NATO Ning bashliqi yaponiye ziyaritide, xitayning herbiy kengeymichiliki toghrisida agahlandurush bergen

Washin'gtondin muxbirimiz alim séytof teyyarlidi
2025.04.08
NATO Secretary General Mark Rutte warned about China NATO Bash sékrétari mark rut tokyogha qilghan diplomatik ziyariti jeryanida béyjingning herbiy endiziliri heqqide qattiq agahlandurush bérip, yaponiye bilen NATO arisidiki iqtisadiy we bixeterlik shériklikini kücheytishke chaqirdi.
Photo: RFA

Shimaliy atlantik ehdi teshkilati, yeni NATO ning bash sékrétari mark rut yaponiyege qaratqan ikki künlük ziyariti jeryanida, xitayning herbiy kengeymichilikidin agahlandurup, yaponiye bilen bolghan iqtisadiy we bixeterlik munasiwitini kücheytishning muhimliqini otturigha qoyghan.

Amérika ABC téléwiziyesining seyshenbe küni bergen xewiride éytilishiche, NATOning bash sékrétari rut, “Xitay özining déngiz armiyesini öz ichige alghan qoralliq qisimlirini téz sür'ette tereqqiy qilduruwatidu. Biz buninggha sebiylerche qarimastin, biz choqum birge hemkarliship néme boluwatqanliqini bahalishimiz kérek” dégen. Rut sözide yene NATO ning xitayning teywen etrapida élip barghan herbiy manéwrliridin endishe qiliwatqanliqi we ulargha yéqindin diqqet qiliwatqanliqini bildürgen.

Amérika birleshme agéntliqining xewirige qarighanda, bash sékrétar rut seyshenbe küni yaponiye dölet mudapi'e ministiri gén nakatani bilen körüshkinide, mudapi'e ministir nakatani yaponiyening NATO bilen bixeterlik jehette yéqindin hemkarlishish niyitining barliqini bildürgen. Mudapi'e ministir nakatani, “Yaponiye bilen NATO nurghun xirislargha duch kelmekte we bizning bixeterlik muhitimiz téximu müshkül weziyetke kirmekte” dep bildürgen. Ministir nakatani yene yaponiyening NATO ning gérmaniyede turushluq qomandanliqi astidiki ukra'ina opératsiyesige qatnishishni xalaydighanliqini bildürgen. Xewerde éytilishiche, bu yaponiyening yawropadiki ittipaqdashliri bilen bolghan munasiwitini téximu chongqurlashturidiken.

Xewerde bildürilishiche, yaponiye xitayni asiya-tinch okyan rayonigha tehdit dep qarap, özining herbiy tereqqiyatini kücheytken we uzun musapiliq bashqurulidighan bombigha ige bolush teyyarliqini qiliwatqan iken. Uningdin sirt, yaponiye yene NATO, yawropa we hindi-tinch okyan rayonidiki dostane döletler bilen bolghan herbiy munasiwitini kengeytken iken.

Xewerde éytilishiche, rut ziyaritide amérika hökümitining NATO ezalirining hindi-tinch okyan rayonida téximu köp arilishishi kéreklikini xalaydighanliqini éytqan. Sékrétar rut sözide yene amérika dölet mudapi'e ministiri pét xegsesning yéqinda yaponiyeni ziyaret qilip, amérikaning yaponiye bilen bolghan ittipaqdashliqini kücheytishke ehmiyet bérish wedisini qarshi alidighanliqini bildürgen.

Ötken ayning axiri amérikaning asiyadiki ittipaqdash döletliride ziyarette bolghan amérika dölet mudapi'e ministiri pét xegses xitaygha qarshi turush üchün amérikaning yaponiyediki herbiy qomandanliqini küchlendüridighanliqini élan qilghan. Foks (FOX) xewer torining 30-mart küni bergen xewiride éytilishiche, xegses yaponiye dölet mudapi'e ministiri gén nakatani bilen tokyoda körüshüp, “Yaponiye kommunist xitay herbiy küchlirining teywen boghuzini öz ichige alghan zorawanliqini tosushta mustesna bolsa bolmaydighan shérikimizdur” dégen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.