Qazaqistanni tonutqan olimpik cholpini nariman qurbanof Uyghurlarni hayajan'gha saldi

Yéqinda firansiye paytexti parizhda ötküzülgen 2024-yilliq olimpik tenheriket musabiqisining 3-awghust küni élip bérilghan “Yaghach atta maharet körsitish” türide qazaqistanliq Uyghur gimnastikichi nariman qurbanof kümüsh médalgha érishken. Ilgiri xelq'ara gimnastika musabiqiliride birqanche qétim chémpiyon bolghan dangliq gimnastikichi nariman qurbanofning bu zor utuqi, nöwette qazaqistan üchün qolgha keltürülgen shan-sherep bolup qalmastin, belki Uyghurlarnimu xushal qilghan shan-sherep dep qaralmaqta.

Igilinishiche, bu netije qazaqistanning olimpik tenheriket tarixida “Yaghach atta maharet körsitish” türi boyiche qolgha keltürülgen tunji médal bolup hésablinidu. Bu nöwetlik olimpik tenheriket musabiqiside özining gimnastika jehettiki talantini kümüsh médalgha ériship dunyagha namayan qilghan qazaqistanliq Uyghur gimnastikichi nariman qurbanofning bu utuqliri, nöwette qazaqistanning axbarat taratqulirida keng tarqilip, uning qolgha keltürgen utuqliri hemde maharitige qarita yuqiri bahalar bérilmekte.

Bu qétimliq olimpik musabiqisining kümüsh médal sahibi nariman qurbanof bashqa olimpik médali sahibliri bilen birge 7-awghust küni almutagha qaytip kelginide yuqiri derijide qarshi élishqa érishken. Köp sandiki kishiler ayrodurumgha uni qarshi élishqa chiqqan qazaqistan Uyghur étno-medeniyet merkizining re'isi dolquntay abduxélil ependi, qazaqistandiki Uyghur yashliridin yétilip chiqiwatqan tenheriketchilerning biri bolghan nariman qurbanofning qazaqistan döliti yaritip bergen imtiyazlar we özining tirishchanliqi bilen dunyawi tenterbiye sehniliride qazaqistan xelqi we Uyghurlar üchün élip kelgen bu shan-sheripidin cheksiz pexirlen'genlikini bildürdi.

Nariman qurbanofning olimpikte qolgha keltürgen mezkur kümüsh médali qazaqistandiki hetta bashqa ellerdiki Uyghurlarnimu xushal qilghan we hayajan'gha salghan bolup, nöwette ijtima'iy taratqularda Uyghurlarning tebrikliri toxtimay dawamlashmaqta. Nariman qurbanofni qarshi élishqa qatnashqan qazaqistan Uyghurlirining jumhuriyetlik birleshmisining mes'ulliridin biri, tonulghan Uyghur medeniyet erbabi shawket nezerof ependi nariman qurbanofning Uyghur xelqige élip kelgen bu shan-sherep we ghelibisining zor ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

Shawket nezerof ependi ziyaret dawamida yene, nariman qurbanofning bu utuqlirining qazaqistandiki Uyghurlargha ülge yaritishta we ularning milliy rohini yétildürüshte muhim rol oynaydighanliqini tekitlep ötti.

Qazaqistan jumhuriyetlik gimnastika birleshmisi re'isining meslihetchisi, qazaqistanning töhpikar tirénéri, sabiq sowét ittipaqi we qazaqistanning tenheriket elachisi namigha érishken péshqedem Uyghur tenheriketchisi maxmut iskendorof ependi, radiyomizning mexsus ziyaritini qobul qilip, özining qazaqistan gimnastika sahesidiki bashlamchilarning biri bolush süpiti bilen, nariman qurbanofning bu qétimliq olimpik musabiqiside qolgha keltürgen netijisige yuqiri baha berdi. U yene, bu utuqning qazaqistan üchün zor ghelibe bolghanliqini mundaq tekitlidi: “Tebi'iyki, olimpik tenheriket musabiqisidiki bir kümüsh médal her qandaq dölet üchün zor muweppeqiyet. Oxshashla, qazaqistan üchün éytqanda, gimnastika saheside kümüsh médal dölet üchünmu, gimnastika birleshmimiz üchünmu we yaki gimnastika sahesi üchünmu nahayiti yuqiri muweppeqiyet hésablinidu. Bu nahayiti chong küresh. Axirqi basquchqa yétish üchün nariman döletke nahayiti yaxshi wekillik qildi. Uningdin bashqa, nariman qurbanof özi ijad qilghan ‛qurbanof maharet éléménti‚ dep atalghan gimnastika maharet türining igisi bolup, bu, dunya miqyasida tunji qétim yuqiri xelq'araliq musabiqilerde orundalghan maharet türidur. Bu tür maharetni ilgiri héchkim körsitip baqmighanidi”.

