Türkiyede xitayda ishlen'gen oqush qorallirini sétiwalmasliq teshebbus qilindi

Türkiyede oqughuchilarning yazliq tetili axirliship ders bashlinish aldida turuwatqan bir peytte, türk istémalchilar mesililiri jem'iyiti bayanat élan qilip, ata-anilarni oqughuchilar üchün xitayda ishlen'gen oqush qorallirini sétiwalmasliq heqqide agahlandurdi we xitayda ishlen'gen oqush medeniyet buyumlirining süpetsiz we ölchemsiz ikenlikini hemde oqughuchilarning salametlikige ziyanliq ikenlikini tekitlidi.

Türkiye istémalchilar mesililiri jem'iyitining re'isi aydin agha'oghli, ata-anilarni oqush qoralliri sétiwélishta diqqet qilishqa agahlandurup mundaq dédi: ata-anilar perzentliri üchün oqush qoralliri, forma kiyimlerni sétiwélishta süpetke diqqet qilishi kérek. Sétiwalmaqchi bolghan mehsulatlarning üstidiki marka we qeyerde ishlen'genlikige diqqet qilip, xitayda ishlen'gen süpetsiz tawarlardin uzaq turushi kérek.

Aydin agha'oghli, ata-anilarning perzentliri üchün, somka, mektep formi, depter-qelem qatarliq medeniyet buyumliri sétiwalghanda diqqet qilish kéreklikini tekitlidi we oqush bashlinish aldida bezi pursetperesler ölchemge maslashmighan mektep qorallirini bazargha salghanliqini ilgiri sürdi.

Aydin agha'oghli ependi yene ata-anilarni agahlandurup mundaq dédi: ata-anilar süpetsiz kiyimlerni perzentlirige kiydürmeslik, oqush qorallirini qollanmasliqi kérek. Xususen puraqliq we renglik mehsulatlardin uzaq turushi kérek. Bu xil mehsulatlarda érza n bahadiki puraq we renglik qilidighan ximiyilik maddini öz ichige alghan bolup, salametlikke ziyanliqtur. Bu xil mehsulatlarni sétiwalghanlar tijaret ministirliqi tamozhna idarisige shikayet qilishi kérek. Süpetsiz mehsulatlarni sétiwélishning perzentler üchünmu yaman ülge bolidighanliqini untumasliq kérek.

Aydin agha oghli mundaq dédi: élip bérilghan tekshürüsh netijiside süpetsiz mehsulatlarda, börek, jiger we ashqazan dégen'ge oxshash ichki ezalargha ziyan qilidighan maddilarning barliqi bayqaldi. Hetta bezi mektep qoralliri we form kiyimlerdiki bezi maddilarning toghmasliqqa seweb bolidighanliqi ispatlandi.

Aydin agha'oghli, perzentler üchün nerse-kérek sétiwalghanda ösmürlerning her xalighinini sétiwalmasliq toghrisida toxtilip mundaq dédi: ziyanliq ximiyilik maddilar bilen ishlen'gen oqush qorallirining bazargha sélin'ghanliqi toghrisida uchurlar alduq. Sétiwalmaqchi bolghan mehsulatlarda tse we che belgiliridin eng az biri bolushigha diqqet qilish we yaki ab (yawropa ittipaqi) teripidin bixeterlik belgisi testiqlan'ghan we normal ölchemlik dégen belge bolushigha diqqet qilish kérek. Bu jehette sétiwalghan mehsulatlar guman peyda qilghan bolsa ata-anilar derhal tijaret ministirliqigha shikayet qilishi kérek. Shuning bilen tekshürülgen mehsulatlarning süpetsizliki ispatlansa, u mehsulat sétilmastin toplinidu we nurghun balilarning salametlikini qoghdap qalghan bolimiz. Sétiwélin'ghan süpetsiz bir qelemni balilar xet yazghanda qollinishi, mektepte yéngidin ders bashlighan oqughuchining u qelemni aghzigha sélishi, kelgüside u oqughuchilarning salametlikige chong ziyan élip kélishi mumkin.

Biz yene bu heqte pikir-qarashlirini élish üchün türkiyede yashawatqan Uyghur zhurnalist mirkamil qeshqerli ependi bilen söhbet élip barduq.

Mirkamil qeshqerli ependi, türkiyede her yili oqush bashlinishtin ilgiri ata-anilarning xitay mallirini sétiwélishtin agahlandurulidighanliqini, chünki xitay mallirining bek süpetsiz, ölchemsiz mallar ikenlikini, oqughuchilarning salametlikige ziyanliq ikenlikini, eslide bu xil ziyanliq mallar xitay tamuzhnida tekshürülüp testiq qilishi kéreklikini, emma tekshürülmestinla türkiye qatarliq döletlerge kélishige köz yumghanliqini, xitay öz menpe'etini közde tutup kichik balilarning salametliki bilen oynishiwatqanliqini bildürdi.

Mirkamil qeshqerli ependi, pütün dunyadiki Uyghurlarni, xitay mallirini sétiwalmasliqqa chaqiriq qildi we xitay mallirining süpetsiz we ziyanliq ikenlikini shundaqla xitayni bir ishghalchi dep qarap uning mehsulatlirigha émbargo qoyush arqiliq iqtisadining téximu küchiyip kétishige hesse qoshmasliq kéreklikini ipadilidi.