Uyghur sebiyliri atalmish “Qosh tilliq” yeslilerde qandaq qismetlerge duch kéliwatidu?

Aldinqi heptidin buyan ijtima'iy taratqularda 3-4 yashlar etrapidiki bir sebiy Uyghur balining melum bir “Qosh tilliq” yeslide özining chüchük Uyghurche ahangi bilen xitay oqutquchisining mejburiy halda xitayche ögitishige qarshiliq körsitiwatqan bir sin körünüshi tarqaldi.

Mezkur sin körünüshide xitay yesli oqutquchisining nesrulla isimlik bu Uyghur baligha turmushqa lazimliq adettiki xitayche sözlerni emes, belki xitay dölet bayriqi bilen xitay dölet gérbini xitayche déyishke zorlishi téximu küchlük inkas peyda qildi.

7-Dékabir küni xitay döletlik téléwiziye istansisining 13-qanilida xitaydiki yesli oqutquchilirining 2-3 yashliq yesli balilirini urup qiynawatqanliqigha da'ir neq meydan xewiri körsitildi.

Ijtima'iy taratqulardin taki xitay hökümet axbaratlirighiche orun alghan bu hadisiler, xitayning yesli ma'aripida, bolupmu Uyghur élidiki atalmish “Qosh tilliq” yesli ma'aripida körülüwatqan qandaq bir achchiq ré'alliqni échip bériwatidu?

Xoten wilayitining melum yézisidiki bir “Qosh tilliq” yeslide ishleydighan bir neper Uyghur yesli oqutquchisining bu heqtiki bayanliri yuqiriqi sin körünüshidiki ré'alliqning emeliyette Uyghur élidiki yeslilerde omumyüzlük ehwal ikenlikini testiqlimaqta.

Uning bildürüshiche, birmu xitay balisi yaki xitay oqutquchisi bolmighan bu yeslide kündilik programma asasen xitay tilida élip bérilidiken. Bu hal ilgiri héchqandaq xitay muhiti bilen uchrashmighan Uyghur balilirida yeslidin bizar bolush keypiyatini hasil qilmaqtiken.

Xoten wilayitidiki melum bir yéziliq bashlan'ghuch mektipide xizmet qilidighan bir neper xizmetchi xadimmu bu heqte radiyomiz ziyaritini qobul qildi. U mezkur bashlan'ghuch mektepning “Qosh tilliq” oqutush we siyasiy-idiye terbiyeside intayin ching tüzüm bilen bashqurulidighanliqini, mektep balilirining diniy pa'aliyetlerge qatnashmasliq we öyide diniy telim-terbiye bérilmeslik heqqidiki jedwelni tolduridighanliqini, ata, anilirining bu jedwelge imza qoyup mektepke tapshuridighanliqini ilgiri sürdi.

Muhajirettiki Uyghur serxilliri bu heqte jiddiy inkas qayturup, Uyghur diyaridiki atalmish “Qosh tilliq” yesli we bashlan'ghuch mekteplerde oquwatqan Uyghur balilirining nöwettiki ehwalidin qattiq endishe qiliwatqanliqini bildürdi.

Amérikida yashawatqan méditsina penliri doktori jür'et obul ependi öz oghlining ürümchidiki yesli we bashlan'ghuch mektep hayati bilen yaponiyediki mektep hayatini sélishturup, ariliqtiki zor perqni körsitip ötti.

U yene, xitaydiki yesli we mektep ma'aripining sebiy balilargha dölet sirtida yaponlarni, dölet ichide Uyghur we bashqa az sanliq milletlerni yaman körsitishke urunushtek teshwiqat xaraktérige ige ikenlikinimu tekitlep ötti.

Tepsilatini awaz ulinishtin anglighaysiz.