127 Yashliq almixan séyit ana dunya metbu'atlirining diqqitini chekmekte

Xitay merkizi téléwiziye istansisi 8-ayning 28-küni 127 yashliq xitaydiki eng uzun ömür körgüchi almixan séyitning anining ish pa'aliyetlirini tonushturup, uning dunya jins rékortigha özini iltimas qilish arzusining barliqini élan qilghan.

Shu küni yaponiye téléwiziye qanalliri, asiya xewerliri qatarliq téléwiziye qanallirida almixan séyit anining uzun ömür körüsh toghrisida bes munaziriler bashlandi.

Mezkur programmidin waqip bolghan yaponiyediki Uyghur siyasiy aktipliridin gülistan xanim 127 yashliq almixan séyit anining uzun ömür körüshi heqqide özining qarashlirini bayan qilip ötti.

Yaponiye téléwiziye qanallirining xitayning merkizi téléwiziye istansisining tarqatqan xewiridin neqil élin'ghan xewiride almixan séyit anining turmush adetliri tonushturulghandin kéyin köpligen yaponlarda yaponlargha oxshimaydighan uning turmushtiki yémek-ichmek aditide göshni köp istémal qilishidek aditi yaponlarda küchlük inkas qozghidi.

Bu heqtiki téléwiziye programmisini körgen yéshi atmishtin ashqan yaponiyelik yamagajo ependim özining qarashlirini bayan qilip mundaq dédi: méning anam hazir seksen beshtin yashtin ashti, emma peqetla gösh istémal qilmaydu. Yaponiyede adette kishiler yéshi elliktin ashqandin kéyin göshsiz yémekliklerni yéyishke köprek yéyishke ehmiyet béridu. Emma 127 yashliq Uyghur anining göshni köp istémal qilishi belkim shu yerning hawa kilimati bilen munasiwetlik bolushi mumkin dep oylaymen. Shundaqtimu bu ehwal yaponlar üchün tolimu ghelite tuyulidu.

Se'udi erebistandin chiqidighan “Ereb xewerliri” gézitining 29-awghusttiki sanidiki xitayning merkizi téléwiziye istansisining charshenbe kündiki xewiridin neqil élin'ghan xewiride, xitaydiki eng uzun ömür körgüchi Uyghur ayal almixan séyit shinjangning qirghizistan'gha yéqin chégra rayoni qeshqerde tughulghan. Bu yil 127 yash. U, 1886-yili 6-ayning 25-küni tughulghan. Déyilgen.

“Ereb xewerliri” gézitide shinjangning hökümet tor bétidin élin'ghan,“U tughulghan waqit growér kléwéland amérikigha prézidént bolghan, wilyam glandston en'gliyege bash wezir bolghan dewrlerge toghra kélidu” dégen neqilmu körsitilgen.

Ereb xewerliri gézitide:“Xitaydiki uzun ömür körgüchiler adette xelq'arada étirap qilinmaydu. Sewebi ularda ishenchlik menbe yoq. Xitay dölitide peqet 1949-yili xitay kompartiyisi hoquqni qolgha alghandin kéyinla ularda tughulghan bowaqlargha ispatname bérish tüzümi yolgha qoyghan” déyilgen.

Xewerde yene:“Xitaydiki uzun ömür körgüchi almixan séyit anining tughulghan waqti shinjanggha yaqub beg hökümranliq qiliwatqan, shundaqla rusiye shinjangning bir qismini bashquruwatqan waqitqa toghra kélidu” déyilgen.

Xitayda chiqidighan “Jenubiy sheher pochtisi” xewiridimu,127 yashliq xitaydiki uzun ömür körgen Uyghur ana almixan séyitning özi jemetining 56-ewladi ikenlikini, uning yaz we qish soghuq su ichidighanliqi, göshni köp istémal qilidighanliqi, soda-sétiq qilish, bazargha bérishni yaxshi köridighanliqini, uning muhebbet naxshilirini yaqturup anglaydighanliqini bildürgen.

Xewerde almixan séyit anining öy ishlirini qilishtin bashqa ot üzüsh we ballargha qarashtek a'ile ishliridimu janliq ikenlikini körsetken.

Xewerde déyilishiche dunya jins rékorti komitétining xitaydiki wekili charlés,“Hazirche almixan séyitning jins rékortigha iltimas qilish teklipini qobul qilimiz. Jins rékotidiki uzun ömür körgüchilerdin fransiyilik jéanné chalmént bolup, u 122 yashta idi. Hazirche jins rékortidiki eng uzun ömür körgüchi we hayat kishi yaponiyilik 115 yashliq misa'o okawa xanim. Shunga biz hazirche almixan séyitning ömürning toghurliqini turghuzushqa amalsiz, biz aldi bilen tézlikte uning teklipini tapshurup alghandin kéyin, kelgüsige ümid bilen qaraymiz,"dégen.

Irélandiye chiqidighan “ Irélandiye waqit” gézitide: “127 Yashliq almixan séyit uzun ömür körüsh xelq'ara jins rékortigha iltimas qildi. U xitaydiki shinjangning qeshqer dégen yéride, ching sulasi dewride tughulghan 17 yéshida yatliq qilin'ghan hazirche 40 nechche newrisi bar. Soghuq suni köp ichish, naxsha anglash we chaqchaqni yaxshi körüshi uning uzun ömür körüshining siri bolsa, yene bir siri uning ballarni yaxshi körüshidin bolushi kérek” dep körsetken.

Undin bashqa chet'eldiki kepligen téléwiziye istansiliri almixanning yurti qeshqerge bérip uning kündilik turmush adetlirini ziyaret qilghan.

Uyghur ana almixan séyitning uzun ömür körüshi heqqide özining qarashlirini bayan qilghan yaponiyediki Uyghur ziyaliysi doktor turmuhemmet hashim bu heqte toxtilip ötti.

Awaz ulinishidin tepsilatini anglang.