Ghuljida tutqun qilin'ghan diniy zat nurmemet hajim qatarliqlar heqqide yéngi uchurlar

Xitay hökümiti 2012 - yili 6 - ay mezgilide ghulja shehiridiki diniy zat nurmemet hajim bashliq 50 nechche neper Uyghurni diniy esebiylik, döletni parchilash qatarliq jinayetlerni artip qolgha alghan bolup, yéqinda nurmemet hajim qatarliqlar üstidin sot échilghan, da'iriler ulargha ilgiriki jinayetlerdin bashqa yene, térrorluq pa'aliyetlirige qutratquluq qilish qatarliq jinayetlernimu artqan.

Diqqitinglar muxbirimiz méhribanning bu heqtiki melumatida bolsun.

Radi'omiz igiligen uchurlardin melum bolushiche, ghuljidiki Uyghurlar arisida hörmetke sazawer diniy zat nurmemet hajim bultur 6 - ayda ghulja shehiri qaridöng ahaliler komitétining jigdilik mehellisidiki öyidin tutqun qilin'ghan. Da'iriler yene nurmemet hajim bilen chétishliqi bar dégen guman bilen ghulja shehiri we sheher etrapidiki yézilardki diniy telim alghan yashlardin 50 tin artuq kishini tutqun qilghan.

Nurmemet hajim qatarliq 50 nechche kishining tutqun qilinish sewebini bilidighanlarning inkas qilishiche, da'iriler eyni chaghda ularni “Qanunsiz diniy telim - terbiye teshkilatlirini uyushturghan, diniy esebiylikni teshwiq qilip, döletni parchilashqa urun'ghan” dégen jinayetlerni artip tutqun qilghan.

Ehwaldin xewerdar kishilerning bildürüshiche, nurmemet hajim qatarliqlar üstidin bu yil 6 - ayning axiri süydüng nahiyisining yéngi'ériq dégen yéride sot échilghan. Eyibligüchi nurmemet hajim qatarliqlargha ilgiriki jinayetlerdin bashqa yene, térrorluq pa'aliyetlirige qutratquluq qilish qatarliq jinayetlernimu artip eyibligen, nurmemet hajim we uning uruq - tughqanliri qatarliqlar bu xil eyibleshlerning töhmet ikenlikini bildürüp, naraziliq qilghanliqi üchün nurmemet hajimning hedisi meryem xanim qatarliqlar sot meydanidin mejburiy chiqiriwétilgen.

Radi'omiz ziyaritini qobul qilghan bireylen, da'irilerning bu xil eyibleshlirining asassiz ikenlikini bildürüp, yéqinqi birqanche yildin buyan ghulja shehiri we etraptiki nahiyilerdin diniy étiqadi nispeten küchlük bolghan nurghunlighan Uyghurlarning özliride bolmighan her xil jinayetler artilip tutqun qilin'ghanliqini, da'irilerning bu xil eyibleshliri asassiz bolghini üchün, sotqa tartilghanlar we ularning uruq - tughqanlirining naraziliqini qozghawatqanliqini bildürdi.

Radi'omiz igiligen bashqa uchurlardin melum bolushiche, bu yil 26 - iyun pichan lükchünde yüz bergen hujum qilish weqesi shundaqla 23 - aprél maralbéshi sériqbuya weqeliridin kéyin ghulja shehiri we etraptiki nahiyilerde tutqun qilish heriketliri élip bérilghan. Xitayning hökümet menbeliride bu qétimqi tutqun qilish heriketliri heqqide héchqandaq uchur bérilmigen bolsimu, emma radi'omizgha ehwal inkas qilghuchilarning bildürüshiche, yéqinqi ikki ay ichidila Uyghur yashliridin 100 nechche kishi diniy esebiylikni teshwiq qilish we térrorluq herketliri élip bérishqa urun'ghan dégendek jinayetler bilen eyiblinip, tutqun qilin'ghan.

Nurmemet hajimni yéqindin tonuydighan bireylen nurmemet hajimning diniy ilimdiki kamilliqi, yaxshi peziliti bilen ghulja teweside zor abroy qazan'ghanliqini, peqet özining diniy étiqadida ching turup, hökümetning teshwiqatlirini ret qilghini üchünla hökümet da'irilirining közige sighmighan kishige aylan'ghanliqini bildürdi.

Dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit nöwettiki Uyghur weziyiti heqqide toxtilip, Uyghurlargha qaritilghan bu xil tutqun qilishlar dawamlishiwatqanliqini, hetta barghanche éghirlishiwatqanliqini, eger da'iriler bu xil keng kölemde tutqun qilish, basturush heriketlirini mushundaq dawamlashturiwerse, rayonda Uyghurlarning téximu köp qarshiliq heriketliri yüz bérishi mumkinlikini agahlandurdi.