Istanbulda yüzligen Uyghur aldamchilarning tuziqigha chüshmekte
2016.05.19

Hejge bérish islam dinidiki 5 perzning biridur. Pütün dunyadiki musulmanlargha oxshashla Uyghur musulmanlarmu islam dinining bu shertini ada qilish üchün tirishmaqta. Emma xitay hökümitining diniy bésimidin, bolupmu Uyghurlarning tarqaq hej qilishini cheklishi tüpeyli Uyghur musulmanlar bashqa döletlerge bérip hej wizisi élip hejge bérishqa mejbur bolmaqta. Türkiyening istanbul shehiri qedimdin tartip Uyghurlar hejge bérip kélidighan ötenglerdin biridur. 17-May küni aqsham türkiye ayrodromda tosuwélin'ghan 98 Uyghurning qoyup bérilgenliki xewiri hejge méngish üchün kelgen Uyghurlarning tiragédiyesini yene bir qétim kün tertipke élip keldi. Biz igiligen melumatlargha asaslan'ghanda, ramizan éyining yéqinlishishi bilen se'udi erebistan'gha bérip ömre ibaditini ada qilish üchün türkiyege kélip wiza kütiwatqan Uyghurlarning sani bir qanche yüzdin ashidiken. Istanbuldiki bu Uyghurlar charisizliq ichide qéyin weziyette iken. Biz bu Uyghurlar toghrisida tepsiliy melumat igilesh üchün burun se'udi erebistan'gha hajilarni yolgha sélip baqqan xaqaniye réstorani xojayini abdul'exet bughraxan ependi bilen söhbet élip barduq. U, ötken yili qanuniy yol bilen türkiye arqiliq mekkige bérish yoli étilip ketkendin kéyin Uyghurlarning bu yolni tallashqa mejbur qalghanliqini bayan qildi.
Abdul'exet bughraxan ependi istanbul ayrodromda tosuwélin'ghan 98 Uyghurning 17-may küni ürümchidin kelmigenlikini, nechche aydin béri istanbulda wiza kütüwatqanliqini bayan qildi.
Ötken ay saxta wiza bilen mekkige barghan 45 Uyghurning qayturuwétilgenlikini, aldinip ketken Uyghurlar bolsa hejge barghanliqining ashkarilinip qélishidin qorqup derdini ichige yutup pullirini alalmaywatqanliqini tekitlidi.
Abdul'exet bughraxan ependi bu adem aldash ishlirini birla adem emes, hetta bezi Uyghur oqughuchilarningmu qiliwatqanliqini tekitlidi.
U, 1-ayning bashliridin 2-ayning axirighiche 1000 etrapida Uyghur türkiye arqiliq qanuniy yol bilen bérip kelgenlikini, bu yol étilip ketkendin kéyin nurghun Uyghurning aldamchilarning qoligha chüshüp ketkenlikini bayan qildi.
Eslide bezi aldamchi türk shirketlirige yene Uyghurlarning adem tépip bériwatqanliqini, puldin bashqa héchnersini oylimaydighan ademlerning köpiyip ketkenlikini bayan qildi.
Burun uzun yil hejge bérip kéliwatqan Uyghurlarning ishliri bilen shughullan'ghan hamut göktürk ependi, burun xitayda musulmanlargha zulum bar dep se'udi erebistanning Uyghur hajilargha bir az asanliq tughdurup bergenlikini, wiza resmiyetliride tor sistémisimu omumlashmighan bolghachqa, Uyghurlarning bezi yochuqlardin paydilinip hajigha bérip kelgenlikini, emma bügünki künde türkiyede turush ruxsiti bolmisa se'udi elchilikining wiza bermeydighanliqini bayan qildi.