Уйғур миллий тебабити хитайларниң қолиға өтүп кетәмду?

Истанбулниң зәйтинбурнудики һеким ели уйғур тебабити.

Игилинишичә, йеқиндин буян уйғур дияридики бир қанчә чоң уйғур миллий тебабәт доригәрлик ширкәтлири тақиветилгән вә илгири сәһийә идариси тәрипидин тәстиқлинип кесәлләргә тарқитиливатқан бир қанчә түрлүк дориларниң ясилиши чәклимигә учриған.

Биз бу һәқтә толуқ мәлуматқа игә болуш үчүн һазир истанбулниң зәйтинбурну районида уйғур миллий тебабәт дорихана ачқан уйғур тевиплар билән сөһбәт елип бардуқ.

Зәйтибурнудики һәким әли уйғур миллий тебабәт кесәл көрүш шипаханиниң дохтури һәким әли әпәнди алди билән уйғур миллий тебабәт доригәрлик ширкәтлириниң тақилип кетиливатқанлиқи тоғрисида тохталди.

Һәким әли әпәнди, өзиниң үрүмчидә 80 киши ишләйдиған дора ясаш ширкитиниң тақиветилгәнликини, илгири сәһийә назарити тәрипидин мәхсус номур берип тәстиқланған бир қанчә хил дорилириниң әмди базарға селинишиға чәклимә қоюлғанлиқини, һазир 36 түрлүк 2 милйон йүән қиммитидики миллий тебабәт дорилириниң сетилиши чәклимигә учрап амбарда бесилип қалғанлиқини билдүрди.

Һәким әли әпәндиниң билдүрүшичә йәнә, халмурат ғопур исимлик бир уйғур тебабәт алиминиң нәччә йүз милйон йүән мәбләғ селип ачқан кәлпиндики уйғур миллий тебабәт доригәрлик шерикитиниңму хитай даирилири тәрипидин тақиветилгәнликини билдүрди.

Һәким әли әпәндиниң билдүрүшичә, уйғур миллий тебабәт доригәрлик саһәси иқтисадий игилик тикләштә муһим әһмийәткә игә бир саһә икәнликини, буни тонуп йәткән хитайлар бу саһәгә көз тикип мәбләғ салғанлиқини вә уйғурлардин миллий тебабәт доригәрлик саһәсини тартивелишқа урунуватқанлиқини билдүрди, шуниң үчүн уйғур миллий тебабәт доригәрлик ширкәтләр тақилишқа башлиған, илгири сәһийә идариси тәрипидин тәстиқланған миллий тебабәт дориларниң сетилиши чәклимигә учриған.

Һәким әли әпәнди, уйғур миллий тебабәт доригәрлик ширкәтлири хитайлар билән ортақ шерик болуп ширкәт ачқан болуп, бир мәзгил өткәндин кейин хитайлар шерикчиликтин баш тартип ичкири өлкиләргә кәткәнликини, уларниң әслидә уйғур миллий тебабәт доригәрлик ретсеплирини оғрилап қолға чүшүргәндин кейин, уйғур доригәрдин ортақлиқини бикар қилип ичкиридә өз алдиға уйғур миллий тебабитигә алақидар дора ясайдиған мәхсус ширкәт қурғанлиқини вә мәхпий қолға чүшүргән ретсеплардин пайдилинип уйғур миллий тебабәт дорилирини ясап базарға салғанлиқини билдүрди.

Биз йәнә уйғурзадә миллий тебабәт доригәрлик дукинидики хуршидә ханим билән уйғур миллий тебабитиниң алаһидилики вә әһмийити тоғрисида сөһбәт елип бардуқ.

Хуршидә ханим сөзидә уйғур миллий тебабитиниң тарихи, әһмийити тоғрисида пикир баян қилди.

Хуршидә ханим, уйғур миллий тебабәт ширкәтлири вә дорилириниң чәклимигә учраш сәвәблири тоғрисида тохталди.

Хуршидә ханим, уйғур миллий тебабәт ширкәтлири вә дорилириниң хитайларниң қолиға өтүп кетиш хәвпигә дуч кәлгәнликини, уйғур тебабитини тәтқиқ қиливатқан, дора ясаватқан уйғур тевипларға чәклимә қоюп, хитайниң бир қисим ширкәтлири ичкири өлкилиридә уйғур тебабити намида ясиған дориларни уйғур дияриға кәлтүрүп сетиватқанлиқини билдүрди.

Хуршидә ханимниң билдүрүшичә, илгири уйғур миллий тебабәт доригәрлик ширкәтлири тәрипидин базарға селинған 32 сом қиммитидики йүрәк боғум кесәлликлири миллий тебабәт дорисини һазир хитайлар ясап әкелип бир қутисини 850 сомдин сетиватқанлиқини билдүрди.

Хуршидә ханим, уйғур миллий тебабәт дора ясаш ширкәтлири хитайлар билән ортақ шерик болғандин кейин хитайлар миллий тебабәт ретсепини қолға чүшүргәнликини, уйғур миллий тебабәт дорилириниң бир қисим ретсеплири хитайларниң қолға чүшүп кәткәнликини, хитайниң ичкири өлкилиридиму һазир уйғур миллий тебабәт дорилирини ясаш завутлири қурулуп хитайларғиму омумлишиватқанлиқини тәкитлиди.

Хуршидә ханим сөзиниң ахирида, уйғур миллий тебабитини қоғдап қилиш үчүн дуняниң қәйәрдә болсун, уйғур теббий алимларниң йеңи әвладларға миллий тебабәтни өгитиш керәкликини тәкитлиди.