Uyghur ösmürlerning xitay sheherliride jinayet sadir qilishi, nur bekrini xapa qilghan
2011.04.27
Biz igiligen uchurlargha qarighanda, nechche on milyon yüen meblegh sélinip élip bériliwatqan bu heriket eslide xitay sheherliridiki “Shinjang obrazi” ni yaxshilash meqsitide yolgha qoyulghan iken.
Közetküchiler, ösmürlerning jinayi qilmishlargha zorlinish mesilisi peqetla bir bixeterlik mesilisi bolup qalmastin, öz nöwitide yene éghir ijtima'iy mesile ikenlikini bildürmekte.
Shinxu'a axbaratida neqil qilishiche, Uyghur élidin tutup kétilgen ösmür sergerdanlarni Uyghur élige qayturup kélish mesilisi üstide toxtalghan xitay mu'awin jama'et xewpsizlik ministiri jang shinféng buning “Shinjangliq ösmürlerni qoghdap, milletler ittipaqliqini ilgiri sürüsh” ni meqset qilidighanliqini bildürdi.
Halbuki, biz Uyghur élidiki munasiwetlik tarmaqlardin igilishimizche, xitay ölkilirige aldap epkitilgen ösmürler “Jinayet sadir qilip, Uyghur élining obrazini xunükleshtürgen” bu, nöwettiki Uyghur rayoni re'isi nur bekrini “Tolimu xapa qilghan”.
Melumatlargha qarighanda, nöwette Uyghur élidin élip kétilip, xitay ölkiliride jinayi qilmishlargha zorlan'ghan ösmürlerning köp qismini Uyghur baliliri teshkil qilidiken.
Nam sheripini ashkarilashni xalimighan bir Uyghur ziyaliysining bildürüshiche, Uyghur yéziliridiki namratliq, ishsizliq we her xil siyasiy bésimlar Uyghur jem'iyitide “Menla yashisam boldi” deydighan nachar xahishlargha yol achqan. Bir qisim ösmürler shu xil xahishlarning qurbanigha aylan'ghan.
Bu Uyghur ziyaliysining qarishiche, bu zenjirsiman mesililerni tüp yiltizidin tügitish üchün, Uyghur élidiki parawanliq sahesige meblegh sélish we Uyghurlargha öz yurtida yashash yoli hazirlash zörür iken.