Maxmut iskendorof ependi yene, nariman qurbanofning gimnastika saheside buningdin kéyinki netijiliri we kelgüsidiki olimpikke qatniship, yene netije qazinishi mumkinchiliki bar-yoqluqi heqqide toxtilip, uning istiqbalining chongluqini bildürüp mundaq dédi: “Men uning kéler qétimliq olimpik tenheriket musabiqisige teyyarliq qilidighanliqini mutleq ishench bilen éytalaymen. U özi shundaq dédi. Emma biz bu mesilini tebi'iy halda uning bilen, dadisi bilen muzakire qilduq. U kéler nöwetlik olimpik tenheriket musabiqisige teyyarliq qilidu. U kélerki qétimda bu tenheriket türide altun médal almaqchi. Bilginingizdek, u dunyadiki bu gimnastika maharitide eng küchlüklerning biri. Chünki u irélandiyelik reqibige aran 1/10 nomurda, yeni azla perqte utturup qoydi”.

Nariman qurbanof alte yéshidin bashlap, a'ilisi bolupmu dadisi hüsenjan qurbanofning chéniqturushi we righbetlendürüshi bilen tenheriketning “Yaghach atta maharet körsitish” türi boyiche sistémiliq terbiyelen'gen. U bu qétimliq musabiqe ayaghlashqanda, radiyomizning ziyaritini qobul qilip, qazaqistandiki we bashqa ellerdiki tenheriketke qiziqquchilarning uni tebriklepla qalmastin, belki özining ularni pexirlendürgenliki, ularning özige bolghan minnetdarliqidin tolimu bextlik hés qilghanliqini tilgha alghanidi. Shundaqla ata-anisi we uruq-tughqanlirining bu ghelibisidin cheksiz xushalliqqa chömgenlikini bildürgenidi.

Qazaqistandiki Uyghur ziyaliyliridin biri, almutadiki yawro-asiya Uyghur akadémiyesining mes'uli, piroféssor alimjan hemrayéf ependi gimnastikichi nariman qurbanofning qazaqistanning parlaq istiqbalgha ige ümidwar tenheriketchisi ikenlikini sherhlep, bu gheyretlik jesur, palwanning olimpik tenheriket musabiqiside kömüsh médalni qolgha keltürgen utuqliridin qazaqistandiki Uyghur xelqining tolimu söyün'genlikini bildürdi. U yene, nariman qurbanofning bu ghelibisining kelgüsi ewladlargha ümid yaratqanliqini tekitlidi.

1997-Yili almuta shehiride tughulup, kichikidin gimnastika bilen shughullan'ghan nariman qurbanof 2017-yili kanadaning montré'al shehiride ötküzülgen dunya musabiqiside “Yaghach atta mollaq étish” maharitini orunlap chiqqan bolup, eyni chaghda uning musabiqide körsetken mahariti xelq'ara gimnastika birleshmisi teripidin yuqiri bahagha érishken hemde uninggha “Qurbanof mahariti” (The Kurbanov) dep nam bérilgenidi.

Nariman qurbanof bundin ikki yil ilgiri firansiye paytexti parizhda we wén'giriyening sombatxéy shehiride ötküzülgen dunyawi musabiqilerde gimnastikining “Yaghach atta maharet körsitish” türi boyiche kümüsh we altun médallargha érishken. Uning kichikidin tartip ter töküp, ejir qilishi we küchlük jasaret-gheyret körsitishi netijiside bir-birlep yaritiwatqan ghelibe-utuqliri, nöwette Uyghur xelqini pexirlendürüpla qalmastin, belki Uyghur yashlirigha yol échip bergüchi mayak bolmaqta, dep qaralmaqta.

Qazaqistanni öz ichige alghan ottura asiya jumhuriyetliridin sabiq sowét ittipaqi dewride 1956-1960-yilliridin taki hazirghiche 3 Uyghur tenheriketchi olimpik musabiqiliride kümüsh médallargha érishken, boks, chambashchiliq, kikboks (erkin mushtlishish), éghirliq kötürüsh we bashqa gimnastika türliri boyiche onlighan Uyghur mahirlar dunya chémpiyoni, asiya chémpiyoni, sowét ittipaqi chémpiyoni, yawropa chémpiyoni bolghanidi. Uyghurlar nöwette qazaqistanda az nopusluq xelq hésablinip, sani 300 ming etrapida bolsimu, lékin ularning tenheriket saheside qazan'ghan netijilirining körünerlik yuqiri ikenliki bildürülmekte.