Ghuljadiki déhqanlar: “Bina öyler saq qaldi, topa öyler örüldi” (2)

Muxbirimiz eziz
2015.11.24
su-apiti-ili-derya-wadisi-6.jpg Ili wilayitining ili deryasi wadisidiki besh nahiyide qara yamghur yéghip, kelkün apiti yüz bergen. 2015-Yili iyun.
Social Media

Xitaydiki hökümet terep menbeliridin biri bolghan “Xitay xewerliri tori” din melum bolushiche, 13-noyabirdin 22-noyabirgha qeder ili wadisida toxtimay yaghqan qar arilash yamghur tüpeylidin éghir hölchilik we kelkün apiti yüz bergen.

Ili wadisidiki on künlük qar arilash yamghurdin kéyin yerlik ahalilerdin téléfon arqiliq ehwal igilesh jeryanida apetning mölcherliginimizdinmu éghirliqi melum boldi. Yamghur sewebidin topa öyler we lay qurulmiliq öylerdin nurghunliri örülüp chüshken bolup, biwasite iqtisadiy ziyan élip kelgendin bashqa, örülgen öylerning bir qisim öy igilirining jénigha zamin bolghanliqi melum boldi. Bu heqtiki ehwallarni sorighinimizda, ghulja shehiri etrapidiki bayköl rayonida olturushluq bir xanim shundaq bir weqening yüz bergenlikini ötken hepte ündidar we torbetlerdiki uchurlardin körgenlikini éytti.

Andin biz, öy örülüp öy igisining jénigha zamin bolghan dep qaralghan öyge téléfon qilduq. Téléfonni alghan öy igisi öz öyining yamghurda éghir derijide buzulghan bolsimu, örülmigenlikini, biz sorighan weqe yüz bergen öyning öz öyige anche yiraq bolmighan jaydiki mehellide ikenlikini éytti. Shundaqla mushu heqte qoshnilardin anglighanlirini sözlep berdi.

Bir nechche sa'et sürüshte qilish arqiliq axiri, weqe yüz bergen mehellidiki bir a'ile bilen sözlishishke muweppeq bolduq. U ayalning dep bérishiche, öy igisi hamilidar bolghinigha birnechche ayliq bolghan ayal bolup, yoldishi we nareside ikki balisi bilen uxlawatqan iken. Kütülmigende yérim kéchide öy gümürülüp chüshüp, öy igisi ayal baliliri bilen bille tam astida qélip qaza qiliptu, yoldishi hayat qalghan bolsimu ehwali nahayiti éghir iken.

“Ili xewerliri tori”ning melumatlirigha asaslan'ghanda, bu qétimqi apetning biwasite ziyinigha uchrighan amma 80 mingdin ashidighan bolup, yette minggha yéqin a'ilining 15 ming éghiz öyi örülüp chüshken iken.

Biz ili oblastliq we ghulja sheherlik xelq ishliri idarisige téléfon qilip alaqidar ehwallarni sürüshte qilip baqmaqchi bolduq. Oblastliq xelq ishliri idarisidin téléfonni alidighan adem chiqmidi. Ghulja sheherlik xelq ishliri idarisining mes'ulliridin biri bolghan xitay xadim bizning erkin asiya radi'osidin téléfon qilghanliqimizni bilgendin kéyin bu heqtiki sorighan so'alimizgha qarita qisqiche jawab berdi. U hökümetning hazir hemme ishlarni yaxshi orunlashturup bolghanliqini éytqach, bir qisim öylerning heqiqeten örülüp chüshkenlikini delillidi. Emma bu xildiki öyler örülüp chüshüsh sewebidin ölüm-yitim bolghanliqini qet'iy inkar qildi.

Bu qétimqi oxshimighan sahediki kishilerni ziyaret qilish arqiliq on künche dawam qilghan höl-yéghin jeryanida töwen kirimlik turmush kapaliti bilen yashawatqan, shundaqla iqtisadiy qiyinchiliq sewebidin bina öylerge yaki xish öylerge köchüshke ilajsiz qalghan déhqanlarning hemmidin bekrek iqtisadiy ziyan'gha we rohiy zerbige muptila bolghanliqi melum boldi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.