Sha'ir abduréhim parachning peyziwat almiliq jaza lagéridiki “Etiwarliq” künliri

Bir baqmichi qeshqerdiki ulagh bazirida ürküp ketken qoylirini qoghlawatidu, 2008-yili 15-iyun, qeshqer

Türkiyede yashawatqan sha'ir abduréhim parach, 1997 ‏-yili peyziwatta yüz bergen bir atalmish eksil'inqilabiy heriketke baghlinip 3 yilliq késiwétilgen, 2009 ‏-yili, “Ösek söz tarqatti” dep eyiblinip 30 künlük memuri jazagha uchrighan. Bu chaghda u, tonush bir saqchi bashliqining tapshuruqi bilen peyziwattiki almiliq jaza lagérida, atalmish yenggil ishlargha orunlashturulghan. Töwende abduréhim parachning ene shu “Etiwarliq” künliride bashtin kechürgenliri heqqide melumat anglaysiler.

Facebook/@Abdurehim Paraç

So'al: esli témimizgha qaytip kéleyli, shu almiliq jaza lagérigha sizni kim élip bardi?

Jawab: ablikim dep aktip bir sojang kelgeniken, shu kishi méni özige tartmaqchi boldi we almiliq lagérigha mashinisida özi élip bardi....

So'al: u kishi sizni özige tartmaqchi bolghanda qaysi xil shekilde heriket qildi?

Jawab: u yerning bashliqi bir xitayken, méni shuninggha “Bu bizning adem, buni éghir ishlargha salma” dédi. Shuning bilen méni qoruning sirtidiki qotan'gha orunlashturdi.

So'al: turghan yéringizni néme üchün qotan deysiz?

Jawab: u yerde 20 dek bugha, 4-5 kéyik, 200 che qoy we 100 dek kala bar idi, her küni seherde sirttin ot chöp orap yaki yulup ekélip bugha we kiyiklerge tashlap bérimen, andin qoy we kalilarni heydep chiqip etraptiki otlaqta baqimen.

So'al: u charwa mallar qamaqxanining chiqimi yaki ashxanisigha ishlitilemdu yaki bashqa alahide ishlitidighan yéri barmiken? buningdin xewiringiz boldimu?

Jawab: bu peqet peyziwat saqchi idarisi xadimlirining almiliq baghqa kélip ziyapet qilishliri we ularning gösh éhtiyaji üchün béqilidiken.

So'al: qotanda qoy-kalilar bilen bille yattingizmu?

Jawab: shundaq, shu qotanning ichide ayrim kichik bir qorshalghan yer bar, shu yerde yattim.

So'al: bu sizning etiwarlan'ghan chaghdiki orningiz shundaqmu?

Jawab:. Shundaq, qotandiki waqtimda saqchilar peqet arilap méni tekshürüp qoyup chiqip kétidu, qalghan waqitlarda saqchilar béshimda yoq.

So'al: shu qoy-kalilar bilen bille ötken waqtingizda saqchilar yéningizda turghan waqitqa qarighanda özingizni rahet hés qildingiz, shundaqmu?

Jawab: he'e. Uzun ötmey közige shu yerdiki bir xitayning közige set körünüp qaldimmu, méni yene qoruning ichige ekiriwetti, u yerde 4 kün turdum. Ikkinchi küni yoqlima üchün sepke turghinimizda, qamaqxana bashliqi méni tonup qaldi we köngül bölüp yene qorudin chiqirip, su tutushqa orunlashturdi…

 So'al: bu yenggil ishmu?

Jawab: yenggil dep ketkini bolmaydu, 24 sa'et su yaqilaydighan gep, uyqum kelgende ériqning qirigha béshimni qoyup azraq uxliwalimen, bezide chöldiki bu qarangghuluqtin qorqimen… emma béshimda saqchi yoq.

So'al: shu yuyunush imkaninglar boldimu?

Jawab: yaq, turuba bar, yüz-közümiznila yuyalaymiz.

So'al: yuyunmasliq we adem köplükidin kélip chiqidighan bir késel yaki aghriq-silaq ehwali körülmemdiken?

Jawab: qattiq ishligechke yeni heriket qilip turghachqimu, aghriq silaqmu bek bolup ketmeydighan oxshaydu, uning üstige pizh-pizh aptapta ishleymiz. Belkim, men qisqa turghachqa, késel bolghanni körmidim.

So'al: shu 20 künde, siz shahit bolghan birer ölüm hadisisi boldimu, almiliq jaza lagérida?

Jawab: déginimdek qisqa turghachqa uchratmidim, emma u yerde boluwatqan qiyin-qistaq, tayaq-toqmaqlarni oylisam, choqum yilda köp qétim yüz béridu dep oylaymen. Chünki u yerde bir saqchi bir tutqunni ursa “Boldi qil, chektin ashuruwetting” deydighan we déyeleydighan bir adem yoq, urup öltürüp qoysimu sürüshte qilidighan adem we organ yoq…