Xitay da'iriliri: ley changshing jinayitini qobul qildi
2011.12.30
Ley changshing 1999-yili kanadagha qéchip barghan we özining xitay hökümitining yuqiri derijilik emeldarliri otturisidiki hoquq talishish kürishining qurbani bolghanliqi, xitaygha qayturulghan teqdirde hayati xewpke uchraydighanliqini ilgiri sürüp, kanada hökümitidin panahliq tiligen idi.
Xitay da'iriliri bolsa ley changshingning etkeschilik we para bérish yolliri arqiliq 80 milyard yüendin artuq kirim qilghan chong etkeschilik délosining bash jinayetchisi ikenlikini bildürüp kelgen.
Kanada da'iriliri on yildin artuq waqit tekshürüsh netijiside, leyning bir iqtisadi jinayetchi ikenliki, xitayda adette peqet siyasiy öktichilerge yaki az sanliq millet öktichilirige ölüm jazasi bérilidighanliqi, shunga ley xitaygha qayturulghan teqdirde uning hayatigha xewp kelmeydighanliqini qarar qilip, uni axiri bu yil 7-ayda xitaygha qayturup bergen idi. Buning bilen kanada-xitay munasiwetliride 12 yildin béri mesile yaritip kéliwatqan ley changshing mesilisi ayaghlashqan idi.
Roytérsning xewer qilishiche, bügün xitay da'iriliri élan qilghan xewiride, leyning siyasiy hoquqlirigha tamamen kapaletlik qilinidighanliqini we uning qanuniy tertip boyiche adil sotlinidighanliqini eskertken. Emma bir qisim kishilik hoquq közetküchiliri ley changshingning xitayda adil sotlinishigha guman bilen qaraydiken. Chünki, bu yil 53 yashqa kirgen ley changshingning 80-yillarning axiridin 90-yillarning bashlirighiche fujyen ölkiside etkeschilik, para bérish we bashqa gheyriy yollar arqiliq nurghun pul tapqanliqi we uning eyni waqitta xitay hökümitining eng yuqiri emeldarliri bilen qoyuq munasiwet ornatqanliqi melum.