway, qoram, chélek, qaraturuq, tashtiqara, bésaghash, tuzdibastaw we bashqimu köpligen yézilardiki arilash mektepler bolup, barliqida hazir 15 mingdin oshuq Uyghur baliliri bilim almaqta. Bügünki künde Uyghur jama'etchilikini teshwishlendürüwatqan mesililerning biri Uyghur tilida oquwatqan balilar sanining kémiyip kétiwatqini bolup, bu ehwal bolupmu yéza yerliride bayqalmaqta.