Korlada muddetsiz késilgen mexmut memet 379 ming yüen jerimane töligendin kéyin, jazasi 20 yilgha chüshürülgen

Muxbirimiz shöhret hoshur
2023.03.15
mahmut-memet-musajan-memet.jpg Muddetsiz jaza mudditi 20 yilgha chüshürülgen mexmut memet(ongda) we uning muddetsiz késilgen inisi musajan memet.
Oqurmen teminligen

Ilgiriki éniqlashlirimizda, korladiki tijaretchi mexmut memetning muddetsiz késilip ketkenliki ashkarilan'ghanidi. Weziyettin xewerdar kishilerdin biri mexmut memetning jaza mudditining melum sewebler bilen yéqinda 20 yilgha chüshürülgenlikini inkas qildi. Muxbirimizning éniqlashliri dawamida, mexmut memet a'ilisining pilandin sirt tughulghan 3 perzenti üchün jem'iy 379 ming yüen jerimane töligenliki, shuningdin bir yilche kéyin jaza mudditining 20 yilgha chüshürülgenliki aydinglashti.

Bixeterlik nuqtisidin öz ismini ashkarilashni xalimighan, weziyettin xewerdar bir inkaschining radiyomizgha ewetken bir inkasida Uyghur élide yéqinqi yillarda “Qanun bédikliri” peyda bolghanliqi, ularning tutqun a'ile-tawabi'atliridin köp miqdarda pul élip tutqunning jaza mudditini chüshürüp bérishke we yaki nuqtiliq kishilerning arxipidiki qara chékitni yuyuwétishke wede béridighanliqi, bu wedilerning nahayiti az bir qisimning emelge ashidighanliqi, köpinche hallarda tutqun a'ililirining ziyankeshlikke uchraydighanliqi qeyt qilin'ghan. Inkasta yene bu ehwalning pakiti süpitide korlada muddetsiz késilip ketken tijaretchi mehmud memet a'ilisining “Qanun bédikliri” ge 400 ming yüen tölesh arqiliq, uning jaza mudditini 20 yilgha chüshürgenliki qeyt qilin'ghan.

Ilgiriki éniqlashlirimizda, mexmut memetning pilandin sirt 3 perzenti bolghanliqi we türkiyeni ziyaret qilghanliqi üchün muddetsiz késiwétilgenliki ashkarilan'ghanidi. Biz yuqiriqi ehwalni aydinglashturush üchün mexmut memetning türkiyede 6 perzenti bilen birlikte yashawatqan ayali kifaye xanimdin melumat soriduq. Kifaye xanim uruq-tughqanlirining “Qanun bédikliri bilen alaqileshkenliki yaki zor miqdarda para bergenlikidin xewirini yoqluqini tekitlesh bilen birlikte, pilandin sirt tughulghan 3 perzentliri üchün jem'iy 379 ming yüen jerimane töligenlikidin xewiri barliqini éytti. Bu heqte qolida 3 parche jerimane taloni barliqini eskertken kifaye xanim, yéqinda yoldishining jaza mudditining 19 yil ikenliki heqqide uchur anglighanliqini eskertti.

Dawanchingdiki 3-nomurluq türmining derwazisi. 2021-Yili 23-aprél.
Dawanchingdiki 3-nomurluq türmining derwazisi. 2021-Yili 23-aprél.
AP

Mexmut memet korlada 6 perzenti we bir kélini bilen birlikte késilip ketken 78 yashliq xelchem pazil isimlik ayalning oghli bolup, bu qétimqi éniqlashlirimizda korladiki bir saqchixana xadimi, mehmud memetning pilanliq tughutqa buzghunchiliq qilghanliqi sewebidin 20 yilliq késilgenlikini delillidi. Emma u, bu jaza mudditining eslidiki muddetsizdin özgertilgenliki heqqide melumat bérelmidi.

Uyghur élide tutqun a'ile-tawabi'atlirining izchil teqib astida yashawatqanliqi, herxil siyasiy öginish we hetta bezide mejburiy emgeklerge séliniwatqanliqi köpligen pakitlar bilen ashkarilan'ghan bolsimu, emma ularning “Qanun bédikliri” teripidin qaqti-soqti qiliniwatqanliqi heqqide ijtima'iy taratqularda inkaslar yoq déyerlik idi. Amérikada yashawatqan lagér shahiti zumret dawut, ilgiri Uyghur élide para bérish arqiliq jazani yenggillitish mumkinchiliki kengri bolghan bolsimu, 2017 ‏-yildin kéyinki chong tutqunda, buninggha imkan qalmighanliqi we xitay hakimiyet qatlimidiki xéli nepsi yoghan emeldarlarningmu para élishqa jür'et qilalmas bolup qalghanliqini éytti. U öziningmu pilandin sirt bir perzenti üchün 18 ming yüen töligenlikini eskertip, mehmud memet a'ilisi töligen 379 ming yüen pulning para bolmastin, ayali dégendek jerimane bolush éhtimalliqini otturigha qoydi.

Norwégiyediki Uyghur edliye arxipining yétekchisi, sabiq adwokat bextiyar ömer ependi, 2017-yili bashlan'ghan chong tutqunning deslepki yillirida bolmisimu, yéqinqi 2 yilda Uyghur élide “Qanun bédikliri” ning qayta peyda bolghanliqi we tutqun a'ile tawabi'atlirini qaqti-soqti qiliwatqanliqini tilgha aldi. Qanun bilen bashqurulmaywatqan dölette herqandaq bir shekildiki qaqti-soqtining mumkinchilikini eskertken bextiyar ependi, bu heqte özlirige inkaslarmu barliqini tilgha aldi.

Bextiyar ependi yene mexmut memet a'ilisi töligen 379 ming yüen pul meyli jerimane yaki para bolsun, buning Uyghur élining iqtisadiy weziyiti közde tutulsa, buning nahayiti éghir bir iqtisadiy bedel ikenliki, emma jaza mudditining muddetsizdin 20 yilgha chüshürülüshining bolsa, tilgha alghudek derijide chong özgirish emeslikini ilgiri sürdi.

Melum bolushiche, mexmut memet nöwette korla sana'et rayoni türmisining 7-etritide jaza mudditini ötimekte.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.